2. Các phương châm hội thoại (tiếp theo) (Bài 3)

Câu 1 (trang 19 VBT Ngữ văn 9, tập 1)

Đọc mẩu chuyện và trả lời câu hỏi (trang 38 SGK Ngữ văn 9)

Câu trả lời của ông bố không tuân thủ phương châm hội thoại nào? Phân tích để làm rõ sự vi phạm ấy?

Phương pháp giải:

Chú ý: em bé năm tuổi, chưa biết chữ, hoặc biết chữ cái nhưng không thể dễ dàng đọc được chữ in trên cuốn sách. Chỉ dẫn của ông bố không rõ với em.

Lời giải chi tiết:

- Ông bố không tuân thủ phương châm cách thức vì: một đứa bé 5 tuổi không thể nhận biết dược Tuyển tập truyện ngắn Nam Cao để nhờ đó mà tìm được quả bóng.

Câu 2 (trang 19 VBT Ngữ văn 9, tập 1)

Thái độ và lời nói của Chân, Tay, Tai, Mắt đã vi phạm phương châm nào trong giao tiếp? Việc không tuân thủ phương châm ấy có lí do chính đáng không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Suy nghĩ về tính chất chính đáng của hành động không chào hỏi gì cả. Theo cách nhìn của nhân vật trong cuộc, theo cách nhìn của người ngoài cuộc sẽ có những cách đánh giá khác nhau.

Lời giải chi tiết:

- Thái độ và lời nói của các vị khách (Chân, Tay, Tai, Mắt) không tuân thủ phương châm lịch sự.

- Việc không tuân thủ đó là không có lí do chính đáng vì: Thông thường đến nhà ai, trước hết ta phải chào hỏi chủ nhà, sau đó mới đề cập đến chuyện khác. Trong tình huống này, các vị khách không chào hỏi gì cả mà nói ngay với chủ nhà những lời lẽ giận dữ, nặng nề.