ĐỀ LUYỆN 02 I. Đọc hiểu Nghe quan họ đêm rằm anh bật khóc Lời chênh vênh uốn lượn mái chùa Vịn câu hát anh lần về cội gốc Chợt thấy mình có lỗi với làng xưa... Bao mưa nắng đời anh chưa hiểu hết...

i:
câu 1: Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên là "anh".

câu 2: Trong bài thơ "Nhớ Mẹ Và Làng Quan Họ", tác giả Trương Nam Hương đã khéo léo sử dụng ngôn ngữ để diễn tả nỗi lòng của người con khi nhớ về mẹ và quê hương. Những từ ngữ như "xót xa", "thương mẹ" hay "cố giữ lành" đều thể hiện rõ ràng sự day dứt, ân hận và mong muốn được bù đắp công ơn sinh thành dưỡng dục của người con đối với mẹ. Hình ảnh "mẹ cho của hồi môn là câu hát để con rời quê kiểng" gợi lên hình ảnh người mẹ nghèo khó, chỉ có thể dành tặng cho con gái yêu quý của mình những giá trị tinh thần, đó chính là nét đẹp văn hóa truyền thống của quê hương. Câu hát ấy cũng là lời nhắn nhủ, động viên con gái hãy luôn giữ gìn bản sắc văn hóa của quê hương, dù đi đâu, làm gì cũng không quên nguồn cội. Qua đó, chúng ta cảm nhận được tình yêu quê hương tha thiết, sâu nặng của tác giả.

câu 3: Mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình "anh" trong đoạn trích là sự hoài niệm, tiếc nuối và ân hận khi nhận ra những giá trị truyền thống bị lãng quên. Anh đã từng không hiểu rõ giá trị của câu hát quan họ, chỉ biết đến nó như một nét văn hóa đặc trưng của quê hương. Nhưng sau này, khi trưởng thành và trải qua nhiều biến cố cuộc sống, anh mới nhận ra rằng câu hát ấy chứa đựng cả một nền văn hóa lâu đời, gắn liền với lịch sử và tâm hồn của người dân quê. Sự hối hận của anh thể hiện qua việc anh muốn trở về cội nguồn, tìm lại những giá trị tinh thần mà cha ông đã gìn giữ. Mạch cảm xúc này được thể hiện qua các hình ảnh và chi tiết cụ thể trong bài thơ:

- Hình ảnh "mái chùa vịn câu hát": Mái chùa là biểu tượng của đạo Phật, nơi lưu giữ những giá trị tinh thần cao quý. Câu hát quan họ là tiếng lòng của người dân quê, là sợi dây kết nối giữa quá khứ và hiện tại. Hình ảnh này gợi lên sự trân trọng và yêu mến đối với những giá trị truyền thống.
- Hình ảnh "cội gốc": Cội gốc là nơi bắt đầu, là nguồn cội của mỗi con người. Nhân vật trữ tình "anh" muốn trở về cội nguồn để tìm lại những giá trị tinh thần mà cha ông đã gìn giữ.
- Hình ảnh "chợt thấy mình có lỗi với làng xưa": Cảm giác tội lỗi khi nhận ra bản thân đã vô tình bỏ lỡ những giá trị truyền thống. Điều này thể hiện sự thức tỉnh và khát khao được sửa chữa sai lầm của nhân vật trữ tình.

Tóm lại, mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình "anh" trong đoạn trích là sự hoài niệm, tiếc nuối và ân hận khi nhận ra những giá trị truyền thống bị lãng quên. Đây là một thông điệp ý nghĩa về việc cần phải trân trọng và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

câu 4: Phép đối được sử dụng trong hai dòng thơ "nhưng mẹ vẫn một đời áo rách / cố giữ lành câu quan họ thôi" nhằm tạo nên sự tương phản giữa hình ảnh bên ngoài và phẩm chất bên trong của người mẹ. Hình ảnh "áo rách" gợi lên cuộc sống nghèo khó, vất vả của người mẹ, còn "câu quan họ" lại thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống, tinh thần lạc quan, yêu đời của người mẹ. Sự tương phản này làm nổi bật tấm lòng cao quý, đức hi sinh thầm lặng của người mẹ dành cho con cái. Người mẹ dù phải chịu nhiều gian khổ, thiếu thốn nhưng vẫn luôn giữ gìn những giá trị tốt đẹp của quê hương, đất nước. Phép đối cũng góp phần tăng tính nhạc điệu, nhịp nhàng cho câu thơ, khiến lời thơ thêm sâu lắng, cảm động.

câu 5: Trong xã hội hiện đại ngày nay, việc gìn giữ và phát triển các di sản văn hóa truyền thống như làn điệu Quan Họ trở nên vô cùng quan trọng. Làn điệu Quan Họ không chỉ đơn thuần là âm nhạc mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về lịch sử, văn hóa và tinh thần cộng đồng. Nó thể hiện sự gắn kết giữa con người và đất nước, tạo ra một môi trường giao lưu văn hóa đa dạng và phong phú.

Làn điệu Quan Họ đã tồn tại hàng trăm năm qua, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua hình thức truyền miệng và học hỏi trực tiếp từ nghệ nhân. Điều này đảm bảo rằng nó luôn được duy trì và phát triển theo thời gian. Việc tổ chức các lễ hội, buổi biểu diễn hay thậm chí là các khóa học dạy hát Quan Họ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc lan tỏa và phổ biến loại hình nghệ thuật này đến đông đảo công chúng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, nhiều yếu tố tác động tiêu cực đến việc gìn giữ và phát triển làn điệu Quan Họ. Sự thay đổi nhanh chóng của nền kinh tế thị trường khiến mọi người dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy của tiền bạc và lợi ích cá nhân. Nhiều người trẻ tuổi không còn hứng thú với những nét đẹp truyền thống như Quan Họ nữa, thay vào đó họ chọn lựa những hình thức giải trí hiện đại hơn. Ngoài ra, sự xâm nhập mạnh mẽ của văn hóa ngoại lai cũng góp phần làm giảm đi giá trị của Quan Họ trong mắt giới trẻ.

Để khắc phục vấn đề này, cần thiết phải tăng cường tuyên truyền và giáo dục về tầm quan trọng của việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ với các nhà nghiên cứu, nghệ sĩ và cộng đồng địa phương để xây dựng chương trình giảng dạy và hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của mọi người về giá trị của Quan Họ. Đồng thời, cần đẩy mạnh quảng bá và khai thác tiềm năng du lịch văn hóa liên quan đến Quan Họ, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách trải nghiệm và tìm hiểu về loại hình nghệ thuật độc đáo này.

Tóm lại, việc gìn giữ và phát triển làn điệu Quan Họ là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Chúng ta cần nhìn nhận rõ ràng về giá trị to lớn của nó đối với cộng đồng và đất nước. Chỉ khi tất cả mọi người đều tham gia và ủng hộ, thì Quan Họ mới thực sự được bảo tồn và phát triển bền vững trong tương lai.


ii:
: Nhất Băng được biết đến là một tác giả Trung Quốc với phong cách sáng tác đặc biệt, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là "Cúc áo của mẹ". Truyện gửi gắm đến chúng ta bài học ý nghĩa về tình mẫu tử thiêng liêng.

"Cúc áo của mẹ" kể về một người con trai dù đã lớn khôn và trưởng thành, thậm chí trở thành một người giàu có nhưng vẫn luôn nhớ về một lần lầm lỗi với mẹ. Anh đã nhận ra rằng dù mẹ có ăn mặc đơn giản thế nào đi chăng nữa thì trong mắt anh, mẹ vẫn luôn là người xinh đẹp nhất. Tuy nhiên, câu chuyện lại tập trung khai thác một sự kiện đặc biệt. Ngày ấy, đứa trẻ đang đi học thì nhận được tin tức rằng mẹ cậu đang trong tình trạng nguy kịch. Cậu nhanh chóng chạy về bệnh viện và ôm lấy mẹ, nước mắt rơi liên tục. Trong lúc cấp cứu, bác sĩ vô tình phát hiện ra chiếc cúc áo của mẹ cậu rất kỳ lạ. Nó được bẻ cong một góc bốn mươi độ. Bác sĩ tò mò hỏi về nguồn gốc của nó, và câu trả lời khiến mọi người đều bất ngờ. Hóa ra, khi còn nhỏ, đứa trẻ bị ốm nặng, mẹ đã tiêu tốn hết tiền để chữa trị. Bà phải bán tất cả tài sản, thậm chí cả chiếc áo khoác đang mặc, để mua thuốc cho con. Sau khi khỏi bệnh, đứa trẻ phát hiện ra một chiếc cúc áo bị đứt và từ đó, nó không bao giờ quên. Mỗi lần thay áo mới, cậu đều cất giữ chiếc cúc đó như một kỷ niệm về mẹ. Cậu bé tự tay bẻ cong từng chiếc cúc áo để tưởng nhớ khoảnh khắc mẹ đã hy sinh vì mình. Điều này khiến mọi người xúc động và nhận ra giá trị to lớn của tình mẫu tử.

Tác phẩm này mang đến cho độc giả một cái nhìn sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng. Dù trải qua thời gian và biến đổi xã hội, tình yêu của con dành cho mẹ vẫn mãi trường tồn và bền vững. Qua câu chuyện, chúng ta nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của tình mẫu tử và sự hy sinh vô bờ bến của mẹ. Đồng thời, tác phẩm cũng nhắc nhở chúng ta về việc trân trọng và biết ơn những người thân yêu xung quanh, đặc biệt là cha mẹ.

Tóm lại, "Cúc áo của mẹ" là một tác phẩm xuất sắc, mang đậm dấu ấn của Nhất Băng. Câu chuyện không chỉ là một bức tranh tinh tế về tình mẫu tử mà còn là một lời nhắc nhở sâu sắc về giá trị của tình thân và sự trân trọng đối với những người thân yêu.