Phân tích luận điểm của thơ Chiều Thu Quê Hương của Huy Cận

Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới, là một người nghệ sĩ đa sầu, đa cảm. Thơ ông thường mang nỗi buồn man mác, u sầu, thể hiện tâm trạng hoài niệm, nhung nhớ về quá khứ và những kỷ niệm chẳng thể nào quay lại. Đặc trưng của phong cách thơ này chính là bài thơ Chiều thu quê hương. Bài thơ được đánh giá là có nhạc điệu trầm bổng, ngân nga, thiết tha, với âm hưởng dân dã, hoà vào cảnh vật thiên nhiên một cách mượt mà, đem đến cho người đọc những cảm xúc sâu lắng, bồi hồi.

Bài thơ Chiều thu quê hương của Huy Cận đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên mùa thu êm đềm, thanh bình, tràn đầy sức sống. Qua đó, thể hiện tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước của tác giả.

Bức tranh thiên nhiên mùa thu được miêu tả qua những hình ảnh: bầu trời cao rộng, đám mây trắng lơ lửng, cánh chim nhỏ chao nghiêng, đồng quê với sắc vàng rực rỡ, khói lam chiều vấn vương, con đường đất đỏ, cánh đồng lúa chín,... Những hình ảnh này gợi lên vẻ đẹp thanh bình, yên ả của làng quê Việt Nam.

Khổ thơ đầu tiên mở ra khung cảnh buổi chiều thu với không gian rộng lớn, bao la:

Trời thu xanh ngắt mấy từng cao,
Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu.
Ở đây, bầu trời thu được miêu tả là cao vời vợi, dường như chẳng thể nào nhìn thấy điểm dừng. Trên nền trời ấy là màu xanh ngắt đặc trưng của mùa thu. Dưới mặt đất là hình ảnh cần trúc lơ phơ trong gió se lạnh. Từ láy "lơ phơ" gợi lên hình ảnh những sợi trúc dài, mỏng manh, đung đưa trong gió. Gió hắt hiu cũng là gió thu, mang theo chút se lạnh, khiến cho lòng người cũng trở nên man mác buồn.

Khổ thơ tiếp theo miêu tả vẻ đẹp của đồng quê vào mùa thu với sắc vàng rực rỡ:

Nước biếc trông như tầng khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào.
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái,
Một tiếng trên không ngỗng nước nào?

Hình ảnh nước biếc gợi lên màu xanh trong vắt của dòng sông, hồ nước. Màu xanh ấy hòa quyện với làn sương khói mờ ảo, tạo nên một khung cảnh huyền ảo, thơ mộng. Bên cạnh đó là hình ảnh song thưa để mặc bóng trăng vào, gợi lên vẻ đẹp thanh tao, dịu dàng của đêm trăng thu. Hai câu thơ cuối cùng là hình ảnh mấy chùm hoa nở rộ trước giậu, gợi lên vẻ đẹp rực rỡ của mùa thu. Tiếng ngỗng trời kêu trên không trung càng tô đậm thêm vẻ vắng lặng, tĩnh mịch của khung cảnh.

Khổ thơ cuối cùng khép lại với hình ảnh hoàng hôn buông xuống, ánh nắng nhạt dần, bóng tối lan tỏa:

Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào.
Trước sau nào thấy bóng người đâu,
Biết cờ đến cửa, ai vào thăm?

Trong khổ thơ này, hình ảnh hoàng hôn buông xuống được miêu tả qua những chi tiết như: ánh nắng nhạt dần, bóng tối lan tỏa. Ánh nắng nhạt dần gợi lên cảm giác buồn man mác, báo hiệu một ngày sắp tàn. Bóng tối lan tỏa gợi lên cảm giác tĩnh lặng, yên bình của buổi chiều thu. Trước khung cảnh ấy, nhà thơ cảm thấy thẹn thùng vì chưa xứng đáng với danh xưng thi sĩ của Đào Tiềm.

Về nghệ thuật, bài thơ Chiều thu quê hương có những nét đặc sắc sau:

- Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống thường nhật.

- Hình ảnh thơ đẹp, giàu sức gợi, gợi lên vẻ đẹp thanh bình, yên ả của làng quê Việt Nam.

- Nhịp thơ nhẹ nhàng, uyển chuyển, tạo nên cảm giác thư thái, dễ chịu cho người đọc.

- Giọng thơ trầm buồn, man mác, thể hiện tâm trạng hoài niệm, nhung nhớ của tác giả.

Nhìn chung, bài thơ Chiều thu quê hương là một bài thơ hay, thể hiện tài năng sáng tác của Huy Cận. Bài thơ đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên mùa thu êm đềm, thanh bình, tràn đầy sức sống. Đồng thời, bài thơ còn thể hiện tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước của tác giả.