phân tích nhân vật chị dậu

Question

Accepted Answer

{"userId":5420429,"userName":"Minh Long"}

Chị Dậu là nhân vật trung tâm, linh hồn của tiểu thuyết "Tắt đèn" của nhà văn Ngô Tất Tố. Qua hình tượng chị Dậu, Ngô Tất Tố đã xây dựng thành công một điển hình về người phụ nữ nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám: một người vợ, người mẹ giàu lòng yêu thương, đức hi sinh, có sức sống bền bỉ và tiềm ẩn một sức mạnh phản kháng mạnh mẽ.

1. Người phụ nữ đảm đang, tháo vát và giàu đức hi sinh

Trước hết, chị Dậu hiện lên là một người vợ, người mẹ tuyệt vời, tận tụy và hết mực hi sinh vì chồng con:

Tấm lòng hiếu thảo, hết mực vì chồng: Ngay từ những trang đầu tác phẩm, khi anh Dậu bị trói và đánh đập vì thiếu sưu, chị Dậu đã không quản ngại gian khổ, chạy vạy khắp nơi để kiếm tiền nộp sưu cho chồng. Chị bán gánh khoai, bán cả đứa con thơ - cái Tí, bán cả ổ chó con, bán cả sữa của mình... Tất cả những hành động ấy đều xuất phát từ tình yêu thương chồng vô bờ bến, muốn cứu chồng thoát khỏi xiềng xích, roi vọt của cường hào ác bá.
Người mẹ yêu con tha thiết: Dù hoàn cảnh đói nghèo đến cùng cực, chị Dậu vẫn dành hết tình thương cho các con. Cảnh chị Dậu bán cái Tí trong đêm tối, nước mắt lã chã rơi, lòng đau như cắt, hay cảnh chị cho thằng cu Tí bú vội, rồi lại giằng co với mẹ con nhà Nghị Quế để giữ con, đã thể hiện rõ tình mẫu tử thiêng liêng, sâu nặng. Những giằng xé nội tâm khi phải bán đi khúc ruột của mình cho thấy sự hi sinh tận cùng của người mẹ nghèo khó.
Đảm đang, tháo vát: Trong cảnh túng quẫn trăm bề, chị Dậu vẫn xoay xở đủ cách để lo miếng ăn cho cả gia đình. Chị biết cân nhắc, tính toán, làm đủ mọi việc để duy trì sự sống cho những người thân yêu. Điều này cho thấy sự đảm đang, tháo vát của một người phụ nữ nông dân đã quen với việc gánh vác gia đình.

2. Sức sống mãnh liệt và tiềm tàng sức mạnh phản kháng

Không chỉ là người vợ, người mẹ hiền lành, cam chịu, chị Dậu còn sở hữu một sức sống bền bỉ và đặc biệt là sức mạnh phản kháng mạnh mẽ khi bị dồn nén đến tận cùng:

Sức sống mãnh liệt trước nghịch cảnh: Dù liên tục đối mặt với đói nghèo, áp bức, nhưng chị Dậu không hề gục ngã. Chị tìm mọi cách để bám víu lấy sự sống, để bảo vệ gia đình mình. Sự bền bỉ, kiên cường của chị là hình ảnh tiêu biểu cho nghị lực sống của người nông dân Việt Nam.
Sức mạnh phản kháng bùng nổ: Điểm nổi bật nhất và làm nên giá trị đặc biệt của nhân vật chị Dậu chính là sự chuyển biến từ một người phụ nữ cam chịu sang một người đấu tranh. Khi cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào nhà đòi trói anh Dậu một lần nữa khi anh vừa mới tỉnh lại, chị Dậu đã vượt qua nỗi sợ hãi, bùng nổ sức mạnh phản kháng. Lời nói và hành động "tức nước vỡ bờ" của chị: "Mày trói chồng bà đi, bà cho mày xem!" và cảnh chị đánh ngã cai lệ, tát vào mặt người nhà lí trưởng đã chứng minh điều đó. Hành động này không chỉ là sự phản kháng cá nhân mà còn là tiếng nói đại diện cho sự vùng dậy của những người nông dân bị áp bức đến cùng cực, không thể tiếp tục cam chịu. Đây là sự vỡ òa của một tâm hồn chất chứa đầy uất ức.

3. Số phận bi kịch và ý nghĩa điển hình

Chị Dậu là hiện thân cho số phận bi kịch của người nông dân Việt Nam dưới ách thống trị của thực dân Pháp và chế độ phong kiến:

Bị đẩy vào con đường cùng: Cuộc đời chị Dậu là chuỗi ngày túng quẫn, bế tắc, luôn bị đẩy đến bờ vực thẳm. Dù đã cố gắng hết sức, hi sinh tất cả, chị vẫn không thoát khỏi vòng vây của sưu cao thuế nặng, của cường hào ác bá.
Không lối thoát trong xã hội cũ: Đoạn kết tác phẩm khi chị Dậu chạy trong đêm tối, "chạy ra ngoài đồng, chạy mãi, chạy mãi... Trời tối đen như mực, cái tiền đồ của chị tối đen như cái tiền đồ của chị!", cho thấy sự bế tắc hoàn toàn của người nông dân. Họ không thể tìm thấy một lối thoát nào trong cái xã hội cũ, một xã hội mà ánh sáng chưa thể soi rọi tới.

Kết luận

Nhân vật chị Dậu là một thành công lớn của Ngô Tất Tố. Bằng ngòi bút hiện thực sắc sảo và tấm lòng nhân đạo sâu sắc, nhà văn đã khắc họa chân dung một người phụ nữ nông dân với đầy đủ vẻ đẹp truyền thống và sức mạnh tiềm ẩn. Chị Dậu không chỉ là biểu tượng cho đức hi sinh, lòng vị tha mà còn là minh chứng hùng hồn cho tinh thần quật cường, sẵn sàng đấu tranh khi bị dồn vào bước đường cùng. Hình tượng chị Dậu đã góp phần tố cáo mạnh mẽ bộ mặt tàn bạo, thối nát của xã hội phong kiến thực dân, đồng thời khơi dậy lòng thương cảm và ý chí đấu tranh cho quần chúng lao khổ.