Trong kho tàng văn hóa dân tộc, trăng luôn là một hình ảnh quen thuộc, gần gũi. Nó đã trở thành nàng thơ của biết bao thi sĩ, là nguồn cảm hứng sáng tác vô tận. Vẻ đẹp của ánh trăng có lẽ đã in sâu vào tâm hồn mỗi người, trở thành một nét đẹp trong tâm hồn người Việt.
Trăng xuất hiện rất nhiều trong thơ ca, nó vừa là đề tài đồng thời cũng là nguồn cảm hứng khơi nguồn cho các tác giả viết lên những vần thơ tuyệt diệu. Trăng là biểu tượng của vẻ đẹp tinh túy, là kết tinh của đất trời sau một ngày chinh phục thiên nhiên, hướng con người tới cái chân thiện mỹ trong cuộc sống. Ánh trăng dịu dàng lan tỏa khắp mọi nơi, xoa dịu mọi nỗi buồn, đau thương, xóa nhòa khoảng cách khiến cho con người gần gũi nhau hơn. Có lẽ vì vậy mà trăng chính là tri âm, tri kỉ của những bậc thi nhân có tâm hồn mơ mộng, bay bổng.
Trong những năm tháng chiến tranh, trăng càng trở nên gần gũi với những người lính, những người con phải xa nhà đi hành quân nơi rừng thiêng nước độc. Trăng đã trở thành người bạn đồng hành, chia ngọt sẻ bùi, xua tan những lạnh lẽo, cô đơn trong lòng họ. Những lúc đó, trăng không chỉ là nguồn cảm hứng nữa mà nó đã trở thành một người bạn thực thụ, chứng kiến những khó khăn, vất vả mà người lính phải trải qua. Vì thế, dù ở bất cứ nơi đâu, người lính cũng đều muốn có vầng trăng bên cạnh để bầu bạn.
“Trăng ơi…từ đâu đến?
Hay từ cánh rừng xa
Trăng hồng như quả chín
Lửng lơ lên trước nhà”
(Trần Đăng Khoa)
Với những người con xa xứ, trăng chính là quê hương, là tổ quốc thân yêu đang hiển hiện ngay trước mắt. Chỉ cần nhìn thấy ánh trăng thôi, những người lính sẽ bớt đi cảm giác nhớ nhà, nhớ quê hương da diết.
Không chỉ xuất hiện trong thơ ca, trăng còn gắn liền với tuổi thơ của biết bao người. Những đêm rằm trung thu, cả gia đình quây quần bên nhau phá cỗ, những đêm hè ngồi ngắm trăng, ngắm sao trên thảm cỏ trong vườn nhà, hay đơn giản chỉ là những buổi tối ngồi bên ánh trăng tâm sự cùng bạn bè… Tất cả những kí ức đó đều thật đẹp đẽ, tươi sáng và tràn đầy niềm tin, hi vọng.
Đặc biệt, trăng còn là biểu tượng của tình yêu đôi lứa, là minh chứng cho tình cảm son sắt, thủy chung. Từ xưa đến nay, có biết bao nhiêu câu chuyện, bài thơ lấy cảm hứng từ ánh trăng trong sáng, dịu nhẹ ấy.
“Trăng là cái liềm vàng giữa đống sao. Trăng là cái đĩa bạc giữa tấm thảm nhung da trời.”
(Xuân Diệu)
Có thể nói, trăng đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Việt Nam. Nó là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thơ, nhà văn thỏa sức sáng tạo. Đồng thời, trăng cũng là lời nhắc nhở mỗi người hãy trân trọng những khoảnh khắc bên gia đình, bạn bè, đừng để khi xa cách mới cảm thấy nuối tiếc.
Hãy sống trọn vẹn từng giây phút để không phải hối hận khi nhìn lại quá khứ.