Tố Hữu được xem là lá cờ đầu của nền văn học cách mạng Việt Nam. Thơ ông luôn gắn liền với những chặng đường lịch sử của đất nước. Trong đó, bài thơ "Đêm giao thừa" đã ghi dấu ấn đậm nét trong lòng độc giả bởi bức tranh đêm giao thừa nơi chiến khu Việt Bắc cùng vẻ đẹp của con người cách mạng.
Bài thơ được sáng tác vào mùa xuân năm 1948 tại chiến khu Việt Bắc, in trong tập thơ Từ ấy. Tác phẩm kể về câu chuyện của một người chiến sĩ đang làm nhiệm vụ canh gác vào đêm giao thừa. Dù phải xa đơn vị, một mình giữa rừng hoang sương muối nhưng người chiến sĩ vẫn lạc quan yêu đời, vững vàng cầm chắc tay súng để bảo vệ Tổ quốc.
Trước hết, bài thơ mang đến khung cảnh đêm giao thừa đặc biệt nơi chiến trường. Đó là thời điểm "đêm nay", "nơi rừng hoang sương muối", là lúc "đón giao thừa" nhưng "một mình" và "vắng lặng". Không khí mùa xuân tràn ngập khắp mọi nẻo đường, len lỏi đến mọi ngôi nhà nhưng dường như bị bỏ quên ở nơi đây. Những từ ngữ "pháo nổ", "giao thừa", "chúc nhau", "hồng đào"... gợi lên sự rộn ràng, nhộn nhịp của thời khắc đặc biệt chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Nhưng ở đây chỉ có "một ngọn lửa" ẩn chứa sức mạnh và vẻ đẹp của người chiến sĩ cách mạng. Họ sẵn sàng đánh đổi tất cả để đem đến bình yên cho Tổ quốc.
Không chỉ vậy, tác giả còn miêu tả vô cùng chân thực hình ảnh người chiến sĩ trong đêm giao thừa. Họ là những chàng trai trẻ với trái tim yêu nước nhiệt huyết, dũng cảm xông pha chiến trường để giành lại độc lập cho dân tộc. Tuy nhiên, họ vẫn mang trong mình sự ngây thơ, trong sáng của tuổi mười tám, đôi mươi. Người chiến sĩ trong bài thơ phải sống trong hoàn cảnh khắc nghiệt, thiếu thốn đủ thứ. Họ phải chịu đựng cái lạnh "rừng hoang sương muối" để hoàn thành nhiệm vụ. Dù vậy, họ vẫn luôn lạc quan, yêu đời. Họ tự động viên bản thân bằng những câu nói hóm hỉnh: "Ung dung buồng lái ta ngồi", "Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng". Tâm hồn người lính tràn đầy nhiệt huyết, họ mang trong mình lí tưởng cao đẹp, sẵn sàng hi sinh tuổi trẻ để cống hiến cho đất nước.
Bên cạnh đó, bài thơ còn thể hiện niềm tin mãnh liệt vào tương lai tươi sáng. Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách nhưng người chiến sĩ vẫn luôn tin tưởng vào chiến thắng cuối cùng. Họ mong ước về một ngày mai hòa bình, độc lập sẽ đến với dân tộc. Niềm tin ấy được thể hiện qua những hình ảnh giàu sức gợi: "Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước/ Chỉ cần trong xe có một trái tim", "Trái tim cầm lái" hay "Lại đi, lại đi trời xanh thêm". Đây là minh chứng rõ nét nhất cho tinh thần thép, ý chí kiên cường của người lính.
Với ngôn ngữ giản dị, mộc mạc cùng giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết, Tố Hữu đã mang đến cho người đọc những cảm nhận chân thực nhất về hình ảnh người chiến sĩ trong đêm giao thừa. Qua đó, chúng ta càng thêm trân trọng và biết ơn thế hệ cha ông đã ngã xuống để giành lại độc lập, đem đến cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho chúng ta như ngày hôm nay.
Như vậy, bài thơ "Đêm giao thừa" đã khắc họa thành công bức tranh đêm giao thừa nơi chiến trường đầy ác liệt nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp lãng mạn, thơ mộng. Đồng thời, ngợi ca vẻ đẹp phẩm chất cách mạng của người lính. Với những nét đặc sắc trên, tác phẩm xứng đáng là một thi phẩm xuất sắc trong nền văn học Việt Nam.