Tố Hữu là nhà thơ lớn của nền văn học Việt Nam. Ông đã được Nhà nước phong tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật. Thơ Tố Hữu mang đậm chất trữ tình chính trị, có nhiều đóng góp lớn cho nền văn học Việt Nam. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là “Theo chân Bác”. Tác phẩm này được ra đời năm 1970 giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang trải qua những thử thách ác liệt, gay go.
“Theo chân Bác” là bài thơ hay và xúc động viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ vĩ đại, kính yêu của dân tộc. Bài thơ đã thể hiện tấm lòng kính yêu của tác giả đối với Bác; đồng thời còn bộc lộ niềm tin yêu, tự hào về vị lãnh tụ của dân tộc mình.
Bài thơ mở đầu bằng những vần thơ gợi lên khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp khi mùa xuân sắp đến. Đó là hình ảnh ánh trăng soi dòng nước trong veo, là vẻ đẹp của rừng mơ ngọt trái vơi những bông hoa trắng nở khoe sắc thơm:
“Hôm nay ai dạm xuông vườn bưởi
Chẳng phải ai mời mà tự đến
Mà hương bay đến tận Sài Gòn
Vàng như tự nắng, đỏ như tự mưa”
Tiếp đến, tác giả đã tái hiện lại khung cảnh thiên nhiên khi Bác trở về Pác Bó – nơi khởi đầu cuộc kháng chiến chống Pháp đầy gian khổ:
“Bác đã về đây, Tổ quốc ơi!
Nhớ thương hòn đất ấm hơi Người
Ba mươi nǎm trước Bác ra đi
Sáu mươi nǎm ấy, ơn Người
Lớn sao mảnh đất hình tròn
Dẫu xuôi, dẫu ngược, nhớ ngày trở về.”
Những vần thơ trên đã thể hiện được sự kính trọng và niềm ngưỡng mộ của tác giả đối với Bác. Đồng thời, qua đó còn muốn khẳng định rằng dù Bác đã rời xa nhưng hình ảnh của Người vẫn luôn sống mãi trong trái tim của hàng triệu người con đất Việt.
Trong khổ thơ tiếp theo, tác giả đã mượn hình ảnh thiên nhiên để bày tỏ tình cảm thân thiết, gắn bó của mình đối với Bác:
“Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa
Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa…
Hôm nay con chạy về thăm Bác
Ướt lạnh vườn rau, mấy gốc dừa!”
Từ “thăm” trong câu thơ thứ 5 đã cho thấy tấm lòng của nhà thơ dành cho Bác. Dù Bác đã mất nhưng vẫn coi Bác như vẫn còn sống mãi.
Ở khổ thơ cuối cùng, tác giả đã tái hiện lại hình ảnh Bác Hồ khi đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình lịch sử:
“Ô vẫn còn đây của các em
Chồng thư mới mở, Bác đang xem
Chắc Người thương lắm lòng con trẻ
Nên để bâng khuâng gió động rèm…”
Các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, điệp từ, điệp cấu trúc, phép đối xứng đã giúp cho hình ảnh Bác Hồ hiện lên thật đẹp đẽ, thiêng liêng.
Có thể thấy, “Theo chân Bác” là bài thơ giàu chất trữ tình, chứa chan cảm xúc. Qua bài thơ, tác giả đã thể hiện được niềm kính yêu, sự biết ơn vô bờ bến đối với vị cha già của dân tộc.
Như vậy, “Theo chân Bác” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ Tố Hữu. Bài thơ đã góp phần làm phong phú thêm kho tàng thơ ca Việt Nam.