Viết bài phân tích về bài thơ mẹ của tác giả Viễn Phương

Nguyễn Kim Oanh

Mở bài

Bài thơ “Mẹ” của Viễn Phương là một khúc ca chan chứa tình cảm thiêng liêng và sâu sắc mà nhà thơ dành cho người mẹ hiền. Với những hình ảnh giản dị nhưng giàu sức gợi, bài thơ không chỉ là lời tri ân, tôn kính mà còn là tiếng lòng thổn thức, xót xa trước những vất vả, hy sinh của mẹ trong cuộc đời lam lũ vì con.

Thân bài

1. Hình ảnh người mẹ tần tảo, lam lũ

Mở đầu bài thơ, Viễn Phương khắc họa hình ảnh mẹ qua những chi tiết giản dị, mộc mạc nhưng đầy sức lay động:

“Mẹ ngồi buông tay

Nhìn con qua khói thuốc

Lưng còng xuống chân mây

Đời mỏi mòn bao cuộc.”

Những câu thơ ngắn gọn nhưng gợi lên hình ảnh người mẹ đã già, lưng còng vì năm tháng vất vả. Từ "buông tay" không chỉ diễn tả dáng ngồi nghỉ ngơi mà còn hàm chứa sự bất lực trước tuổi già và mỏi mòn của cuộc đời. Điệp từ “bao cuộc” cho thấy mẹ đã trải qua nhiều gian nan, khổ cực. Khói thuốc như làn sương mờ của thời gian, che mờ ánh mắt mẹ, chất chứa nỗi buồn và cả sự lo âu cho con.

2. Những hy sinh thầm lặng và nỗi nhọc nhằn của mẹ

Tiếp nối hình ảnh già nua, tảo tần là sự gợi tả về những hy sinh thầm lặng:

“Tay mẹ nhọc nhằn đã khô từ mấy thu

Vai mẹ mòn lưng áo bạc màu nắng mưa.”

Hình ảnh đôi bàn tay khô và vai áo bạc màu là minh chứng cho những tháng ngày lao động vất vả. Đôi tay ấy từng nâng niu, chăm sóc con, giờ đây đã chai sạn, khô cứng vì gió sương. Từ "mòn", "bạc" mang ý nghĩa ẩn dụ, cho thấy sự mài mòn của thời gian và nỗi gian truân đè nặng lên vai người mẹ suốt cuộc đời.

3. Tình yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho con

Trong bài thơ, tình yêu của mẹ dành cho con được thể hiện qua hình ảnh:

“Người ta đi cách mấy đại dương

Chỉ thương mẹ đời sớm nắng chiều sương.”

Tình mẹ là tình yêu thương vô bờ bến, không thể đo đếm được. Câu thơ thể hiện sự xa cách về không gian giữa mẹ và con, nhưng tình yêu thương vẫn luôn gắn kết hai trái tim. Dù con có đi xa đến đâu, tình thương của mẹ vẫn mãi dõi theo. Những từ "đại dương", "sớm nắng chiều sương" nhấn mạnh nỗi cực nhọc mà mẹ phải chịu, trái ngược với cuộc sống mà con đang tận hưởng nơi xa.

4. Lòng tri ân và nỗi lòng xót xa của người con

Ở những câu thơ cuối, nhà thơ bộc lộ cảm xúc của người con trước hình ảnh mẹ già:

“Con đi xa mấy dặm đường

Vẫn không đi hết mấy ngàn thương yêu.”

Con đường con đi dài bao nhiêu cũng không sánh được với tình thương yêu của mẹ. Từ "dặm đường" và "ngàn thương yêu" là hình ảnh đối lập, nhấn mạnh rằng tình mẫu tử là vô hạn. Con cảm nhận rõ sự vĩ đại của mẹ và lòng tri ân sâu sắc, nhưng cũng trĩu nặng nỗi đau khi nhận ra những gì mẹ đã chịu đựng vì mình.

Kết bài

Bài thơ “Mẹ” của Viễn Phương không chỉ là lời ngợi ca người mẹ vĩ đại mà còn là tiếng lòng chân thành, biết ơn và đầy cảm xúc. Qua những hình ảnh giàu tính biểu cảm và lời thơ giản dị, nhà thơ đã khắc họa thành công hình ảnh người mẹ lam lũ, tảo tần cùng tình cảm thiêng liêng của mẹ dành cho con. Bài thơ để lại trong lòng người đọc niềm xúc động sâu xa và trân trọng những hy sinh thầm lặng của những người mẹ trong cuộc đời.