dàn ý chi tiết phân tích truyện ông ngoại

I. Mở bài (khoảng 50-70 chữ):

• Giới thiệu ngắn gọn về tác giả Nguyễn Ngọc Tư và phong cách văn chương đặc trưng (giản dị, đậm chất Nam Bộ, khai thác tình cảm gia đình, đời sống bình dị).
• Giới thiệu trích đoạn truyện "Ông ngoại", nêu bối cảnh ban đầu (Dung về ở với ông ngoại do gia đình cậu mợ đi nước ngoài).
• Nêu vấn đề chính của đoạn trích: sự chuyển biến trong mối quan hệ và nhận thức của Dung về ông ngoại, từ xa lạ, buồn chán đến thấu hiểu và yêu thương.
• Dẫn dắt vào các khía cạnh phân tích chính: sự đối lập ban đầu, những thay đổi âm thầm, bước ngoặt tình cảm và ý nghĩa sâu sắc của câu chuyện.

II. Thân bài (khoảng 350-400 chữ):

• 1. Sự đối lập ban đầu giữa hai thế giới và cảm nhận của Dung:
• Thế giới của Dung:Biểu hiện cụ thể: "tiếng nhạc gào thét xập xình", "sắc màu xanh đỏ", "quả đất như nằm gọn trong bàn tay" (ám chỉ sự hiện đại, năng động, kết nối toàn cầu).
• Sinh hoạt: đi học, tối đi chơi với bạn, về nhà nghe em cãi nhau (nhịp sống nhanh, hướng ngoại).
• Cảm xúc: "buồn muốn chết", than thở "lướt sướt", "khó lắm", "ngại".
• Thế giới của ông ngoại:Biểu hiện cụ thể: "mấy ông bạn già", "mấy chồng nhựt báo", "cái radio đâu hồi còn đánh nhau", "trầm tư suy ngẫm", "mảnh sân hoa trái", "mấy chậu kiểng", "mấy con cá vàng".
• Sinh hoạt: chăm sóc cây cảnh, cá vàng (tỉ mỉ, tĩnh lặng, gắn bó với thiên nhiên và quá khứ).
• Lời thoại đặc biệt: "Cây cũng có linh hồn...", thể hiện sự khác biệt trong cách nhìn nhận thế giới, sự sâu sắc và trải nghiệm.
• Sự xa cách và thiếu giao tiếp:"Nói chưa được mấy câu thì hết chuyện."
• "Chẳng lẽ con lại nói chuyện tình yêu với ông ngoại à?" - cho thấy sự khác biệt thế hệ và quan điểm sống.
• "Bọn bạn không dám lại nhà chơi." - sự không thoải mái của Dung với môi trường sống hiện tại.
• Những mâu thuẫn nhỏ: sợ ồn khi mở karaoke, ngại mở nhạc, bị mắng khi nấu cơm khét.
• 2. Những chuyển biến âm thầm trong nhận thức và tình cảm của Dung:
• Sự lay động từ sự quan tâm của ông ngoại:Chi tiết ông ngoại từ chối đi câu lạc bộ: "Ngoại sợ con ở nhà một mình buồn." - sự quan tâm kín đáo, đặt cháu lên trên sở thích cá nhân.
• Phản ứng của Dung: "Dung chột dạ, có bao giờ đi chơi mà mình nghĩ tới ông không." - bắt đầu xuất hiện sự hối hận, suy nghĩ về ông.
• Sự thay đổi trong cảm nhận về môi trường sống:"Bây giờ mỗi đêm Dung trở mình nghe ông ngoại ho khúc khắc." - sự chú ý đến những điều nhỏ nhặt, sự quan tâm đến sức khỏe của ông.
• "Nghe cây mai nhỏ nứt mình, nảy chồi." - sự cảm nhận vẻ đẹp và sức sống của thiên nhiên xung quanh, có lẽ do ảnh hưởng từ ông.
• "Dung nghiện hương trầm tối tối ông thắp lên bàn thờ bà ngoại." - sự đồng điệu về mặt tinh thần, sự trân trọng những giá trị truyền thống.
• Phản ứng với lũ em: "Chị hai khó như một bà già." - sự thay đổi trong tính cách, quen với sự tĩnh lặng.
• Cảm nhận về không gian: "cái tĩnh lặng trong sân", "khoảng không xanh lạc lõng trong khói bụi", "dăm chú chim hót líu lo" - sự yêu thích và hòa mình vào không gian sống của ông.
• Quan sát ông ngoại: "dáng ông ngoại với mái tóc bạc, với đôi mắt hõm, cái cằm vuông, mỗi tháng một lần cọc cạch lên phường nhận lương hưu." - sự quan sát tỉ mỉ, sự ghi nhớ những hình ảnh quen thuộc.
• Sự lo lắng cho sức khỏe của ông:"Có một điều Dung ngày càng nhận ra: tiếng ho của ông ngày càng khô và rời rạc như lời kêu cứu." - sự trưởng thành trong nhận thức, sự lo lắng và quan tâm thực sự.
• 3. Bước ngoặt tình cảm trong ngày sinh nhật:
• Sự bất ngờ và thích thú: "Dung tròn mắt: - Thật ư?" khi biết ông ngoại làm bánh kem.
• Hành động chia sẻ và gắn kết: "hai ông cháu lăn vào khuấy bột, trộn sữa." - cùng nhau tạo ra một kỷ niệm đẹp.
• Sự tỉ mỉ và tình yêu thương của ông ngoại: "Tay ông nhẹ nhàng, nắn nót mười tám nụ hồng trên mặt bánh, Dung thòm thèm mãi."
• Sự hòa nhập và niềm vui chung: "ông ngoại cũng nhảy, ông mặc chiếc áo màu xanh thắt nơ hoa rất đẹp." - ông ngoại cố gắng hòa mình vào thế giới của cháu.
• Khoảnh khắc ý nghĩa: "Lúc ông nắm tay nó, nhạc dạo bài Tango “Xa vắng”." - biểu tượng cho sự kết nối tình cảm sâu sắc, vượt qua khoảng cách thế hệ (Tango thường gợi sự lãng mạn, nhưng ở đây có thể hiểu là sự kết nối tâm hồn).
• Cảm xúc của Dung: "ngạc nhiên và buồn cười đến nỗi giẫm lên cả chân ông", "hãnh diện lắm…." - từ ngạc nhiên đến vui vẻ, tự hào về ông.

III. Kết bài (khoảng 80-100 chữ):

• Tóm lại hành trình thay đổi của Dung: từ sự xa cách, bất đồng đến sự thấu hiểu, đồng cảm và yêu thương sâu sắc đối với ông ngoại.
• Nhấn mạnh ý nghĩa của tình cảm gia đình, sự kết nối giữa các thế hệ, và vẻ đẹp của sự sẻ chia, chấp nhận những khác biệt.
• Đánh giá giá trị nhân văn của câu chuyện: gợi nhắc về sự trân trọng những người thân yêu, đặc biệt là những người lớn tuổi trong gia đình.
• Nêu cảm xúc cá nhân về câu chuyện và hình tượng ông ngoại (ví dụ: sự xúc động, sự ngưỡng mộ, những suy ngẫm về mối quan hệ gia đình).