4. Đề kiểm tra 45 phút kì II - Đề số 6

Đề bài

Đề bài:

Nguyễn Minh Châu viết về nhân vật chánh án Đẩu trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa: Một cái gì vừa mới vỡ ra trong đầu vị Bao Công của cái phố huyện vùng biển, lúc này trong Đẩu rất nghiêm nghị và đầy suy nghĩ”. Câu văn này gợi cho anh/chị những suy nghĩ gì về tình huống nhận thức trong tác phẩm?

Lời giải chi tiết

1. Giới thiệu chung

- Giới thiệu sơ lược về tác giả, hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ tác phẩm

- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

2. Phân tích

- Sơ lược nội dung văn bản, tóm tắt tác phẩm, vị trí câu nói

- Giải thích nội dung câu nói: Giải thích nội dung câu nói: Câu văn thể hiện suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật Đẩu; cũng có thể hiểu là suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng sau khi trực tiếp chứng kiến cảnh bạo hành trong gia đình hàng chài và câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện. Nhận thức mới xuất hiện trong tâm trí chánh án Đẩu – con người tốt bụng, chính trực (vị Bao Công của phố huyện vùng biển), tạo nên dáng vẻ suy tư, trăn trở (trong Đẩu rất nghiêm nghị và đầy suy nghĩ)

- Suy nghĩ về tình huống nhận thức trong tác phẩm: Câu văn có mối liên hệ với tình huống nhận thức trong tác phẩm. Có thể hiểu đây là kết quả của quá trình thay đổi nhận thức: từ lầm lẫn, ngộ nhận đến thấu hiểu, cảm thông… Cả Phùng, Đẩu đã hiểu ra được nhiều điều: hiểu được cuộc sống từ cảnh ngộ đến tâm tư của những người dân hàng chài, thông cảm với họ, trân trọng phẩm chất tốt đẹp của họ và hiểu cả chính mình; hiểu được mối quan hệ phức tạp, đa chiều của đời sống…

3. Kết luận

- Tình huống nhận thức trong truyện có một vai trò quan trọng trong việc thể hiện tư tưởng, chủ đề của tác phẩm. Qua đó, nhà văn đã gửi gắm thông điệp: Đừng nhìn cuộc sống, con người dễ dãi, một chiều; hãy dõi ánh nhìn trĩu nặng yêu thương về cuộc sống, con người để thấu hiểu, cảm thông, trân trọng…

- Liên hệ và rút ra bài học cho bản thân.