18/04/2025


18/04/2025
18/04/2025
Bài giải:
Câu 2. Trong không gian Oxyz, cho đường thẳng $d: \frac{x-1}{2} = \frac{y+2}{1} = \frac{z+1}{-3}$ và điểm $A(2;-5;-6)$.
a) Đường thẳng $d$ có một vector chỉ phương là $\vec{u}$.
Từ phương trình tham số của đường thẳng $d$, ta có thể đọc được vector chỉ phương của nó.
Phương trình chính tắc $\frac{x-x_0}{a} = \frac{y-y_0}{b} = \frac{z-z_0}{c}$ có vector chỉ phương là $(a, b, c)$.
Vậy, vector chỉ phương của đường thẳng $d$ là $\vec{u} = (2; 1; -3)$.
b) Mặt phẳng đi qua $A$ và vuông góc với $d$.
Mặt phẳng đi qua điểm $A(2;-5;-6)$ và vuông góc với đường thẳng $d$ sẽ nhận vector chỉ phương $\vec{u} = (2; 1; -3)$ của $d$ làm vector pháp tuyến $\vec{n}$.
Phương trình của mặt phẳng có dạng $ax_0 + by_0 + cz_0 + d' = 0$. Sử dụng vector pháp tuyến $\vec{n} = (2, 1, -3)$ và điểm $A(2, -5, -6)$, phương trình mặt phẳng là:
$2(x - 2) + 1(y - (-5)) + (-3)(z - (-6)) = 0$
$2(x - 2) + (y + 5) - 3(z + 6) = 0$
$2x - 4 + y + 5 - 3z - 18 = 0$
$2x + y - 3z - 17 = 0$.
Phương trình mặt phẳng cần tìm là $2x + y - 3z - 17 = 0$.
c) Gọi $H$ là hình chiếu vuông góc của $A$ lên $d$. Tọa độ của $H$.
Điểm $H$ thuộc đường thẳng $d$, nên tọa độ của $H$ có thể tham số hóa theo $t$:
$\frac{x-1}{2} = \frac{y+2}{1} = \frac{z+1}{-3} = t$
$H(1 + 2t, -2 + t, -1 - 3t)$.
Vector $\vec{AH}$ nối từ $A$ đến $H$ là:
$\vec{AH} = H - A = (1 + 2t - 2, -2 + t - (-5), -1 - 3t - (-6))$
$\vec{AH} = (2t - 1, t + 3, -3t + 5)$.
Vì $H$ là hình chiếu vuông góc của $A$ lên $d$, nên vector $\vec{AH}$ vuông góc với vector chỉ phương $\vec{u} = (2, 1, -3)$ của đường thẳng $d$.
Tích vô hướng của hai vector này bằng 0: $\vec{AH} \cdot \vec{u} = 0$.
$(2t - 1)(2) + (t + 3)(1) + (-3t + 5)(-3) = 0$
$4t - 2 + t + 3 + 9t - 15 = 0$
$14t - 14 = 0$
$14t = 14$
$t = 1$.
Thay $t = 1$ vào tọa độ của $H$:
$x_H = 1 + 2(1) = 3$
$y_H = -2 + 1 = -1$
$z_H = -1 - 3(1) = -4$.
Vậy, tọa độ của $H$ là $H(3; -1; -4)$.
d) Gọi $(P)$ là mặt phẳng chứa đường thẳng $d$ sao cho khoảng cách từ $A$ đến $(P)$ lớn nhất. Phương trình của mặt phẳng $(P)$.
Mặt phẳng $(P)$ chứa đường thẳng $d$. Khoảng cách từ điểm $A$ đến mặt phẳng $(P)$ được tính bằng công thức $d(A, (P)) = \frac{|\vec{AM} \cdot \vec{n}|}{||\vec{n}||}$, trong đó $M$ là một điểm bất kỳ trên $(P)$ và $\vec{n}$ là vector pháp tuyến của $(P)$.
Chọn điểm $M$ trên đường thẳng $d$. Ta đã tính được hình chiếu vuông góc $H$ của $A$ lên $d$. $H$ là điểm trên $d$ gần $A$ nhất. $H$ thuộc $d$, nên $H$ cũng thuộc mặt phẳng $(P)$.
Sử dụng điểm $H(3, -1, -4)$ thuộc $(P)$ và vector $\vec{AH} = (1, 4, 2)$.
Khoảng cách từ $A$ đến $(P)$ là $d(A, (P)) = \frac{|\vec{AH} \cdot \vec{n}|}{||\vec{n}||}$, trong đó $\vec{n}$ là vector pháp tuyến của $(P)$.
Vì $(P)$ chứa đường thẳng $d$, nên vector pháp tuyến $\vec{n}$ của $(P)$ phải vuông góc với vector chỉ phương $\vec{u} = (2, 1, -3)$ của $d$. Tức là $\vec{n} \cdot \vec{u} = 0$.
Ta muốn tối đa hóa $d(A, (P)) = \frac{|\vec{AH} \cdot \vec{n}|}{||\vec{n}||}$, với $\vec{n}$ là vector bất kỳ thỏa mãn $\vec{n} \cdot \vec{u} = 0$.
Biểu thức $\frac{|\vec{AH} \cdot \vec{n}|}{||\vec{n}||}$ là độ dài hình chiếu của vector $\vec{AH}$ lên phương của vector $\vec{n}$.
Ta đã tính $\vec{AH} \cdot \vec{u} = (1)(2) + (4)(1) + (2)(-3) = 2 + 4 - 6 = 0$.
Điều này có nghĩa là vector $\vec{AH}$ đã vuông góc với vector $\vec{u}$. Do đó, vector $\vec{AH}$ nằm trong mặt phẳng chứa tất cả các vector vuông góc với $\vec{u}$ (chính là không gian chứa các vector pháp tuyến $\vec{n}$ của mặt phẳng $(P)$).
Để độ dài hình chiếu của $\vec{AH}$ lên $\vec{n}$ là lớn nhất, vector $\vec{n}$ phải cùng phương với vector $\vec{AH}$.
Vậy, vector pháp tuyến của mặt phẳng $(P)$ phải song song với $\vec{AH} = (1, 4, 2)$. Ta có thể chọn $\vec{n} = (1, 4, 2)$.
Mặt phẳng $(P)$ có vector pháp tuyến $\vec{n} = (1, 4, 2)$ và chứa đường thẳng $d$. Ta có thể lấy một điểm bất kỳ trên $d$ để viết phương trình mặt phẳng. Sử dụng điểm $M(1, -2, -1)$ thuộc $d$.
Phương trình mặt phẳng $(P)$ là:
$1(x - 1) + 4(y - (-2)) + 2(z - (-1)) = 0$
$(x - 1) + 4(y + 2) + 2(z + 1) = 0$
$x - 1 + 4y + 8 + 2z + 2 = 0$
$x + 4y + 2z + 9 = 0$.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
1 giờ trước
1 giờ trước
1 giờ trước
2 giờ trước
Top thành viên trả lời