i:
câu 1: Thể thơ tự do
câu 2: Đoạn trích trên sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa để tạo nên hình ảnh sống động và giàu cảm xúc. Tác giả đã nhân hóa "mảnh vườn" thành một chủ thể có suy nghĩ, hành động và tâm trạng như con người.
- "Ước mơ đời cha, đời con nén vào lòng đất.": Mảnh vườn được ví như nơi chứa đựng những khát vọng, hoài bão của thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau. Hình ảnh này gợi lên sự kế thừa, tiếp nối và phát triển của ước mơ.
- "Có đắng cay chua chát có hàng cây qua nắng mưa bão táp quả ngọt ngon dâng tặng cho đời hòn sỏi gầy nuôi nấng chúng tôi.": Mảnh vườn không chỉ là nơi trồng trọt mà còn là biểu tượng cho sự gian nan, vất vả nhưng cũng đầy ý nghĩa. Những khó khăn, thử thách được ẩn dụ bằng hình ảnh "đắng cay chua chát", "nắng mưa bão táp". Tuy nhiên, kết quả cuối cùng là "quả ngọt ngon" - thành quả lao động, sự hy sinh của cha ông dành cho con cháu. Hình ảnh "hòn sỏi gầy" gợi lên sự nghèo khó, thiếu thốn nhưng cũng là biểu tượng cho sức mạnh, nghị lực phi thường.
- "Người thì đầy đất chẳng sinh sôi anh em chúng tôi bầy ong chia tổ.": Mảnh vườn được so sánh với con người, mang đến cảm giác ấm áp, gần gũi. Hình ảnh "người đầy đất" thể hiện sự cần cù, chăm chỉ, kiên trì của người nông dân. Sự "chia tổ" của bầy ong gợi liên tưởng đến sự phân chia, đoàn kết, hợp tác giữa các thành viên trong gia đình.
- "Mảnh vườn san đều nỗi nhớ san đều trái chín ngọt lành dõi theo chúng tôi bằng ngàn mắt lá xanh.": Mảnh vườn trở thành chứng nhân lịch sử, ghi dấu những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ. Hình ảnh "san đều nỗi nhớ" thể hiện tình cảm sâu nặng, sự gắn bó mật thiết của con người với quê hương. "Ngàn mắt lá xanh" là hình ảnh ẩn dụ cho sự bao dung, che chở, dõi theo của thiên nhiên đối với con người.
- "Chúng tôi ít về với nhau ai cũng có mảnh vườn nho nhỏ.": Mảnh vườn trở thành biểu tượng cho sự kế thừa, tiếp nối truyền thống của các thế hệ. Mỗi người đều có một mảnh vườn riêng, nhưng tất cả đều chung nguồn gốc, đều bắt nguồn từ mảnh vườn tuổi thơ.
- "Tựa vào cây, chúng tôi đứng thẳng.": Mảnh vườn được so sánh với cây, mang đến cảm giác vững chãi, an toàn. Hình ảnh "tựa vào cây" thể hiện sự dựa dẫm, nương tựa lẫn nhau, cùng vượt qua khó khăn, thử thách.
Qua việc sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa, tác giả đã khắc họa một cách tinh tế và sâu sắc hình ảnh mảnh vườn tuổi thơ, đồng thời gửi gắm thông điệp về giá trị của truyền thống, sự kế thừa và tình yêu quê hương đất nước.
câu 3: Đoạn trích sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ cách quãng với cụm từ "san đều". Cụm từ này được lặp lại hai lần liên tiếp, tạo nên sự nhấn mạnh và tăng cường hiệu quả biểu đạt.
* Ý nghĩa: Điệp ngữ "san đều" thể hiện sự đồng lòng, đoàn kết giữa những người con trong gia đình. Họ cùng chung tay vun trồng, chăm sóc mảnh vườn, cùng hưởng thụ thành quả lao động.
* Tác dụng:
* Nhấn mạnh ý nghĩa của việc san sẻ, đoàn kết: Mảnh vườn không chỉ là nơi sản xuất ra những trái ngọt lành mà còn là nơi gắn kết tình cảm gia đình.
* Tạo nhịp điệu cho câu thơ: Sự lặp lại của "san đều" tạo nên âm hưởng du dương, nhẹ nhàng, gợi lên hình ảnh ấm áp, yên bình của mảnh vườn quê hương.
* Gợi tả sự bao la, rộng lớn của mảnh vườn: Hình ảnh "ngàn mắt lá xanh" ẩn dụ cho sự bao la, rộng lớn của mảnh vườn, như đang dõi theo, che chở cho những đứa con xa nhà.
Biện pháp điệp ngữ đã góp phần làm cho đoạn thơ trở nên giàu sức gợi hình, gợi cảm, giúp người đọc dễ dàng hình dung được khung cảnh thanh bình, yên ả của làng quê Việt Nam. Đồng thời, nó cũng thể hiện tình cảm sâu nặng, sự gắn bó keo sơn giữa những người con với mảnh vườn tuổi thơ, với quê hương đất nước.
câu 4: : Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là biểu cảm.
: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là "tôi", đại diện cho tác giả Vũ Hoàng Nam và những người con trong gia đình.
: Tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện qua hình ảnh ẩn dụ "những ngọt bùi đắng cay". Hình ảnh này gợi lên sự trưởng thành, trải nghiệm và những khó khăn mà họ đã phải đối mặt trong cuộc sống. Những "ngọt bùi đắng cay" ấy không chỉ là những thử thách mà còn là những bài học quý giá giúp họ trưởng thành hơn.
: Biện pháp tu từ so sánh "tựa vào cây, chúng tôi đứng thẳng" nhấn mạnh vai trò quan trọng của quê hương, nơi chôn rau cắt rốn, như một điểm tựa vững chắc giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Quê hương là nguồn cội, là động lực để con người vươn lên, khẳng định vị trí của mình trong xã hội.
câu 5: Trong câu thơ "Tựa vào cây, chúng tôi đứng thẳng," tác giả đã truyền đạt một thông điệp sâu sắc về sự tự tin và kiên định trong cuộc sống. Cây tượng trưng cho sức mạnh, sự vững chắc và khả năng chống chọi trước mọi khó khăn. Khi ta biết dựa vào chính mình, không phụ thuộc quá nhiều vào người khác hay hoàn cảnh bên ngoài, ta sẽ trở nên mạnh mẽ hơn, sẵn sàng đối mặt với thử thách và vươn lên phía trước. Điều này giúp ta xây dựng được nền tảng vững chắc để phát triển bản thân và tạo ra giá trị tốt đẹp cho xã hội.
ii: