Viết bài văn nghị luận về tác phẩm Thơ Gió Lạnh Chiều Đông của nhà thơ Huy Cận qua đoạn trích sau: Gió lạnh chiều đông nhớ tuổi thơ Bầy chim chèo bẻo nấp bên bờ Mênh mông nước bạc đồng sau gặt Một nỗi...

Anhh Thơ Lthi

Đoạn trích thơ “Gió Lạnh Chiều Đông” là một phần thi phẩm mang đậm dấu ấn phong cách Huy Cận, kết hợp giữa cảm hứng vũ trụ, thiên nhiên rộng lớn và nỗi buồn thế sự dồn nén của cái tôi cô đơn trước hiện thực. Qua đoạn trích, nhà thơ đã phác họa thành công không chỉ một bức tranh thiên nhiên ảm đạm mà còn là tâm trạng “nhớ tuổi thơ” đầy rùng mình, hắt hiu trước sự khắc nghiệt của đời sống.

Nét đặc sắc đầu tiên thể hiện rõ trong đoạn trích là việc Huy Cận đã sử dụng không gian và thời gian để lượng hóa nỗi buồn. Thời gian được xác định là “Gió lạnh chiều đông” – một khoảnh khắc giao thoa của ngày và đêm, của cái lạnh và sự tàn tạ, gợi lên cảm giác cô đơn và hiu hắt. Không gian lại là “mênh mông nước Bạc Đồng Xanh”, một không gian mở rộng, lạnh lẽo, vô tận, khiến con người trở nên nhỏ bé và lạc lõng. Sự mênh mông của thiên nhiên làm tăng thêm sự “giặt một nỗi buồn xa như sóng xô” trong lòng nhân vật trữ tình. Cảm giác buồn không chỉ tồn tại mà còn chuyển động, lan tỏa như những đợt sóng vô hình, cho thấy một tâm trạng sầu khổ dai dẳng, lan tràn khắp không gian.

Hình ảnh “bầy chim chèo bẻo lấp bên bờ” là một hình ảnh đầy ám ảnh và biểu tượng. Bầy chim, lẽ ra phải là biểu tượng của sự sống động, lại mang động thái “lấp”, gợi sự vội vã, ẩn mình, né tránh cái lạnh và sự hiểm nguy. Sự chú ý của nhà thơ sau đó chuyển sang một hình ảnh mang tính triết lý, thể hiện sự rùng mình trước thời gian: “chim ở đâu về già trước mắt”. Câu thơ này không chỉ nói về sự tàn úa của vạn vật mà còn trực tiếp nói đến nỗi lo sợ, sự bất lực của con người trước quy luật nghiệt ngã của thời gian và sinh tử. Cái nhìn bi quan ấy càng được cụ thể hóa qua hình ảnh “ngựa chết hết bay rồi” – một sự kiện đột ngột, đau thương, gây cảm giác lạnh lẽo và mất mát tột cùng.

Nỗi buồn sau đó được đẩy lên cao trào và gắn kết chặt chẽ với cảm giác thể xác: “bắt chim nghe lạnh hai đầu cánh / tưởng Mặt Trời se rộng đến nơi”. Cảm giác lạnh không chỉ là lạnh của gió mà là lạnh từ trong tâm hồn, lạnh đến mức làm tê liệt cả hy vọng vào nguồn sáng. Đỉnh điểm của sự hắt hiu là khi nhà thơ hồi tưởng về “Tuổi nhỏ hắt hiu giữa cánh đồng”. Sự “hắt hiu” của tuổi nhỏ giữa cánh đồng mênh mông, dưới núi lửa “nửa Chàng Sơn” và “hơi sông” gợi lên một tuổi thơ thiếu thốn, không được che chở. Mọi thứ đều ẩm ướt, dính chặt vào thân thể “như áo ngày mưa”, biểu tượng cho sự nghèo khó và sự thấm thía nỗi buồn từ những năm tháng thơ bé.

Về mặt nghệ thuật, đoạn trích mang đậm chất thơ của Huy Cận giai đoạn trước 1945:

1. Ngôn ngữ giàu chất tạo hình và biểu cảm: Các từ ngữ như “lấp”, “giặt”, “hắt hiu”, “se rộng” đã cụ thể hóa cảm giác tâm lí thành hình ảnh vật chất.
2. Sử dụng thành công phép tương phản và ẩn dụ: Tương phản giữa sự mênh mông, dữ dội của thiên nhiên và sự nhỏ bé, yếu ớt của chim chóc, tuổi thơ. Ẩn dụ về “lạnh hai đầu cánh” thay cho sự rã rời, tuyệt vọng.
3. Giọng điệu trầm buồn, triết lí: Giọng thơ không chỉ là than vãn mà còn là sự chiêm nghiệm về thân phận, thời gian và sự sống.

Tóm lại, đoạn trích “Gió Lạnh Chiều Đông” là một bản giao hưởng buồn về thân phận và thời gian. Qua đó, Huy Cận không chỉ bày tỏ nỗi buồn “sầu vạn kỉ” của riêng mình mà còn chạm đến nỗi rùng mình chung của con người trước sự lạnh giá, khắc nghiệt của cuộc đời và sự trôi chảy không ngừng của thời gian.