Trong truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh, nhân vật chính là hai vị thần Sơn Tinh và Thủy Tinh. Hai chàng trai này đều có tài năng phi thường, được gọi là "thần". Tuy nhiên, họ lại đại diện cho hai lực lượng đối lập nhau: Sơn Tinh tượng trưng cho sức mạnh của núi non, đất đai; còn Thủy Tinh tượng trưng cho sức mạnh của nước. Cuộc chiến giữa hai vị thần này thể hiện cuộc đấu tranh giữa con người với thiên tai, bão lũ hàng năm. Trong truyện, Sơn Tinh được miêu tả là một chàng trai khỏe mạnh, cường tráng, có khả năng dời non lấp bể. Chàng ta xuất thân từ vùng núi Tản Viên, nơi có nhiều rừng rậm, núi cao. Sơn Tinh có mái tóc bồng bềnh như mây trắng, đôi mắt sáng như sao đêm. Khi gặp vua Hùng, Sơn Tinh đã dùng phép thuật để biến ra những ngọn núi cao ngất trời, khiến vua Hùng phải nể phục. Còn Thủy Tinh cũng là một chàng trai tài giỏi, nhưng lại có tính cách nóng nảy, hung hăng. Chàng ta xuất thân từ vùng biển Đông, nơi có sóng gió dữ dội. Thủy Tinh có mái tóc dài đen nhánh, đôi mắt sáng như ngọc trai. Khi nghe tin vua Hùng kén rể, Thủy Tinh đã tức giận, dâng nước lên đánh Sơn Tinh. Cuộc chiến giữa hai vị thần diễn ra vô cùng ác liệt. Sơn Tinh dùng phép thuật để tạo thành những bức tường đá ngăn chặn dòng nước lũ. Thủy Tinh dùng phép thuật để hô mưa gọi gió, làm cho nước sông dâng cao. Cuối cùng, nhờ sự giúp đỡ của các vị thần khác, Sơn Tinh đã thắng Thủy Tinh, buộc chàng ta phải rút quân về biển. Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh là một câu chuyện hay, mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Câu chuyện ca ngợi tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau của nhân dân Việt Nam trong công cuộc chống thiên tai, bão lũ. Đồng thời, truyện cũng thể hiện ước mơ chinh phục thiên nhiên, chế ngự thiên tai của con người.