Bài 1
1. Để , ta cần hàm số có dạng đồ thị là parabol hướng lên và không cắt trục hoành hoặc chỉ tiếp xúc với trục hoành tại một điểm.
Hàm số có dạng parabol hướng lên vì hệ số của là dương.
Để hàm số không cắt trục hoành hoặc chỉ tiếp xúc với trục hoành tại một điểm, ta cần .
Ta tính :
Để , ta có:
Vậy để .
2. Để đồng biến trên khoảng , ta cần đạo hàm của lớn hơn hoặc bằng 0 trên khoảng này.
Ta tính đạo hàm của :
Để đồng biến trên khoảng , ta cần trên khoảng này.
Ta xét trên khoảng :
Để trên khoảng , ta cần:
Ta xét hai đầu mút của khoảng:
- Tại : .
- Tại : .
Vì là điều kiện chặt chẽ hơn, nên ta chọn .
Vậy để đồng biến trên khoảng .
Đáp số:
1. .
2. .
Bài 2
1. Điều kiện: và , suy ra .
Ta bình phương hai vế:
Vậy hoặc . Kiểm tra lại điều kiện, ta thấy không thỏa mãn, do đó nghiệm duy nhất là .
2. Điều kiện: (luôn đúng).
Ta đặt , suy ra . Phương trình trở thành:
Sắp xếp lại ta có:
Thử nghiệm các giá trị khả dĩ, ta thấy là nghiệm của phương trình này. Do đó:
Vậy nghiệm của phương trình là hoặc .
Bài 3
Chúng ta sẽ chứng minh bài toán này bằng phương pháp quy nạp toán học.
Bước 1: Kiểm tra trường hợp cơ sở
Xét :
Vậy, công thức đúng khi .
Bước 2: Giả thiết quy nạp
Giả sử công thức đúng cho , tức là:
Bước 3: Chứng minh cho trường hợp
Ta cần chứng minh:
Theo giả thiết quy nạp, ta có:
Do đó:
Ta cần chứng minh rằng:
Tính toán bên trái:
Vậy, ta đã chứng minh được:
Kết luận:
Theo phương pháp quy nạp toán học, ta đã chứng minh được rằng:
Bài 4
1. Viết phương trình đường tròn tâm A và tiếp xúc với đường thẳng . Tìm tọa độ tiếp điểm.
Đầu tiên, ta tính khoảng cách từ điểm đến đường thẳng để tìm bán kính của đường tròn.
Khoảng cách từ điểm đến đường thẳng được tính bằng công thức:
Áp dụng công thức này:
Vậy bán kính của đường tròn là 2. Phương trình đường tròn tâm và bán kính 2 là:
Tiếp theo, ta tìm tọa độ tiếp điểm của đường tròn với đường thẳng . Đường thẳng đi qua tâm và vuông góc với sẽ đi qua tiếp điểm. Đường thẳng có dạng , nên đường thẳng vuông góc với nó sẽ có dạng . Vì đường thẳng này đi qua tâm , ta thay tọa độ của vào phương trình này để tìm :
Vậy phương trình đường thẳng đi qua tâm và vuông góc với là:
Tiếp theo, ta giải hệ phương trình:
Nhân phương trình thứ nhất với 4 và nhân phương trình thứ hai với 3:
Trừ phương trình thứ hai từ phương trình thứ nhất:
Thay vào phương trình :
Vậy tọa độ tiếp điểm là .
2. Viết phương trình đường thẳng đi qua và tạo với một góc .
Ta biết rằng góc giữa hai đường thẳng và là:
Đường thẳng có dạng , tức là . Vậy .
Giả sử đường thẳng có phương trình . Ta có:
Tính hai trường hợp:
Xét trường hợp đầu tiên:
Xét trường hợp thứ hai:
Vậy phương trình đường thẳng là:
Bài 5
Ta sẽ tìm tập hợp điểm M sao cho .
Bước 1: Xác định trọng tâm G của tam giác ABC.
- Trọng tâm G của tam giác ABC là điểm chia mỗi đường trung tuyến thành tỉ số 2:1, tính từ đỉnh đến trung điểm của cạnh đối diện.
Bước 2: Biểu diễn thông qua trọng tâm G.
- Ta biết rằng (vì G là trọng tâm).
- Do đó, ta có thể viết:
Vì , nên:
Vậy:
Bước 3: Xác định điều kiện để .
- Ta có:
- Để , ta cần tìm tập hợp các điểm M sao cho:
Bước 4: Xác định tập hợp điểm M.
- Ta thấy rằng là một điều kiện về khoảng cách từ M đến G và C.
- Điều này tương đương với việc M nằm trên một đường tròn có bán kính 2024 và tâm là điểm G.
Kết luận: Tập hợp điểm M sao cho là một đường tròn có tâm là trọng tâm G của tam giác ABC và bán kính là 2024.
Bài 6
Để chứng minh rằng với điều kiện , ta sẽ sử dụng phương pháp biến đổi và bất đẳng thức Cauchy-Schwarz.
Bước 1: Biến đổi biểu thức ban đầu
Ta có:
Bước 2: Áp dụng bất đẳng thức Cauchy-Schwarz
Theo bất đẳng thức Cauchy-Schwarz, ta có:
Áp dụng vào bài toán này, ta chọn:
Khi đó:
Bước 3: Tính toán
Ta có:
Vì , ta có:
Do đó:
Bước 4: Kết luận
Ta cần chứng minh:
Tính toán:
Vì , ta có:
Như vậy:
Do đó:
Vậy ta đã chứng minh được điều cần chứng minh.