đoạn văn phân tích tác phẩm khói chiều Phạm Thanh Chương

Phạm Tiến Duật là một trong những gương mặt tiêu biểu của lớp nhà thơ trẻ trong những năm chống Mĩ. Thơ ông tập trung thể hiện thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ qua các hình tượng người lính và cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Ông thường đưa vào thơ mình chất liệu hiện thực của đời sống chiến tranh cùng cái nhìn hài hước, ngông nghênh rất lính. Tiêu biểu cho phong cách thơ đó phải kể đến bài "Khói chiều" .

Bài thơ mở ra bằng hình ảnh khói chiều quen thuộc, có lẽ chẳng riêng gì Phạm Tiến Duật mà với bất cứ ai nếu xa quê thì hình ảnh khói bếp thật sự rất thân thương và gần gũi. Nó gợi nhớ về một miền quê nghèo với những căn bếp lụp xụp tỏa khói nghi ngút. Ở đó có bà, có mẹ sớm hôm tần tảo bên bếp lửa. Và vì vậy khói bếp, khói rơm rạ đã trở thành một phần máu thịt của những đứa con xa quê:

"Chiều nay khói đốt đồng
Bay về đâu bay về đâu
Mà sao thơm nếp xôi."
(Quê hương - Nguyễn Đình Thi)

Với Phạm Tiến Duật, khói chiều không chỉ là những thứ tầm thường mà nó là cả một bầu trời kí ức, là hiện thân của những gì thân thuộc nhất. Nhà thơ đã thổi hồn vào làn khói mỏng manh kia, khiến cho nó trở nên có hồn và có sức gợi hơn.

Và rồi từ làn khói mỏng manh, nhà thơ bắt gặp bóng dáng của mẹ:

"Mẹ ta không có yếm đào
Nón mê thay nón quai thao đội đầu
Rối ren tay bí tay bầu
Váy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùa"

Đó là một người phụ nữ chân chất, hiền lành như bao người mẹ, người chị ở làng quê Việt Nam. Cuộc đời người phụ nữ xưa vai gánh vác việc nhà, một nắng hai sương mà không bao giờ kêu than. Trong thơ Phạm Tiến Duật họ vất vả lam lũ, chịu thương chịu khó nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp rạng ngời.

Hình ảnh mẹ xuất hiện gián tiếp qua những đồ vật bình dị quen thuộc. Đó là chiếc nón mê quai thao, là chiếc váy nhuộm bùn nhuộm nâu suốt bốn mùa. Những trang phục đơn sơ giản dị ấy không hề tô đậm vẻ đẹp của người phụ nữ nhưng nó lại nói lên tấm lòng hi sinh quên mình của họ. Bởi đó là tất cả những gì họ có thể có được.

Không dùng những lời hoa mĩ, cầu kì Phạm Tiến Duật đưa những hình ảnh mộc mạc giản dị kết hợp với nhịp điệu nhẹ nhàng, sâu lắng đã vẽ nên bức chân dung người mẹ Việt Nam đầy cảm động.

Đọc xong bài thơ chắc hẳn trong chúng ta đều có chung một suy nghĩ rằng nhà thơ hẳn phải yêu quê hương, yêu mẹ lắm thì mới có thể thấu hiểu từng chi tiết nhỏ nhặt về mẹ đến như vậy.

"Khói chiều" là một bài thơ hay viết về đề tài người mẹ. Tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả. Qua đó chúng ta thấy biết ơn vì những công lao to lớn mà mẹ dành cho ta. Đồng thời bài thơ cũng nhắn nhủ chúng ta hãy luôn trân trọng những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.