viết bài văn nghị luận phân tích đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc của nhân vật trong tác phẩm chuyện chén trà trong sương sớm của nguyễn tuân

Có thể nói Nguyễn Tuân là một nhà văn tài hoa, uyên bác, nghiêm túc trong nghề nghiệp và vô cùng yêu cái đẹp. Trước Cách mạng Tháng Tám, Nguyễn Tuân thường viết về chủ nghĩa xê dịch, vẻ đẹp vang bóng một thời để từ đó bộc lộ nỗi lòng của người trí thức yêu nước nhưng bất lực trước thời cuộc. Và tác phẩm Chén trà trong sương sớm - thuộc tập “Vang bóng một thời” - Bằng những nghệ thuật đặc sắc, cách hành văn độc đáo, tác phẩm đã đề cao lối sống thanh cao, thái độ trân trọng giá trị truyền thống và tình yêu nước thầm kín của nhà văn.

    Vang bóng một thời là tập truyện nổi tiếng của nhà văn Nguyễn Tuân trước Cách mạng tháng Tám. Trong số những câu chuyện trong tác phẩm, Chén trà trong sương sớm thực nổi bật với chủ đề độc đáo. Chén trả trong sương sớm lựa chọn chủ đề viết về thủ chơi trang nhã, thanh cao của cha ông ta khi xưa, đó là thú chơi trà. Qua thú chơi trà, Nguyễn Tuân đã giới thiệu tới người đọc một nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người Việt trong một giai đoạn.

     Cùng lựa chọn màng đề tài vang bóng một thời, trong tác phẩm Chén trà trong sương sớm, Nguyễn tuân đã khéo léo chọn một lối đi riêng cho văn bản. Bằng điểm nhìn của ngôi thứ ba, nhà văn đã kể lại cách thường trà của nhân vật chính là cụ Âm người đại diện cho một lớp thể hệ xưa với trách nhiệm giữ gìn một nét đẹp trong văn hóa dân tộc. Trong văn bản, cứ mỗi sáng tinh mơ, gia đình cụ Âm đều chuẩn bị cần thận, làm từng bước kĩ lưỡng để cho ra được một ấm trà ngon, rồi cả nhà cụ sẽ cùng thưởng trà và bình văn, ngâm thơ. Nhà văn lựa chọn lối kể chuyện tự nhiêm để thể hiện thế giới quan của một lớp người với quan điểm sống thanh đạm. Trong góc nhìn của nhân vật chính, trà không chỉ để uống mà trà là một nghệ thuật, đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu và cái tâm của người pha trà. Khi thường trà, con người sẽ thoát khỏi cái ồn ào của cuộc sống bên ngoài, con người sẽ thoát khỏi cái trần tục để vươn tới một thế giới thanh cao, để thể hiện triết lí sống của riêng mình. Chủ đề của tác phẩm hiện lên rõ nét qua những câu văn Nguyễn Tuân tái hiện thái độ của nhân vật chính trong quá trình thưởng trà. Không chỉ dừng lại ở đó, lòng yêu nước thầm kín, thái độ trân trọng nét đẹp trong truyền thống dân tộc còn được bộc lộ qua lời thoại của nhân vật chính. Đó là thái độ phê phán thầm kín lối sống ồn ào chạy theo thời cuộc khi nói về cách ứng xử với các thầy làm việc bên Bảo Hộ gắn liền cùng các bộ ấm chén tây và lời kể về quá trình học thưởng trà của nhân vật. Trong cái nhìn của nhân vật, thường trà là một hành trình học hỏi, và thưởng trà cân tới tri âm, tri kỉ, cần tới một thái độ nghiêm túc cùng cái tâm của người thưởng trà.

    Lời thoại của nhân vật chính đã thể hiện cái nhìn của nhà văn Nguyễn Tuân, tác giả bộc lộ thái độ trân trọng với những người tài hoa, niềm tiếc nuối trước những giá trị truyền thống đang bị mai một. Từ niềm tiếc nuối ấy, người đọc có thể thấy được tình yêu nước thầm kín của một nhà văn, một người trí thức nặng lòng trước thời cuộc.

    Và để tạo nên thành công trong chủ đề của tác phẩm Chén trà trong sương sớm, nhà văn Nguyễn Tuân đã vận dụng hiểu biết phong phú về đời sống của một lớp nhà nho tài tử trong xã hội xưa. Bằng cách hành văn uyển chuyển, lối kể chuyện hấp dẫn khi đan xen nội dung thể hiện qua lời kể của người dẫn chuyện và lời thoại của nhân vật chính, Nguyễn Tuân đã tạo nên nét hấp dẫn riêng cho tác phẩm.

   Người phu chữ đã hướng người đọc về không gian cổ kính của những thú chơi tao nhã của các bậc nhà nho, tài tử, Nguyễn Tuân đã sử dụng các từ ngữ Hán Việt đan xen cùng lớp từ cổ. Những từ ngữ đó đã làm nên nét riêng cho tác phẩm Chén trà trong sương sớm so với những tác phâm cùng tập Vang bóng một thời.

   Toàn bộ câu chuyện là một thế giới cổ kính với nét đẹp riêng biệt trong văn hóa của người Việt. Chỉ với lượng câu từ ngắn ngọn, Nguyễn Tuân đã chọn lọc ngôn từ, lời kể làm nổi bật vẻ đẹp của một cụ Âm thanh tao, gian dị, nặng lòng với vẻ đẹp truyền thống. Tác phẩm khép lại nhưng dư âm về nghệ thuật thưởng trà và thái độ, tình cảm của nhà văn còn mãi trong lòng người đọc qua những lời kể đặc sắc và lối hành văn uyên bác, độc đáo.

    Tóm lược lại, có thể khẳng định rằng tác phẩm Chén trà trong sương sớm là truyện ngắn độc đáo của Nguyễn Tuân. Nhà văn đã xây dựng nhân vật có những nét quen thuộc với những nhà nho trong xã hội cũ. Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, lớp từ ngữ Hán Việt phong phú, lời thoại nhân vật ấn tượng đã tô đậm tình yêu nước thầm kín và sự nặng lòng của Nguyễn Tuân với những giá trị văn hóa truyền thống đang ngày một mai một. Tác phẩm đã khơi gợi khát khao tìm hiểu về một nghệ thuật đẹp trong lòng người đọc. Đồng thời thi phẩm cũng là minh chứng cho những đóng góp của Nguyễn Tuân cho truyện ngắn Việt Nam hiện đại.