Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, bên cạnh những đức tính tốt đẹp được truyền từ đời này sang đời khác thì cũng xuất hiện nhiều thói hư tật xấu gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của con người và xã hội. Một trong số đó phải kể đến lối sống ỷ lại, dựa dẫm. Đặc biệt là đối với giới trẻ hiện nay.
Vậy thế nào là lối sống ỷ lại? Sống ỷ lại là cách sống phụ thuộc vào người khác, không có chính kiến của bản thân mình. Những người có lối sống ỷ lại thường đùn đẩy trách nhiệm cho người khác, sợ hãi khi phải tự mình làm một việc gì đó. Họ chỉ biết nghe theo và làm theo những sự sắp xếp của người khác mà không có ý tưởng riêng của mình. Đây là một thói xấu đáng phê phán bởi nó mang đến nhiều tác hại cho chính bản thân người sống ỷ lại và cả những người xung quanh.
Trước hết, sống ỷ lại khiến cho con người trở nên lười biếng, không chịu phát triển bản thân. Bên cạnh đó, họ còn bị lệ thuộc vào người khác, mất đi tính tự chủ. Đồng thời, họ cũng không giải quyết được các vấn đề của bản thân, không biết xử lí những tình huống xảy ra bất ngờ. Điều này sẽ khiến cho họ gặp nhiều khó khăn, thiếu tự tin trong cuộc sống, trì trệ trong tư duy và dễ dàng thất bại. Không những thế, họ còn ảnh hưởng tới người khác. Bởi sống ỷ lại, ngại ngùng đương đầu với khó khăn nên họ luôn trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác. Điều này vô tình khiến cho họ trở thành gánh nặng trong mắt những người xung quanh. Lâu dần, họ mất đi khả năng sáng tạo, suy nghĩ, phán đoán và càng dễ vấp ngã trong cuộc sống.
Chắc hẳn chúng ta đều đã từng thấy một thanh niên khỏe mạnh, thay vì dắt chiếc xe lên vỉa hè để sửa thì lại ngồi chờ người khác giúp đỡ hay một cô gái chẳng may đánh rơi đồ nhưng lại không nhặt lên mà mải loay hoay chụp ảnh để "cầu cứu" sự giúp đỡ từ cộng đồng mạng. Đó chính là hậu quả của việc sống ỷ lại, dựa dẫm. Chúng ta trở nên phụ thuộc vào người khác, thậm chí là trò chơi điện tử hay mạng xã hội trong khi chúng ta hoàn toàn có thể tự mình giải quyết vấn đề. Chính vì vậy, để tránh lối sống ỷ lại, mỗi chúng ta cần tự giác học tập, phát triển bản thân, không ngại khó khăn, thử thách mà luôn cố gắng vươn lên. Có như vậy, chúng ta mới có thể trở thành những người công dân có ích, đóng góp cho sự phát triển của đất nước.
Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại là một tấm gương sáng ngời cho tinh thần tự lập. Khi còn là một chàng thanh niên, Bác đã tự mình bôn ba khắp năm châu, bốn bể để tìm ra con đường cứu nước, cứu dân. Trong hoàn cảnh nghèo khó, Bác không hề nản chí mà vẫn tự mình lao động, vừa học tập, vừa làm thêm kiếm tiền kiếm sống. Nhờ tinh thần tự lập mà Bác đã thành công, đem ánh sáng hòa bình, độc lập đến cho cả dân tộc Việt Nam.
Tuy nhiên, trong cuộc sống vẫn còn có nhiều người sống tự lập, không ỷ lại, dựa dẫm vào người khác. Lại có những người tuy sống trong điều kiện đầy đủ nhưng vẫn tự mình phấn đấu, nỗ lực để khẳng định giá trị bản thân. Những người này xứng đáng được tuyên dương và trở thành tấm gương sáng để chúng ta học tập và noi theo.
Bên cạnh những tấm gương sáng về tinh thần tự lập thì vẫn còn tồn tại rất nhiều trường hợp sống ỷ lại, dựa dẫm. Điều này xuất phát từ việc nhiều bậc cha mẹ quá yêu thương con, bao bọc con, luôn muốn con làm gì cũng có người khác làm hộ. Họ không dám cho con tự lập vì sợ con vấp ngã. Cũng có nhiều người trẻ hiện nay sống dựa dẫm vào bố mẹ, không chịu tự mình phấn đấu, luôn mong muốn sống trong cuộc sống nhung lụa, giàu sang mà bố mẹ đem lại. Lối sống ỷ lại, dựa dẫm này là một lối sống đáng phê phán, lên án.
Để xây dựng một xã hội lành mạnh, văn minh, mỗi chúng ta cần tự xây dựng cho mình lối sống tự lập, tự chủ trong mọi hoạt động. Hãy nhớ rằng, không có số phận, chỉ có những lựa chọn. Sự thành công hay thất bại của con người nằm trong chính những quyết định và hành động của họ chứ không phải bất kì ai khác. Vì vậy, mỗi chúng ta hãy tự chuẩn bị cho mình một hành trang vững chắc để bước vào đời.
Như vậy, lối sống ỷ lại, dựa dẫm là một lối sống xấu cần được loại trừ. Mỗi chúng ta hãy cùng nhau rèn luyện tính tự lập ngay từ bây giờ để có thể vững vàng trên con đường tương lai.