Giúp mình với!

Nguyễn Khoa Điềm là nhà thơ trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Những năm 1970 ông tham gia vào cuộc kháng chiến trên chiến trường Thừa Thiên Huế. Trong giai đoạn này ông đã cho ra đời nhiều tác phẩm có giá trị tiêu biểu nhất là trường ca Mặt đường khát vọng. Đoạn trích Đất Nước nằm ở phần đầu chương V của bản trường ca. Với đoạn trích này tác giả muốn đem đến cho người đọc cái nhìn mới lạ về hình tượng đất nước. Từ đó thể hiện tư tưởng "Đất Nước của Nhân dân".

Tác giả đã đưa ra những định nghĩa mới mẻ về đất nước. Không phải là những khái niệm trừu tượng mà đất nước được cảm nhận qua những gì gần gũi bình thường trong cuộc sống hằng ngày:

Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi

Đất Nước có trong những cái "ngày xửa ngày xưa..." mẹ thường hay kể

Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn

Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc

Qua những câu thơ trên Nguyễn Khoa Điềm đã mang đến cho người đọc cái nhìn toàn vẹn, tổng hợp bao quát về hình tượng đất nước. Đất nước được cảm nhận qua những gì gần gũi, bình thường trong cuộc sống hằng ngày. Đó là phong tục tập quán, là văn hóa dân gian, truyền thống tình yêu quê hương, đất nước qua truyện cổ tích, ca dao...

Không dừng lại ở đó, đất nước còn được cảm nhận qua bề rộng của không gian lãnh thổ địa lý:

Đất là nơi anh đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn

Đất nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm

Để cắt nghĩa rõ hơn về hai từ "đất nước" tác giả đã giải thích thật đơn giản:

Đất là nơi anh đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn

Đất nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm

Đất nước không chỉ tồn tại trong không gian địa lý mà nó còn in sâu vào trong tâm hồn, tình cảm của mỗi con người. Nó trở thành không gian sinh hoạt, không gian tình yêu lãng mạn của lứa đôi.

Trong dòng chảy của lịch sử, đất nước còn gắn liền với truyền thống văn hóa, phong tục tập quán, truyền thống tinh thần quý báu của dân tộc.

Những ai đã khuất
Những ai bây giờ
Yêu nhau và sinh con đẻ cái
Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện mai sau
Hằng năm ăn đâu làm đâu
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ tổ

Ở đoạn thơ này tác giả đã sử dụng những chất liệu hết sức độc đáo đó là các điển tích, huyền thoại để khẳng định truyền thống bất khuất của dân tộc. Truyền thống ấy vẫn được các thế hệ sau nối tiếp và gìn giữ.

Trong đoạn thơ tiếp theo tác giả đã cảm nhận đất nước qua bề dày lịch sử bốn nghìn năm:

Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần đất nước

Để nhấn mạnh truyền thống bất khuất của dân tộc tác giả đã sử dụng những chất liệu hết sức độc đáo đó là các điển tích, huyền thoại. Điều đó đã góp phần tạo nên sự phong phú, đa dạng của hình tượng đất nước.

Để khẳng định đất nước là của nhân dân tác giả đã đưa ra những lí lẽ rất thuyết phục:

Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời

Với những câu thơ nhẹ nhàng, tha thiết tác giả đã khơi dậy trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với đất nước. Mỗi con người đều thừa hưởng di sản của đất nước, vì vậy chúng ta phải biết cống hiến, giữ gìn và bảo vệ.

Đoạn trích Đất Nước đã mang đến cho người đọc cái nhìn mới mẻ về hình tượng đất nước. Qua đoạn trích chúng ta càng thêm yêu mến, tự hào về non sông, đất nước của mình.