Con người cần ăn nhiều loại thức ăn khác nhau mỗi ngày để đảm bảo cơ thể phát triển khỏe mạnh. Hãy nêu lý do và giải thích vai trò của các nhóm chất chính: chất bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin v...

Con người cần ăn nhiều loại thức ăn khác nhau mỗi ngày vì mỗi loại thực phẩm đều chứa tổ hợp các chất dinh dưỡng khác nhau, giúp cơ thể: - Đảm bảo cung cấp đủ – không thiếu – không thừa bất cứ chất nào - Hỗ trợ duy trì mọi quá trình sống (tăng trưởng, vận động, phòng bệnh, phục hồi) - Phòng ngừa suy dinh dưỡng, béo phì, rối loạn chuyển hóa Dưới đây là vai trò cụ thể của 5 nhóm chất chính: 1. Chất bột đường (carbohydrate) • Nguồn năng lượng chính (chiếm 50–60% tổng năng lượng): duy trì hoạt động cơ bắp, não bộ và duy trì thân nhiệt. • Dễ tiêu hóa, chuyển thành glucose cung cấp năng lượng tức thì. • Cung cấp chất xơ (từ ngũ cốc nguyên cám, rau quả) giúp tiêu hóa, phòng táo bón và hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh. 2. Chất đạm (protein) • Nguyên liệu chính để xây dựng, tái tạo tế bào, mô cơ, da, tóc, móng, xương. • Tham gia cấu tạo enzyme, kháng thể, hormone điều hòa hoạt động của cơ thể. • Hỗ trợ phục hồi sau chấn thương, duy trì khối cơ, tăng trưởng chiều cao ở trẻ em. 3. Chất béo (lipid) • Nguồn năng lượng dự trữ (1 g béo cung cấp gấp đôi năng lượng so với 1 g bột đường hay đạm). • Cấu tạo màng tế bào, bảo vệ các cơ quan (ví dụ mô mỡ quanh thận). • Hỗ trợ hấp thu vitamin tan trong dầu (A, D, E, K). • Cung cấp acid béo không no thiết yếu (Omega-3, Omega-6) giúp chống viêm, tốt cho tim mạch, phát triển não bộ. 4. Vitamin • Dù cơ thể chỉ cần với hàm lượng rất nhỏ nhưng mỗi loại vitamin lại tham gia vào hàng chục–hàng trăm phản ứng chuyển hóa khác nhau. • Vitamin nhóm B: chuyển hóa carbohydrate, chất đạm, hỗ trợ thần kinh. • Vitamin C: chống oxy hóa, tăng miễn dịch, tạo collagen cho da, xương, mạch máu. • Vitamin D: hấp thu canxi, khoáng hóa xương, phòng còi xương, loãng xương. • Vitamin A, E, K… mỗi loại có vai trò đặc thù từ bảo vệ thị lực đến đông máu. 5. Muối khoáng • Canxi, phốt pho: cấu tạo xương – răng, tham gia đông máu, co – giãn cơ. • Sắt: thành phần hemoglobin vận chuyển oxy, ngăn thiếu máu. • Natri, kali, magiê: cân bằng nước – điện giải, dẫn truyền thần kinh, co cơ, điều hòa huyết áp. • Kẽm, iốt, selen… tham gia chức năng miễn dịch, sản xuất hormon, tăng trưởng. Tóm lại, chỉ khi đa dạng nguồn thực phẩm—tinh bột, đạm, béo, rau củ, hoa quả, hải sản, sữa, thịt cá, ngũ cốc nguyên cám—cơ thể mới nhận đủ và cân bằng mọi chất cần thiết, giúp chúng ta khỏe mạnh, hoạt động hiệu quả và phòng ngừa bệnh tật.