Nguyễn Ngọc Tư là nhà văn của miền đất Nam Bộ. Chính vì vậy mà các tác phẩm của Nguyễn Ngọc Tư được thường mang đậm màu sắc phương Nam, cuốn hút người đọc. Trong đó, truyện ngắn "Mộ gió" là một truyện ngắn tiêu biểu.
Truyện kể về một chuyến đi thực tế của nhân vật "tôi" - một phóng viên đến vùng đất Nam Cà Mau để tìm hiểu về những ngôi "mộ gió" - những ngôi mộ của những người lính chiến đấu bảo vệ Tổ quốc nhưng thi thể của họ chưa từng được chôn cất hoặc do gia đình không tìm thấy thi thể nên dựng mộ gió để tưởng nhớ. Những ngôi mộ gió này được xây dựng bằng xi măng, có hình dáng giống như ngôi mộ bình thường với đỉnh mộ nhọn như đầu kim, cao khoảng bốn mươi phân. Mộ gió thường được đắp ở bờ ao, bờ hồ, ven ruộng, mé rừng hay ngoài khơi, nơi mà người ta cho rằng người chết sẽ siêu thoát và không thể trở về làm phiền người sống.
Những người lính hi sinh nơi chiến trường luôn nặng lòng với quê hương, họ muốn quay trở về thăm lại gia đình, nhìn ngắm khuôn mặt thân thương của mẹ già, vợ hiền, con thơ nhưng không được. Họ muốn xây dựng tổ ấm, có một mái ấm gia đình hạnh phúc nhưng cũng không được. Họ khao khát có được một tình yêu đẹp, được yêu và yêu nhưng cũng không được. Tất cả những mong ước tưởng chừng như đơn giản, tầm thường ấy lại trở thành niềm khao khát cả đời của những người lính chiến hữu nơi chiến trường xưa.
Qua câu chuyện về những ngôi mộ gió, tác giả Nguyễn Ngọc Tư đã thể hiện sự xót thương đối với những con người đã khuất. Họ là những người con, người chồng, người cha, người cháu,... của một gia đình nào đó. Sự ra đi của họ đã để lại nỗi đau mất mát, tiếc thương vô hạn cho những người ở lại. Đồng thời, tác giả cũng thể hiện sự trân trọng đối với tình cảm của những người còn sống dành cho những người đã khuất. Họ vẫn luôn nhớ nhung, mong ngóng ngày gặp lại những người thân yêu của mình.
Ngoài ra, tác phẩm còn thể hiện sự đồng cảm của tác giả đối với những người dân Nam Bộ. Cuộc sống của họ gắn liền với biển cả, sông nước. Họ phải chịu đựng bao nhiêu khó khăn, gian khổ, thậm chí là mất mát, đau thương. Tuy nhiên, họ vẫn luôn kiên cường, vượt qua mọi thử thách để vươn lên trong cuộc sống.
Bằng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi với đời thường, tác giả Nguyễn Ngọc Tư đã tạo nên một bức tranh chân thực về cuộc sống của người dân Nam Bộ. Qua đó, tác giả đã gửi gắm những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống và con người.
Tóm lại, truyện ngắn "Mộ gió" của Nguyễn Ngọc Tư là một tác phẩm giàu ý nghĩa nhân văn. Tác phẩm đã gợi lên trong lòng người đọc những suy ngẫm về cuộc sống và cái chết, về sự hy sinh và tình yêu thương.