Giải bài tập

phần:
câu 1: Đất nước là đề tài muôn thuở của thi ca Việt Nam. Mỗi nhà thơ đều có cách cảm nhận riêng khi viết về đề tài này. Với Nguyễn Khoa Điềm, ông chọn cho mình lối đi riêng, đó là sự kết hợp giữa chất trữ tình và chính luận, giữa suy ngẫm và cả cái nhìn toàn vẹn khối thống nhất từ quá khứ, hiện tại đến tương lai. Đoạn trích "Đất Nước" thuộc chương V của trường ca Mặt đường khát vọng, được tác giả hoàn thành ở chiến khu Trị Thiên năm 1971, in lần đầu năm 1974. Đoạn trích đã thể hiện những cảm nhận mới mẻ về hình tượng đất nước của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm. Hình tượng đất nước được khắc họa qua hai phương diện: lịch sử và địa lý. Trong phần lịch sử, tác giả tập trung khai thác truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ với chi tiết người mẹ sinh ra bọc trăm trứng. Từ đó, tác giả khẳng định nguồn gốc lâu đời của dân tộc ta: "Đất nước có từ ngày đó". Câu thơ như lời kể chuyện thủ thỉ, tâm tình gợi lại thời kì sơ khai của lịch sử dân tộc. Không chỉ vậy, câu thơ còn mang ý nghĩa sâu sắc: đất nước gắn liền với nhân dân, đất nước được xây dựng bằng công sức, mồ hôi, xương máu của biết bao thế hệ con người. Ở phần địa lý, tác giả tập trung vào việc miêu tả các vùng miền khác nhau trên khắp mọi miền tổ quốc. Tác giả đã sử dụng những hình ảnh quen thuộc, gần gũi để nói về mỗi vùng miền. Ví dụ, khi nói về Bắc Sơn, tác giả dùng hình ảnh "núi Giăng Màn", "suối Lê-nin"; khi nói về Tây Nguyên, tác giả dùng hình ảnh "rừng xanh núi xanh"; khi nói về Huế, tác giả dùng hình ảnh "cánh đồng Châu Hóa",... Những hình ảnh này giúp người đọc dễ dàng hình dung ra vẻ đẹp của từng vùng miền. Bên cạnh đó, tác giả còn sử dụng biện pháp tu từ so sánh để nhấn mạnh sự rộng lớn, hùng vĩ của đất nước. Ví dụ, tác giả so sánh đất nước với "con chim phượng hoàng bay lượn trên bầu trời", "dòng sông uốn khúc quanh co"... Qua đó, tác giả muốn khẳng định đất nước ta là một đất nước giàu đẹp, hùng vĩ. Có thể thấy, đoạn trích "Đất Nước" đã thể hiện những cảm nhận mới mẻ, độc đáo của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm về hình tượng đất nước. Đây là một bài thơ hay, đáng để chúng ta trân trọng và yêu quý.

câu 2: i. tạo lập văn bản
(4,0 điểm)
Từ đoạn thơ trên, em có suy nghĩ gì về ý thức trách nhiệm của bản thân trong việc giữ gìn và quảng bá vẻ đẹp của sông, suối, rừng, phố của đất nước ta?
Giải thích: Đoạn thơ đã gợi lên những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp của quê hương, đất nước. Từ đó, tác giả thể hiện tình yêu tha thiết đối với non sông, đất nước mình. Qua đó, nhà thơ muốn gửi gắm thông điệp tới mỗi người đọc chúng ta cần phải có ý thức bảo vệ môi trường sống để góp phần làm cho cảnh quan thêm xanh - sạch - đẹp hơn.
Học sinh trình bày được các nội dung sau:
- Ý thức trách nhiệm của bản thân trong việc giữ gìn và quảng bá vẻ đẹp của sông, suối, rừng, phố của đất nước ta là một vấn đề vô cùng quan trọng. Mỗi cá nhân đều cần nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của việc này và hành động cụ thể để thực hiện nó.
- Bảo vệ môi trường không chỉ đơn thuần là việc dọn dẹp rác thải mà còn bao gồm cả việc trồng cây xanh, hạn chế sử dụng túi ni lông, tiết kiệm năng lượng,... Những hành động nhỏ bé nhưng mang lại hiệu quả lớn sẽ giúp cho môi trường sống ngày càng trở nên tốt đẹp hơn.
- Quảng bá vẻ đẹp của sông, suối, rừng, phố cũng là một cách để nâng cao ý thức của mọi người về giá trị của thiên nhiên. Chúng ta có thể tham gia vào các hoạt động du lịch bền vững, giới thiệu đến bạn bè quốc tế về vẻ đẹp độc đáo của quê hương, đất nước mình.
- Việc giữ gìn và quảng bá vẻ đẹp của sông, suối, rừng, phố đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội. Mỗi người dân cần có ý thức tự giác, tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường, xây dựng một cuộc sống xanh - sạch - đẹp.