làm bài Nghiên cứu một vấn đề văn học trung đại Việt Nam - Cánh diều

Nguyễn Du là nhà thơ thiên tài của dân tộc ta. Truyện kiều là kiệt tác của nguyễn du có giá trị sâu sắc về nội dung và nghệ thuật. Đoạn trích "kiều ở lầu ngưng bích" nằm ở phần gia biến và lưu lạc khi gia đình gặp cơn loạn lạc, Kiều đã quyết định bán mình để chuộc cha. Trải qua bao gian khổ Kiều đã bị Tú bà đưa ra sống ở lầu Ngưng Bích; trước khung cảnh bầu trời trống trải, bâng khuâng; Kiều đã nhớ về quá khứ, nhớ về Kim Trọng và xót xa cho thân phận của chính mình.

Bốn câu thơ đầu gợi lên khung cảnh lầu Ngưng Bích khóa xuân, vẻ non xa, trăng gần, bốn bề bát ngát xa trông gợi lên không gian mênh mông, rộng lớn, nhưng lại vô cùng hoang vắng, rợn ngợp. Những từ láy thấp thoáng, xa xa, thấp thoáng, man mác đã gợi lên sự rợn ngợp của Kiều và cho người đọc thấy được tâm trạng của nàng. Trong cái không gian rợn ngợp, hoang vu ấy chỉ có một mình Kiều với tấm lòng cô đơn, buồn tủi.

Đứng trên lầu cao nhìn ra phía xa, không thấy bóng dáng một con người, mà chỉ thấy những dãy núi xa xăm, những đám cỏ hiu quạnh, những bãi cát dài miên man trong gió, tất cả đều gợi lên sự mênh mông, hoang vắng. Không một tiếng chim, không một tiếng người, không một dấu hiệu của sự sống con người, dường như càng tô đậm thêm sự cô đơn, trơ trọi của nàng trong cảnh ấy.

Trong nỗi cô đơn ấy, Kiều cố gắng tìm mọi cách để xua đi nỗi cô đơn ấy bằng cách "trông sóng cuốn mặt duềnh" nhưng càng cố gắng níu giữ thì nỗi cô đơn ấy lại càng mạnh mẽ hơn.

Cảnh vật khiến cho Kiều càng buồn hơn, bởi nàng cảm nhận được cuộc sống cô đơn, lẻ loi, trơ trọi của mình. Nàng nhớ về Kim Trọng, rồi lại nghĩ tới chàng Kim Trọng đã gửi hình bóng nàng trong mộng, nếu biết nàng rơi vào cảnh lầu xanh, chắc chắn chàng sẽ đau khổ khôn cùng. Nghĩ tới Kim Trọng giúp nàng vơi bớt đi nỗi bất hạnh, nhưng cũng làm nàng đau đớn hơn khi nghĩ về cha mẹ.

Cha mẹ nàng tuổi cao sức yếu, ngày đêm mong ngóng tin tức của nàng, vậy mà nàng chẳng thể nào về thăm cha mẹ. Trong lúc này, Kiều cảm thấy đau đớn hơn bao giờ hết, nàng khóc cho thân phận của mình, khóc cho nỗi đau mà mình đang phải chịu đựng.

Đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích" là một trong những đoạn trích hay nhất trong truyện Kiều khi khắc họa chân thực nỗi đau đớn của Thúy Kiều trong lần mắc mưu Sở Khanh, bị Tú Bà đưa ra sống ở lầu Ngưng Bích. Bằng ngòi bút tinh tế, Nguyễn Du đã vẽ lên bức tranh tâm trạng của Kiều với nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau.

Đặc biệt, trong đoạn trích này, Nguyễn Du đã sử dụng rất thành công nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật kết hợp với những từ láy giàu giá trị biểu cảm giúp người đọc thấu hiểu những tâm tư, tình cảm của Kiều. [/INST]