Câu 2. (4,0 điểm) Viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh sự giống và khác nhau về nội dung nghệ thuật được thể hiện trong hai đoạn trích sau: Đoạn 1: Con đã đi rất xa rồi Ngoảnh nhìn lạ...

Hai đoạn trích “Kính gửi mẹ” của Ý Nhi và “Mẹ” của Đỗ Trung Quân đều thể hiện tình cảm sâu sắc của những người con dành cho mẹ, nhưng mỗi tác giả lại có cách thể hiện và bày tỏ cảm xúc khác nhau. Tuy cả hai bài thơ đều xoay quanh hình ảnh người mẹ, song sự khác biệt về cách thể hiện, nội dung và nghệ thuật đã tạo nên những sắc thái cảm xúc và thông điệp khác nhau về tình mẫu tử. Dưới đây là sự so sánh giữa hai đoạn trích này.

Cả hai đoạn trích đều thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng và ân hận của người con đối với mẹ. Ý Nhi và Đỗ Trung Quân đều miêu tả người mẹ như một hình ảnh vĩ đại trong cuộc sống của con cái. Hình ảnh người mẹ được khắc họa với tất cả sự hy sinh, vất vả và tình yêu vô bờ bến. Cả hai bài thơ đều nhấn mạnh sự xa cách giữa mẹ và con, dù ở những mức độ và cách thức khác nhau.

Trong “Kính gửi mẹ”, Ý Nhi miêu tả nỗi ân hận khi con cái đã rời xa mẹ, không còn quan tâm đến mẹ trong những năm tháng trưởng thành, chỉ khi nhìn lại từ xa mới cảm nhận được tình yêu và sự hy sinh của mẹ. Tương tự, trong “Mẹ” của Đỗ Trung Quân, người con cũng cảm nhận được sự xa cách, sự vô tình của mình đối với mẹ trong khi mải mê với cuộc sống riêng, chỉ khi nhìn lại mới nhận ra những hy sinh của mẹ. Cả hai tác giả đều khắc họa một tình mẫu tử không phải lúc nào cũng được đáp đền xứng đáng, mà người con luôn nhận ra quá muộn.

Mặc dù đều miêu tả tình mẹ, nhưng cách thể hiện trong hai đoạn trích lại khác biệt rõ rệt. Trong “Kính gửi mẹ”, Ý Nhi tập trung vào cảm xúc tiếc nuối, tự vấn lương tâm về sự vô tâm và hờ hững trong quá khứ của người con. Bài thơ thể hiện sự cảm thông sâu sắc và nỗi lòng của người con khi nhớ về mẹ, cảm thấy xót xa khi nghĩ đến những tháng năm đã bỏ qua mẹ để chạy theo cuộc sống riêng. Sự thể hiện tình cảm trong đoạn thơ của Ý Nhi là một sự kết hợp giữa yêu thương và sự cảm nhận sâu sắc về sự hy sinh của mẹ, nhưng cũng có sự dằn vặt của người con vì đã không dành thời gian và sự quan tâm đúng mức cho mẹ.

Trong khi đó, trong “Mẹ” của Đỗ Trung Quân, tác giả lại miêu tả sự vô tâm của người con một cách trực diện và mạnh mẽ hơn. Người con trong bài thơ này có sự mải mê với cuộc sống riêng, với những đam mê nghệ thuật, đến mức quên đi những hy sinh và nỗi khổ của mẹ. Đoạn thơ của Đỗ Trung Quân thể hiện sự tự trách, sự nhận thức muộn màng và sự khao khát trở lại để đền đáp công ơn mẹ. Bài thơ mang đậm nét tâm lý của một người con đã lãng quên mẹ trong những năm tháng mải mê theo đuổi cuộc sống cá nhân, và giờ đây khi nhận ra điều đó, họ cảm thấy ân hận và đau đớn.

Về mặt nghệ thuật, hai đoạn trích có những nét đặc sắc riêng biệt. Trong “Kính gửi mẹ”, Ý Nhi sử dụng những hình ảnh giản dị nhưng đầy sức nặng như "ánh đèn thành phố", "căn nhà nhỏ" để tạo nên sự gắn bó giữa mẹ và con, đồng thời gợi lên sự nhớ nhung, tiếc nuối. Câu thơ của Ý Nhi thường có sự tĩnh lặng, ngưng đọng, như một sự chiêm nghiệm sâu sắc về quá khứ. Nhịp điệu trong bài thơ của Ý Nhi nhẹ nhàng, đầy sự suy tư, tạo cảm giác như một lời thì thầm, khiến người đọc dễ dàng cảm nhận được sự chân thành và cảm xúc ngập tràn trong từng câu chữ.

Trong khi đó, Đỗ Trung Quân lại sử dụng một ngôn ngữ mạnh mẽ và trực diện hơn. Bài thơ của Đỗ Trung Quân mang một nhịp điệu mạnh mẽ và có phần bứt phá, thể hiện sự giằng xé trong lòng người con. Các câu thơ của Đỗ Trung Quân dường như bị đứt quãng, mang một cảm giác lộn xộn, hỗn độn, như sự giằng co giữa lòng biết ơn và sự ân hận, giữa tình yêu dành cho mẹ và sự hờ hững trong quá khứ. Cấu trúc của bài thơ có phần phóng khoáng, ít tuân thủ những quy tắc chặt chẽ, mang lại cho người đọc cảm giác như một dòng suy nghĩ không ngừng nghỉ, một sự tự vấn về những gì đã qua.

Mặc dù cả hai đoạn trích đều thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng, nhưng cách thức thể hiện và cảm xúc mà hai tác giả truyền đạt lại rất khác biệt. Ý Nhi mang đến một cái nhìn nhẹ nhàng, đầy suy tư về tình yêu và sự hy sinh của mẹ qua hình ảnh giản dị và cảm xúc tĩnh lặng. Trong khi đó, Đỗ Trung Quân lại thể hiện một cái nhìn mạnh mẽ, trực diện về sự vô tình của người con với một ngôn ngữ đầy chất liệu tự sự, giằng xé và bứt phá. Cả hai bài thơ đều mang đến những suy ngẫm sâu sắc về tình mẫu tử, nhưng mỗi tác giả đã chọn cho mình một cách thể hiện riêng, tạo nên những dư âm khác nhau trong lòng người đọc.