Để tìm các số nguyên , , biết rằng: , chúng ta sẽ thực hiện các bước sau:
1. Tìm :
Nhân cả hai vế với 2:
Vì phải là số nguyên, nên ta thấy rằng .
2. Tìm :
Nhân cả hai vế với :
Nhân cả hai vế với :
3. Tìm :
Nhân cả hai vế với 15:
Vậy các số nguyên , , là:
Bài 1.
Các số phân số là:
Lập luận từng bước:
- là phân số vì nó có dạng với và là số nguyên và .
- là phân số vì nó có dạng với và là số nguyên và .
- là phân số vì nó có dạng với và là số thập phân và .
- là phân số vì nó có dạng với và là số nguyên và .
- là phân số vì nó có dạng với và là số thập phân và .
Số không phải là phân số là:
Lập luận từng bước:
- không phải là phân số vì nó không có dạng với và là số nguyên và .
Bài 2.
a) Để biểu thức là phân số, mẫu số phải khác 0.
Do đó, hay .
Vậy điều kiện của số nguyên n để P là phân số là .
b) Ta sẽ lần lượt thay các giá trị của n vào biểu thức P để tìm giá trị của phân số P.
- Với , ta có:
- Với , ta có:
- Với , ta có:
Vậy các giá trị của phân số P lần lượt là , , và .
Bài 3.
a) Để biểu thức là phân số, mẫu số phải khác 0.
Do đó, ta có điều kiện:
Giải bất phương trình này:
Vậy điều kiện của số nguyên n để A là phân số là .
b) Ta sẽ thay các giá trị của n vào biểu thức để tìm giá trị của A.
- Với :
- Với :
- Với :
Vậy các giá trị của A lần lượt là , và .
Bài 4.
a) Ta có: . Vậy hai phân số bằng nhau.
b) Ta có: và . Vậy hai phân số bằng nhau.
c) Ta có: và . Vậy hai phân số bằng nhau.
Bài 5.
a)
Quy đồng mẫu số hai phân số:
Từ đó suy ra:
b)
Rút gọn phân số bên phải:
Quy đồng mẫu số hai phân số:
Từ đó suy ra:
c)
Rút gọn phân số bên phải:
Nhân cả hai vế với 2x:
hoặc
d)
Nhân cả hai vế với 5(x - 1):
hoặc
hoặc
e)
Nhân cả hai vế với 36x:
Bài 6.
a)
Ta có:
Suy ra:
Vậy
b)
Ta có:
Suy ra:
Vậy
c)
Ta có:
Suy ra:
Vậy
d)
Ta có:
Suy ra: hoặc
Vậy hoặc
Đáp số: a) ; b) ; c) ; d) hoặc .
Bài 7.
Để tìm các số nguyên , , thỏa mãn điều kiện , chúng ta sẽ lần lượt tìm giá trị của , , và .
1. Tìm giá trị của :
Nhân cả hai vế với 2:
Vì phải là số nguyên, nên ta thấy rằng không phải là số nguyên. Do đó, không có giá trị nào của thỏa mãn điều kiện trên.
2. Tìm giá trị của :
Nhân cả hai vế với :
Nhân cả hai vế với 3:
Chia cả hai vế cho -2:
3. Tìm giá trị của :
Nhân cả hai vế với 15:
Vậy các số nguyên , , thỏa mãn điều kiện là:
Bài 8.
Để tìm các số nguyên sao cho các phân số sau có giá trị là số nguyên, chúng ta sẽ xét từng trường hợp một.
a)
Phân số có giá trị là số nguyên khi là ước của 2. Các ước của 2 là và .
- Nếu , thì
- Nếu , thì
- Nếu , thì
- Nếu , thì
Vậy các giá trị của là:
b)
Phân số có giá trị là số nguyên khi là ước của -5. Các ước của -5 là , .
- Nếu , thì
- Nếu , thì
- Nếu , thì
- Nếu , thì
Vậy các giá trị của là:
c)
Phân số có giá trị là số nguyên khi chia hết cho . Điều này xảy ra khi với là số nguyên.
- Nếu , thì (không thỏa mãn)
- Nếu , thì , suy ra
- Nếu , thì , suy ra
Vậy các giá trị của là:
d)
Phân số có giá trị là số nguyên khi chia hết cho . Điều này xảy ra khi với là số nguyên.
- Nếu , thì (không thỏa mãn)
- Nếu , thì , suy ra
- Nếu , thì , suy ra
Vậy các giá trị của là:
e)
Phân số có giá trị là số nguyên khi chia hết cho . Điều này xảy ra khi với là số nguyên.
- Nếu , thì (không thỏa mãn)
- Nếu , thì , suy ra
- Nếu , thì , suy ra
Vậy các giá trị của là:
Đáp số
a)
b)
c)
d)
e)
Bài 9.
a)
Ta có:
Hay
Các cặp số nguyên thỏa mãn là:
b)
Ta có:
Hay
Các cặp số nguyên thỏa mãn là:
c)
Ta có:
Hay
Các cặp số nguyên thỏa mãn là:
d)
Ta có:
Hay
Các cặp số nguyên thỏa mãn là: