4. Khi nghiên cứu cơ chế di truyền, Mendel đã tiến hành thí nghiệm lai hai cặp tính trạng khác nhau (thí nghiệm lai hai cặp tính trạng của ông với cây đậu Hà Lan). Em hãy trình bày diễn biến của phép l...

Diễn biến thí nghiệm lai hai tính trạng của Mendel với đậu Hà-lan và giải thích tỉ lệ 9 : 3 : 3 : 1 ở đời F₂ như sau: 1. Chuẩn bị P thuần chủng – Chọn hai dòng đậu Hà-lan thuần chủng khác nhau ở hai cặp tính trạng: + Hình hạt: Trơn (ký hiệu R) vs Nhăn (r) + Màu hạt: Vàng (Y) vs Xanh (y) – Ví dụ: P₁ là RR YY (trơn vàng) × rr yy (nhăn xanh). 2. Thế hệ F₁ – Tất cả F₁ đều dị hợp kép Rr Yy, mang kiểu hình trơn vàng. – Giải thích: Mỗi bố mẹ chỉ cho một loại “cặp” alen, nên F₁ đều nhận RY từ bố và ry từ mẹ → Rr Yy. 3. Lai phân tích F₁ × F₁ → đời F₂ a) Gamet ở F₁: do phân li độc lập, mỗi cá thể RrYy tạo ra 4 loại giao tử với tỉ lệ bằng nhau: R Y : R y : r Y : r y = 1 : 1 : 1 : 1 b) Phối hợp ngẫu nhiên giữa 4 loại giao tử của bố và mẹ trên bảng Punnett 4×4 → 16 tổ hợp tương đương 16 cá thể F₂. c) Phân loại kiểu hình: – Trơn vàng (R_ Y_) xuất hiện khi có tối thiểu một alen R và một alen Y: 9/16 – Trơn xanh (R_ yy): 3/16 – Nhăn vàng (rr Y_): 3/16 – Nhăn xanh (rr yy): 1/16 Từ đó thu được tỉ lệ 9 : 3 : 3 : 1. 4. Giải thích tỉ lệ 9 : 3 : 3 : 1 – Do mỗi cặp alen phân li độc lập trong quá trình tạo giao tử, nên alen của tính trạng này (R hoặc r) không ảnh hưởng đến việc phân li của alen tính trạng kia (Y hoặc y). – Khi kết hợp ngẫu nhiên 4 loại giao tử RY, Ry, rY, ry ở cả bố và mẹ, tỉ lệ tổ hợp cho ra 16 cá thể phân bố theo 4 kiểu hình với xác suất 9 : 3 : 3 : 1. 5. Ý nghĩa của quy luật phân li độc lập đối với đa dạng di truyền – Tạo ra vô vàn tổ hợp alen mới vượt ra ngoài kiểu hình bố mẹ; – Là nguồn gốc nguyên liệu sơ cấp cho biến dị tổ hợp, làm phong phú vốn gen của quần thể; – Giúp sinh vật thích nghi linh hoạt với môi trường thay đổi; – Cơ sở lý thuyết cho chọn giống và cải tiến giống cây trồng, vật nuôi.