Tình mẫu tử là thứ tình cảm thiêng liêng nhất đối với mỗi con người. Chắc hẳn, mỗi chúng ta đều được sinh ra, lớn lên trong vòng tay yêu thương của người mẹ hiền. Bởi vậy, mà có biết bao những bài thơ, bài văn ca ngợi về tình mẫu tử cao đẹp, đáng trân trọng. Và truyện ngắn “ Nhà mẹ Lê” của nhà văn Thạch Lam cũng đã xây dựng thành công hình ảnh một người mẹ hết lòng yêu thương các con của mình – mẹ Lê.
Truyện ngắn “Nhà mẹ Lê” của Thạch Lam có đề tài về cuộc sống của những người dân lao động nghèo nơi phố huyện. Được in trong tập truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” (1937), truyện không tập trung khai thác cảnh nghèo khó hay thiếu thốn vật chất của cuộc sống. “Nhà mẹ Lê” gây ấn tượng bởi bức tranh gia đình với người mẹ tần tảo, chịu đựng mọi gian khổ để nuôi dưỡng các con. Nhân vật mẹ Lê được khắc hoạ chủ yếu qua hành động, cử chỉ và lời nói với các con. Đó là một người phụ nữ nông thôn nghèo khổ, đông con và rơi vào cảnh thất nghiệp.
Mẹ Lê là một người phụ nữ xấu xí, thô kệch. Tuy nhiên, bà có tấm lòng lương thiện, tốt bụng. Vì gia cảnh nghèo khó nên bà phải đưa các con vào tỉnh bán bánh mì dạo. Nhưng cuộc sống mưu sinh trên đất Hà thành quá khó khăn, khiến bà đành ngậm ngùi đưa các con trở về quê. Khi bị người dân trong làng xa lánh, bà không tìm được công việc ổn định, phải làm thuê để nuôi các con. Cuối cùng, vì không còn sức lao động, nên bà chỉ biết nhìn đàn con đói khát. Trong khoảnh khắc, bà đã quyết định đi trộm cắp. Hành động nhanh chóng, lén lút, ánh mắt sợ hãi, bối rối,… của mẹ Lê rất giống với những người đang làm việc xấu. Từ đó, ta cảm nhận được sự biến đổi đáng kinh ngạc trong tính cách của mẹ Lê. Nghèo đói, túng quẫn đã khiến một người mẹ lương thiện phải đánh mất tự tôn, danh dự để rồi đi ăn trộm. Điều này bắt nguồn từ tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ dành cho các con.
Dù trong hoàn cảnh nào, người mẹ vẫn luôn dành trọn tình yêu thương, sự chở che, bao bọc cho đàn con thơ. Trong cơn mưa phùn nặng hạt, bà vẫn đưa các con rong ruổi khắp phố phường để kiếm miếng ăn. Khi bị bắt giam, bà vẫn lo sợ các con ở nhà chờ đợi. Ngay cả trong cảnh tù tội, bà vẫn đau đáu, nghĩ tới các con “đói và rét, co ro dưới manh chiếu rách”. Ở cuối truyện, khi được trả tự do, bà lập tức mua bánh đem chia cho các con. Dù hạnh phúc muộn màng, song vẫn khiến người đọc xúc động.
Hình ảnh người mẹ sẵn sàng đánh đổi tất cả vì con thật cao đẹp, đáng quý. Bằng ngòi bút nhân đạo sâu sắc, Thạch Lam đã khắc hoạ chân thực, xúc động về hình ảnh người mẹ nghèo khổ nhưng giàu tình yêu thương.
Nhân vật mẹ Lê đã để lại dư âm, ấn tượng sâu đậm trong lòng độc giả. Qua đó, chúng ta cảm nhận được những trang văn giàu giá trị nhân đạo của nhà văn Thạch Lam.
Từ hình ảnh người mẹ Lê, em càng thêm yêu mến và trân trọng cuộc sống hiện tại. Đồng thời, thấu hiểu nỗi vất vả, cực nhọc của những người lao động nghèo khổ. Chắc chắn, em sẽ cố gắng học tập thật tốt, trở thành người có ích cho xã hội để sau này giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh.