Bài 2:
1. $\left\{\begin{matrix} x-5y=16\\ -x+3y=-10 \end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$x-5y-x+3y=16-10$
$-2y=6$
$y=-3$
Thay $y=-3$ vào phương trình $x-5y=16$, ta có:
$x-5(-3)=16$
$x+15=16$
$x=16-15$
$x=1$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(1,-3)$
2. $\left\{\begin{matrix} 2x+y=11\\ 3x-y=4 \end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$2x+y+3x-y=11+4$
$5x=15$
$x=3$
Thay $x=3$ vào phương trình $2x+y=11$, ta có:
$2(3)+y=11$
$6+y=11$
$y=11-6$
$y=5$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(3,5)$
3. $\left\{\begin{matrix} 3x+2y=5\\ x-2y=1 \end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$3x+2y+x-2y=5+1$
$4x=6$
$x=\frac{6}{4}$
$x=\frac{3}{2}$
Thay $x=\frac{3}{2}$ vào phương trình $x-2y=1$, ta có:
$\frac{3}{2}-2y=1$
$-2y=1-\frac{3}{2}$
$-2y=-\frac{1}{2}$
$y=\frac{1}{4}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(\frac{3}{2},\frac{1}{4})$
4. $\left\{\begin{matrix} 2x+3y=2\\ -2x+y=12 \end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$2x+3y-2x+y=2+12$
$4y=14$
$y=\frac{14}{4}$
$y=\frac{7}{2}$
Thay $y=\frac{7}{2}$ vào phương trình $-2x+y=12$, ta có:
$-2x+\frac{7}{2}=12$
$-2x=12-\frac{7}{2}$
$-2x=\frac{17}{2}$
$x=-\frac{17}{4}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(-\frac{17}{4},\frac{7}{2})$
5. $\left\{\begin{matrix} -3x+2y=-3\\ 3x-4y=5 \end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$-3x+2y+3x-4y=-3+5$
$-2y=2$
$y=-1$
Thay $y=-1$ vào phương trình $-3x+2y=-3$, ta có:
$-3x+2(-1)=-3$
$-3x-2=-3$
$-3x=-1$
$x=\frac{1}{3}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(\frac{1}{3},-1)$
6. $\left\{\begin{matrix} 2x+3y=2\\ -2x+y=12 \end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$2x+3y-2x+y=2+12$
$4y=14$
$y=\frac{14}{4}$
$y=\frac{7}{2}$
Thay $y=\frac{7}{2}$ vào phương trình $-2x+y=12$, ta có:
$-2x+\frac{7}{2}=12$
$-2x=12-\frac{7}{2}$
$-2x=\frac{17}{2}$
$x=-\frac{17}{4}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(-\frac{17}{4},\frac{7}{2})$
7. $\left\{\begin{matrix} x+y=0\\ 4x+3y=2 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $x+y=0$ với 3, ta có:
$3x+3y=0$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$3x+3y+4x+3y=0+2$
$7x=2$
$x=\frac{2}{7}$
Thay $x=\frac{2}{7}$ vào phương trình $x+y=0$, ta có:
$\frac{2}{7}+y=0$
$y=-\frac{2}{7}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(\frac{2}{7},-\frac{2}{7})$
8. $\left\{\begin{matrix} x+10y=-16\\ 3x-4y=20 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $x+10y=-16$ với 3, ta có:
$3x+30y=-48$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$3x+30y+3x-4y=-48+20$
$6x+26y=-28$
$3x+13y=-14$
Nhân phương trình $3x+13y=-14$ với 2, ta có:
$6x+26y=-28$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$6x+26y+6x+26y=-28-28$
$12x+52y=-56$
$6x+26y=-28$
$3x+13y=-14$
$3x=-14-13y$
$x=-\frac{14+13y}{3}$
Thay $x=-\frac{14+13y}{3}$ vào phương trình $x+10y=-16$, ta có:
$-\frac{14+13y}{3}+10y=-16$
$-14-13y+30y=-48$
$17y=-34$
$y=-2$
Thay $y=-2$ vào phương trình $x+10y=-16$, ta có:
$x+10(-2)=-16$
$x-20=-16$
$x=4$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(4,-2)$
9. $\left\{\begin{matrix} 2x+y=7\\ -x+4y=10 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $-x+4y=10$ với 2, ta có:
$-2x+8y=20$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$2x+y-2x+8y=7+20$
$9y=27$
$y=3$
Thay $y=3$ vào phương trình $2x+y=7$, ta có:
$2x+3=7$
$2x=4$
$x=2$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(2,3)$
10. $\left\{\begin{matrix} x+10y=-16\\ 3x-4y=20 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $x+10y=-16$ với 3, ta có:
$3x+30y=-48$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$3x+30y+3x-4y=-48+20$
$6x+26y=-28$
$3x+13y=-14$
Nhân phương trình $3x+13y=-14$ với 2, ta có:
$6x+26y=-28$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$6x+26y+6x+26y=-28-28$
$12x+52y=-56$
$6x+26y=-28$
$3x+13y=-14$
$3x=-14-13y$
$x=-\frac{14+13y}{3}$
Thay $x=-\frac{14+13y}{3}$ vào phương trình $x+10y=-16$, ta có:
$-\frac{14+13y}{3}+10y=-16$
$-14-13y+30y=-48$
$17y=-34$
$y=-2$
Thay $y=-2$ vào phương trình $x+10y=-16$, ta có:
$x+10(-2)=-16$
$x-20=-16$
$x=4$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(4,-2)$
11. $\left\{\begin{matrix} x+5y=9\\ 2x-3y=5 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $x+5y=9$ với 2, ta có:
$2x+10y=18$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$2x+10y+2x-3y=18+5$
$4x+7y=23$
$4x=23-7y$
$x=\frac{23-7y}{4}$
Thay $x=\frac{23-7y}{4}$ vào phương trình $x+5y=9$, ta có:
$\frac{23-7y}{4}+5y=9$
$23-7y+20y=36$
$13y=13$
$y=1$
Thay $y=1$ vào phương trình $x+5y=9$, ta có:
$x+5(1)=9$
$x+5=9$
$x=4$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(4,1)$
12. $\left\{\begin{matrix} x-2y=1\\ 6x+y=6 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $x-2y=1$ với 6, ta có:
$6x-12y=6$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$6x-12y+6x+y=6+6$
$12x-11y=12$
$12x=12+11y$
$x=1+\frac{11y}{12}$
Thay $x=1+\frac{11y}{12}$ vào phương trình $x-2y=1$, ta có:
$1+\frac{11y}{12}-2y=1$
$1+\frac{11y}{12}-\frac{24y}{12}=1$
$1-\frac{13y}{12}=1$
$-\frac{13y}{12}=0$
$y=0$
Thay $y=0$ vào phương trình $x-2y=1$, ta có:
$x-2(0)=1$
$x=1$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(1,0)$
13. $\left\{\begin{matrix} 2x-y-4=0\\ 3x-2y=-5 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $2x-y-4=0$ với 2, ta có:
$4x-2y-8=0$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$4x-2y-8+3x-2y=-5$
$7x-4y-8=-5$
$7x-4y=3$
$7x=3+4y$
$x=\frac{3+4y}{7}$
Thay $x=\frac{3+4y}{7}$ vào phương trình $2x-y-4=0$, ta có:
$2(\frac{3+4y}{7})-y-4=0$
$\frac{6+8y}{7}-y-4=0$
$\frac{6+8y-7y-28}{7}=0$
$\frac{-22+y}{7}=0$
$-22+y=0$
$y=22$
Thay $y=22$ vào phương trình $2x-y-4=0$, ta có:
$2x-22-4=0$
$2x-26=0$
$2x=26$
$x=13$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(13,22)$
14. $\left\{\begin{matrix} 3x+2y=16\\ 2x-y=-1 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $2x-y=-1$ với 2, ta có:
$4x-2y=-2$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$4x-2y+3x+2y=-2+16$
$7x=14$
$x=2$
Thay $x=2$ vào phương trình $2x-y=-1$, ta có:
$2(2)-y=-1$
$4-y=-1$
$-y=-5$
$y=5$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(2,5)$
15. $\left\{\begin{matrix} 2x-y=3\\ 3x+4y=10 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $2x-y=3$ với 4, ta có:
$8x-4y=12$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$8x-4y+3x+4y=12+10$
$11x=22$
$x=2$
Thay $x=2$ vào phương trình $2x-y=3$, ta có:
$2(2)-y=3$
$4-y=3$
$-y=-1$
$y=1$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(2,1)$
16. $\left\{\begin{matrix} 2x-7y=25\\ 3x+5y=-9 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $2x-7y=25$ với 3, ta có:
$6x-21y=75$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$6x-21y+3x+5y=75-9$
$9x-16y=66$
$9x=66+16y$
$x=\frac{66+16y}{9}$
Thay $x=\frac{66+16y}{9}$ vào phương trình $2x-7y=25$, ta có:
$2(\frac{66+16y}{9})-7y=25$
$\frac{132+32y}{9}-7y=25$
$\frac{132+32y-63y}{9}=25$
$\frac{132-31y}{9}=25$
$132-31y=225$
$-31y=93$
$y=-3$
Thay $y=-3$ vào phương trình $2x-7y=25$, ta có:
$2x-7(-3)=25$
$2x+21=25$
$2x=4$
$x=2$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(2,-3)$
17. $\left\{\begin{matrix} (x-1)+3(y+5)=23\\ 2(x+6)-y=14 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $(x-1)+3(y+5)=23$ với 2, ta có:
$2(x-1)+6(y+5)=46$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$2(x-1)+6(y+5)+2(x+6)-y=46+14$
$2x-2+6y+30+2x+12-y=60$
$4x+5y+40=60$
$4x+5y=20$
$4x=20-5y$
$x=5-\frac{5y}{4}$
Thay $x=5-\frac{5y}{4}$ vào phương trình $(x-1)+3(y+5)=23$, ta có:
$(5-\frac{5y}{4}-1)+3(y+5)=23$
$4-\frac{5y}{4}+3y+15=23$
$19-\frac{5y}{4}+3y=23$
$-\frac{5y}{4}+3y=4$
$-\frac{5y}{4}+\frac{12y}{4}=4$
$\frac{7y}{4}=4$
$7y=16$
$y=\frac{16}{7}$
Thay $y=\frac{16}{7}$ vào phương trình $(x-1)+3(y+5)=23$, ta có:
$(x-1)+3(\frac{16}{7}+5)=23$
$(x-1)+3(\frac{16}{7}+\frac{35}{7})=23$
$(x-1)+3(\frac{51}{7})=23$
$(x-1)+\frac{153}{7}=23$
$x-1+\frac{153}{7}=23$
$x+\frac{153}{7}=24$
$x=24-\frac{153}{7}$
$x=\frac{168-153}{7}$
$x=\frac{15}{7}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(\frac{15}{7},\frac{16}{7})$
18. $\left\{\begin{matrix} 2x+3y=-2\\ 3x-2y=-3 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $2x+3y=-2$ với 3, ta có:
$6x+9y=-6$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$6x+9y+3x-2y=-6-3$
$9x+7y=-9$
$9x=-9-7y$
$x=-1-\frac{7y}{9}$
Thay $x=-1-\frac{7y}{9}$ vào phương trình $2x+3y=-2$, ta có:
$2(-1-\frac{7y}{9})+3y=-2$
$-2-\frac{14y}{9}+3y=-2$
$-\frac{14y}{9}+3y=0$
$-\frac{14y}{9}+\frac{27y}{9}=0$
$\frac{13y}{9}=0$
$y=0$
Thay $y=0$ vào phương trình $2x+3y=-2$, ta có:
$2x+3(0)=-2$
$2x=-2$
$x=-1$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(-1,0)$
19. $\left\{\begin{matrix} 4x+3y=-7\\ 2x-5y=16 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $2x-5y=16$ với 2, ta có:
$4x-10y=32$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$4x-10y+4x+3y=32-7$
$8x-7y=25$
$8x=25+7y$
$x=\frac{25+7y}{8}$
Thay $x=\frac{25+7y}{8}$ vào phương trình $4x+3y=-7$, ta có:
$4(\frac{25+7y}{8})+3y=-7$
$\frac{100+28y}{8}+3y=-7$
$\frac{100+28y+24y}{8}=-7$
$\frac{100+52y}{8}=-7$
$100+52y=-56$
$52y=-156$
$y=-3$
Thay $y=-3$ vào phương trình $4x+3y=-7$, ta có:
$4x+3(-3)=-7$
$4x-9=-7$
$4x=2$
$x=\frac{1}{2}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(\frac{1}{2},-3)$
20. $\left\{\begin{matrix} 5(x+2y)=3x-1\\ 2x+4=3(x-5y)-12 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $5(x+2y)=3x-1$ với 2, ta có:
$10(x+2y)=6x-2$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$10(x+2y)+2x+4=6x-2+3(x-5y)-12$
$10x+20y+2x+4=6x-2+3x-15y-12$
$12x+20y+4=9x-15y-14$
$12x+20y+4-9x+15y+14=0$
$3x+35y+18=0$
$3x=-35y-18$
$x=-\frac{35y+18}{3}$
Thay $x=-\frac{35y+18}{3}$ vào phương trình $5(x+2y)=3x-1$, ta có:
$5(-\frac{35y+18}{3}+2y)=3(-\frac{35y+18}{3})-1$
$-\frac{175y+90}{3}+10y=-\frac{105y+54}{3}-1$
$-\frac{175y+90}{3}+10y=-\frac{105y+54}{3}-\frac{3}{3}$
$-\frac{175y+90}{3}+10y=-\frac{105y+57}{3}$
$-\frac{175y+90}{3}+\frac{30y}{3}=-\frac{105y+57}{3}$
$-\frac{145y+90}{3}=-\frac{105y+57}{3}$
$-145y-90=-105y-57$
$-40y=33$
$y=-\frac{33}{40}$
Thay $y=-\frac{33}{40}$ vào phương trình $5(x+2y)=3x-1$, ta có:
$5(x+2(-\frac{33}{40}))=3x-1$
$5(x-\frac{33}{20})=3x-1$
$5x-\frac{165}{20}=3x-1$
$5x-\frac{33}{4}=3x-1$
$2x=\frac{29}{4}$
$x=\frac{29}{8}$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(\frac{29}{8},-\frac{33}{40})$
21. $\left\{\begin{matrix} 5x+3y=-7\\ 3x-2y=-8 \end{matrix}\right.$
Nhân phương trình $5x+3y=-7$ với 2, ta có:
$10x+6y=-14$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta có:
$10x+6y+3x-2y=-14-8$
$13x+4y=-22$
$13x=-22-4y$
$x=-\frac{22+4y}{13}$
Thay $x=-\frac{22+4y}{13}$ vào phương trình $5x+3y=-7$, ta có:
$5(-\frac{22+4y}{13})+3y=-7$
$-\frac{110+20y}{13}+3y=-7$
$-\frac{110+20y}{13}+\frac{39y}{13}=-7$
$-\frac{110-19y}{13}=-7$
$-110+19y=-91$
$19y=19$
$y=1$
Thay $y=1$ vào phương trình $5x+3y=-7$, ta có:
$5x+3(1)=-7$
$5x+3=-7$
$5x=-10$
$x=-2$
Vậy nghiệm của hệ phương trình là $(x,y)=(-2,1)$
Bài 3:
a) $\left\{\begin{matrix}3x+2y=6\\2x-2y=14\end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta được:
$3x+2y+2x-2y=6+14$
$\Leftrightarrow 5x=20$
$\Leftrightarrow x=4$
Thay $x=4$ vào phương trình $3x+2y=6$, ta được:
$3\times 4+2y=6$
$\Leftrightarrow 12+2y=6$
$\Leftrightarrow 2y=6-12$
$\Leftrightarrow 2y=-6$
$\Leftrightarrow y=-3$
Vậy hệ phương trình đã cho có nghiệm $(x,y)=(4,-3)$
b) $\left\{\begin{matrix}0,3x+0,5y=3\\1,5x-2y=1,5\end{matrix}\right.$
Nhân phương trình đầu tiên với 5 để làm mất hệ số thập phân:
$\left\{\begin{matrix}1,5x+2,5y=15\\1,5x-2y=1,5\end{matrix}\right.$
Trừ vế theo vế hai phương trình ta được:
$1,5x+2,5y-(1,5x-2y)=15-1,5$
$\Leftrightarrow 1,5x+2,5y-1,5x+2y=13,5$
$\Leftrightarrow 4,5y=13,5$
$\Leftrightarrow y=3$
Thay $y=3$ vào phương trình $0,3x+0,5y=3$, ta được:
$0,3x+0,5\times 3=3$
$\Leftrightarrow 0,3x+1,5=3$
$\Leftrightarrow 0,3x=3-1,5$
$\Leftrightarrow 0,3x=1,5$
$\Leftrightarrow x=5$
Vậy hệ phương trình đã cho có nghiệm $(x,y)=(5,3)$
c) $\left\{\begin{matrix}-2x+6y=8\\3x-9y=-12\end{matrix}\right.$
Nhân phương trình đầu tiên với 3 và nhân phương trình thứ hai với 2 để làm mất hệ số của x:
$\left\{\begin{matrix}-6x+18y=24\\6x-18y=-24\end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta được:
$-6x+18y+6x-18y=24-24$
$\Leftrightarrow 0=0$
Phương trình này đúng với mọi giá trị của x và y. Vậy hệ phương trình đã cho có vô số nghiệm.
d) $\left\{\begin{matrix}4x+3y=0\\x+3y=9\end{matrix}\right.$
Trừ vế theo vế hai phương trình ta được:
$4x+3y-(x+3y)=0-9$
$\Leftrightarrow 4x+3y-x-3y=-9$
$\Leftrightarrow 3x=-9$
$\Leftrightarrow x=-3$
Thay $x=-3$ vào phương trình $x+3y=9$, ta được:
$-3+3y=9$
$\Leftrightarrow 3y=9+3$
$\Leftrightarrow 3y=12$
$\Leftrightarrow y=4$
Vậy hệ phương trình đã cho có nghiệm $(x,y)=(-3,4)$
e) $\left\{\begin{matrix}3x+2y=7\\2x-3y=-4\end{matrix}\right.$
Nhân phương trình đầu tiên với 3 và nhân phương trình thứ hai với 2 để làm mất hệ số của y:
$\left\{\begin{matrix}9x+6y=21\\4x-6y=-8\end{matrix}\right.$
Cộng vế theo vế hai phương trình ta được:
$9x+6y+4x-6y=21-8$
$\Leftrightarrow 13x=13$
$\Leftrightarrow x=1$
Thay $x=1$ vào phương trình $3x+2y=7$, ta được:
$3\times 1+2y=7$
$\Leftrightarrow 3+2y=7$
$\Leftrightarrow 2y=7-3$
$\Leftrightarrow 2y=4$
$\Leftrightarrow y=2$
Vậy hệ phương trình đã cho có nghiệm $(x,y)=(1,2)$
f) $\left\{\begin{matrix}4x+3y=6\\-5x+2y=4\end{matrix}\right.$
Nhân phương trình đầu tiên với 2 và nhân phương trình thứ hai với 3 để làm mất hệ số của y:
$\left\{\begin{matrix}8x+6y=12\\-15x+6y=12\end{matrix}\right.$
Trừ vế theo vế hai phương trình ta được:
$8x+6y-(-15x+6y)=12-12$
$\Leftrightarrow 8x+6y+15x-6y=0$
$\Leftrightarrow 23x=0$
$\Leftrightarrow x=0$
Thay $x=0$ vào phương trình $4x+3y=6$, ta được:
$4\times 0+3y=6$
$\Leftrightarrow 3y=6$
$\Leftrightarrow y=2$
Vậy hệ phương trình đã cho có nghiệm $(x,y)=(0,2)$