Phân tích vẻ đẹp trí tuệ và ngôn ngữ của Xi-ta trong văn bản Ra-ma buộc tội . Cánh diều lớp 10

Sử thi Ra-ma-ya-na là một trong hai bộ sử thi bất hủ của Ấn Độ, được coi là kho báu vô giá của nhân dân Ấn Độ. Tác phẩm đã tái hiện cuộc đời và chiến công oanh liệt của hoàng tử Ra-ma, đồng thời ca ngợi chân lí, chính nghĩa và đạo đức cao quý của con người. Trong đó, nhân vật Xi-ta, vợ của Ra-ma, cũng là một nhân vật lí tưởng, đại diện cho vẻ đẹp và phẩm chất cao quý của người phụ nữ Ấn Độ xưa. Vẻ đẹp ấy được thể hiện rõ nét nhất qua đoạn trích Ra-ma buộc tội. Đặc biệt, vẻ đẹp trí tuệ và ngôn ngữ của Xi-ta đã để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc.

Trước hết, vẻ đẹp trí tuệ của Xi-ta được thể hiện qua cách ứng xử khôn khéo, thông minh của nàng trước những sóng gió, thử thách. Khi bị Ra-ma nghi ngờ về trinh tiết, Xi-ta đã rất đau khổ nhưng vẫn giữ được sự bình tĩnh để giải thích cho chồng hiểu. Nàng đã lựa chọn cách nói chuyện nhẹ nhàng, tế nhị, tránh làm tổn thương Ra-ma. Đồng thời, nàng cũng đưa ra những lập luận sắc bén để chứng minh cho sự trong sạch của mình.

Xi-ta đã sử dụng những từ ngữ trang trọng, lịch sự để thuyết phục Ra-ma. Nàng gọi Ra-ma là "chàng", xưng hô "thiếp" thể hiện sự tôn trọng và kính nể. Bên cạnh đó, nàng cũng sử dụng những từ ngữ mang ý nghĩa ẩn dụ, so sánh để tăng thêm sức thuyết phục cho lời nói của mình. Ví dụ, khi nói về tấm lòng son sắt của mình, Xi-ta đã ví mình như cây chuối tím trong rừng, dù bị chặt đứt nhưng vẫn giữ nguyên màu sắc ban đầu. Hình ảnh này đã gợi lên sự kiên cường, bất khuất của Xi-ta trước mọi thử thách.

Ngoài ra, Xi-ta còn thể hiện sự thông minh, nhạy bén của mình qua cách ứng xử với quần chúng. Khi bị Ra-ma nghi ngờ, Xi-ta đã không ngần ngại đứng trước đám đông để thanh minh cho bản thân. Điều này cho thấy nàng không chỉ quan tâm đến danh dự cá nhân mà còn muốn bảo vệ danh dự của cả gia đình và dòng họ.

Bên cạnh vẻ đẹp trí tuệ, Xi-ta còn sở hữu vẻ đẹp ngôn ngữ độc đáo, góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho đoạn trích. Những lời nói của Xi-ta đều chứa đựng nhiều tầng nghĩa, vừa khẳng định phẩm chất cao quý của bản thân, vừa bộc lộ nỗi đau đớn, tủi nhục khi bị chồng nghi oan. Chẳng hạn, khi nói về tấm lòng son sắt của mình, Xi-ta đã thốt lên: "Thiếp vốn sinh ra trong gia đình cao quý, được muôn loài ngưỡng mộ. Nếu thiếp không giữ trọn vẹn danh tiết, thì còn mặt mũi nào mà xuất hiện trước mọi người?". Câu nói này vừa thể hiện lòng tự trọng, danh dự của Xi-ta, vừa bộc lộ nỗi đau đớn, tủi nhục khi bị Ra-ma nghi oan.

Có thể thấy, vẻ đẹp trí tuệ và ngôn ngữ của Xi-ta đã góp phần tạo nên thành công cho đoạn trích Ra-ma buộc tội. Qua đó, ta càng thêm trân trọng tài năng của nhà thơ Van-mi-ki trong việc xây dựng hình tượng nhân vật Xi-ta - một người phụ nữ xinh đẹp, tài giỏi, chung thủy và giàu lòng vị tha.