Nguyễn Đức Phổ là một nhà thơ tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam sau 1975. Ông đã từng tham gia chiến đấu tại chiến trường miền Nam ác liệt trước khi trở thành một nhà thơ chuyên nghiệp. Thơ của ông mang đậm dấu ấn của vùng đất Quảng Ngãi, nơi ông sinh ra và lớn lên. Bài thơ "Còn thương rau răm ở lại" được sáng tác vào năm 1984, khi ông đang công tác tại Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Bài thơ này đã nhanh chóng gây được tiếng vang và được nhiều độc giả yêu thích bởi giọng điệu chân chất, mộc mạc, gần gũi với cuộc sống nông thôn.
Bài thơ mở đầu bằng những hình ảnh quen thuộc của quê hương: con đường làng, lũy tre xanh, dòng sông, bến nước, sân đình,... Những hình ảnh ấy gợi lên trong lòng người đọc một nỗi nhớ da diết về quê hương, về tuổi thơ.
"Quê hương là con đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông."
Nỗi nhớ quê hương càng thêm da diết khi tác giả nhắc đến những kỉ niệm tuổi thơ: tiếng chim cu gáy, hoa xoan tím, mùi rơm rạ, khói lam chiều,... Những kỉ niệm ấy như một dòng suối mát lành chảy tràn trong tâm hồn người lính trẻ, giúp anh vượt qua những khó khăn, thử thách trên chiến trường.
"Quê hương là tiếng chim cu gáy
Sau lũy tre xanh, bóng mẹ già
Quê hương là hoa xoan tím
Rắc lối mòn, con đường xưa."
Tình cảm gắn bó với quê hương được thể hiện rõ nét nhất qua những câu thơ cuối cùng của bài thơ:
"Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông."
Những hình ảnh thơ giản dị, mộc mạc nhưng lại chứa đựng biết bao nhiêu tình cảm yêu thương, trìu mến của tác giả dành cho quê hương. Đó là con diều biếc bay lượn trên bầu trời xanh thẳm, là con đò nhỏ êm đềm khua nước bên dòng sông hiền hòa. Tất cả đều gợi lên một khung cảnh thanh bình, yên ả, khiến người đọc cảm thấy thật ấm áp và hạnh phúc.
Bài thơ "Còn thương rau răm ở lại" là một bài thơ hay, giàu cảm xúc. Bài thơ đã thể hiện một cách chân thực và sâu sắc tình yêu quê hương đất nước tha thiết của nhà thơ Nguyễn Đức Phổ. Qua bài thơ, chúng ta càng thêm yêu quý và trân trọng mảnh đất quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của mình.
Về mặt nghệ thuật, bài thơ sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với cuộc sống nông thôn. Tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa,... để làm nổi bật vẻ đẹp của quê hương. Giọng điệu của bài thơ nhẹ nhàng, da diết, tạo nên một cảm xúc sâu lắng cho người đọc.
Tóm lại, bài thơ "Còn thương rau răm ở lại" là một bài thơ hay, giàu cảm xúc. Bài thơ đã thể hiện một cách chân thực và sâu sắc tình yêu quê hương đất nước tha thiết của nhà thơ Nguyễn Đức Phổ. Bài thơ đã góp phần làm phong phú thêm kho tàng thơ ca Việt Nam.