Để giải bài toán này, chúng ta cần tìm các kích thước của hình trụ (bán kính đáy \( r \) và chiều cao \( h \)) sao cho chi phí vật liệu sản xuất mỗi chiếc bình là nhỏ nhất, với điều kiện thể tích của bình là 1000 cm³.
Bước 1: Xác định các đại lượng và điều kiện
- Thể tích của hình trụ: \( V = \pi r^2 h = 1000 \) cm³
- Chi phí vật liệu:
- Mặt trên và mặt dưới: 1,2 nghìn đồng/cm²
- Mặt bên: 0,75 nghìn đồng/cm²
Bước 2: Biểu diễn chi phí tổng cộng
Chi phí tổng cộng \( C \) bao gồm chi phí cho mặt trên, mặt dưới và mặt bên:
\[ C = 2 \times \text{(diện tích mặt trên)} \times \text{(chi phí mặt trên)} + \text{(diện tích mặt bên)} \times \text{(chi phí mặt bên)} \]
\[ C = 2 \times (\pi r^2) \times 1,2 + (2\pi r h) \times 0,75 \]
Bước 3: Biểu diễn \( h \) theo \( r \)
Từ công thức thể tích:
\[ \pi r^2 h = 1000 \]
\[ h = \frac{1000}{\pi r^2} \]
Bước 4: Thay \( h \) vào công thức chi phí
\[ C = 2 \times (\pi r^2) \times 1,2 + (2\pi r \times \frac{1000}{\pi r^2}) \times 0,75 \]
\[ C = 2,4 \pi r^2 + \frac{1500}{r} \]
Bước 5: Tìm giá trị nhỏ nhất của \( C \)
Để tìm giá trị nhỏ nhất của \( C \), chúng ta sẽ lấy đạo hàm của \( C \) theo \( r \) và giải phương trình \( C' = 0 \):
\[ C = 2,4 \pi r^2 + \frac{1500}{r} \]
\[ C' = 4,8 \pi r - \frac{1500}{r^2} \]
Đặt \( C' = 0 \):
\[ 4,8 \pi r - \frac{1500}{r^2} = 0 \]
\[ 4,8 \pi r^3 = 1500 \]
\[ r^3 = \frac{1500}{4,8 \pi} \]
\[ r^3 = \frac{1500}{4,8 \times 3,1416} \]
\[ r^3 \approx \frac{1500}{15,07968} \]
\[ r^3 \approx 99,47 \]
\[ r \approx \sqrt[3]{99,47} \]
\[ r \approx 4,63 \text{ cm} \]
Bước 6: Tính \( h \)
\[ h = \frac{1000}{\pi r^2} \]
\[ h = \frac{1000}{\pi (4,63)^2} \]
\[ h = \frac{1000}{\pi \times 21,4369} \]
\[ h = \frac{1000}{67,34} \]
\[ h \approx 14,85 \text{ cm} \]
Kết luận
Các kích thước của bình để chi phí vật liệu sản xuất mỗi chiếc bình là nhỏ nhất là:
- Bán kính đáy \( r \approx 4,63 \) cm
- Chiều cao \( h \approx 14,85 \) cm
Đáp số: \( r \approx 4,63 \) cm; \( h \approx 14,85 \) cm.