Phân tích, đánh giá chủ đề và nhân vật của truyện ngắn Những ngày mới (Thạch Lam)

Thạch Lam là một cây bút tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn, cũng là một nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam những năm 1930- 1945. Ông có đóng góp đáng kể cho sự phát triển của thể loại truyện ngắn và văn xuôi trữ tình. Những sáng tác của ông thường nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu chất thơ, hướng về cuộc sống cơ cực của những người dân thành thị nghèo và vẻ đẹp nên thơ của cuộc sống thường nhật. Truyện ngắn "Những ngày mới" là một trong những sáng tác tiêu biểu của ông.

Truyện ngắn "Những ngày mới" của Thạch Lam xoay quanh chủ đề về cuộc sống nông thôn Việt Nam những ngày đầu tiên xây dựng chế độ mới, qua đó phản ánh hiện thực phức tạp của xã hội lúc bấy giờ và thể hiện niềm tin tưởng, lạc quan của tác giả vào tương lai tươi sáng của đất nước. Tác phẩm được in trong tập truyện ngắn "Gió lạnh đầu mùa" xuất bản năm 1937.

Tân là nhân vật chính của truyện. Anh vốn là con một trong gia đình khá giả, được bố mẹ nuông chiều từ bé. Do đó Tân không hề biết làm bất cứ công việc lao động nào cả. Anh học cấp ba và bắt buộc phải sống tự lập ở trường. Tuy nhiên, Tân vẫn luôn được bố mẹ chu cấp tiền tiêu xài rất đầy đủ. Sau khi học xong, Tân ra tỉnh làm việc. Bố mẹ anh thì muốn con trai làm quan chức, nhưng Tân lại ngại ngùng vì phải đi nhiều nơi, sống xa gia đình. Cuối cùng, anh xin được một chân kế toán ở huyện. Từ đó, anh bắt đầu cuộc sống tự lập tại tỉnh.

Cuộc sống nơi phố phường đông đúc, nhộn nhịp khiến Tân say mê và quên mất gia đình ở quê hương. Một năm, hai năm rồi bốn năm, anh không về thăm quê. Lần này, do dịch bệnh nên Tân xin nghỉ phép về quê lâu hơn mọi lần. Chuyến về quê lần này đã giúp Tân có cơ hội hòa mình vào thiên nhiên vùng nông thôn, gặp gỡ nhiều người và chiêm nghiệm lại cuộc sống của mình suốt thời gian qua.

Về quê, Tân cảm thấy vô cùng thích thú khi được tận hưởng bầu không khí trong lành, yên tĩnh của làng quê. Anh đi dạo khắp nơi, ngắm nhìn cảnh vật, trò chuyện với người dân. Điều này khiến Tân cảm thấy thư thái, dễ chịu hơn rất nhiều so với cuộc sống xô bồ, tấp nập nơi thành thị.

Trong chuyến về quê lần này, Tân cũng có dịp gặp gỡ và tiếp xúc với nhiều người dân địa phương. Đó là bác Hiền, một người nông dân chất phác, hiền hậu, luôn sẵn sàng giúp đỡ mọi người. Đó là cô Nga, một cô gái trẻ trung, xinh đẹp, nhiệt tình, năng động. Qua những cuộc trò chuyện, Tân hiểu thêm về cuộc sống của người dân quê hương, về những khó khăn, vất vả mà họ phải trải qua. Đồng thời, anh cũng cảm nhận được tình yêu quê hương tha thiết, lòng tự hào dân tộc của họ.

Câu chuyện khép lại bằng hình ảnh Tân đứng trên đê lộng gió, ngắm nhìn cánh đồng lúa chín vàng rực rỡ. Anh cảm thấy lòng mình tràn ngập niềm vui sướng, hạnh phúc. Tân nhận ra rằng, dù cuộc sống có bộn bề, lo toan đến đâu thì vẫn luôn có một nơi bình yên để trở về, đó là quê hương.

Qua câu chuyện "Những ngày mới", Thạch Lam đã thể hiện một cách nhẹ nhàng, tinh tế những thay đổi trong tư tưởng, tình cảm của nhân vật Tân. Từ một cậu ấm quen được nuông chiều, Tân đã dần trưởng thành, biết quan tâm đến người khác, biết trân trọng những giá trị truyền thống của dân tộc.

Bên cạnh đó, tác giả cũng thể hiện tình yêu quê hương tha thiết, lòng tự hào dân tộc của người dân Việt Nam. Quê hương là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Dù có đi đâu, làm gì, mỗi người con đất Việt đều luôn hướng về quê hương, đất nước.

Tác phẩm được viết bằng giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế, giàu chất thơ. Ngôn ngữ truyện đơn giản, gần gũi với đời sống hằng ngày. Tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ,... để làm nổi bật chủ đề của truyện.

Nhìn chung, "Những ngày mới" là một truyện ngắn hay, giàu ý nghĩa. Tác phẩm đã góp phần khẳng định tài năng và vị trí của Thạch Lam trong nền văn học Việt Nam hiện đại.