3. Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm

Câu 1 (trang 82 VBT Ngữ văn 8, tập 2)

Lập dàn bài các luận điểm, luận cứ và dự kiến cách trình bày cho đề bài: "Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần phải học tập chăm chỉ hơn".

Lời giải chi tiết:

- Những chỗ chưa chính xác trong hệ thống luận điểm trên:

+ Có những luận điểm không phục vụ cho nội dung chính cần bàn luận:

+ Thêm một số luận điểm: Vai trò của tri thức và con đường tích lũy tri thức, hiện tượng chưa chăm học và hiệu quả của nó, lợi ích của việc chăm chỉ, cố gắng học tập.

- Hệ thống luận điểm đã được điều chỉnh, sắp xếp lại:

+ Thực trạng: Một số bạn trong lớp chểnh mảng việc học tập khiến thầy cô và các bậc phụ huynh buồn, lo lắng.

+ Nguyên nhân: Các bạn chưa thấy rằng bây giờ càng ham vui chơi, không chịu học hành thì sau này càng khó có được niềm vui trong cuộc sống.

+ Vai trò của tri thức và con đường tích lũy tri thức, lợi ích của việc chăm chỉ, cố gắng học tập.

+ Hậu quả nếu như không chăm chỉ học tập

+ Đưa ra lời khuyên cho các bạn

Câu 2 (trang 83 VBT Ngữ văn 8, tập 2)

Lời giải chi tiết:

a. Câu dùng để giới thiệu:

- Các câu có thể dùng để giới thiệu luận điểm (e): Câu 1 và 3

- Câu em thích nhất: câu 3

- Câu em nghĩ thêm: Có một điều các bạn cần hiểu rằng nếu bây giờ càng ham vui chơi không chịu học hành thì sau này càng khó có được niềm vui trong cuộc sống

b. Trình tự sắp xếp hợp lí:

- Câu (1) nêu một vấn đề về tương lai, trong đó trình độ khoa học – kỹ thuật và văn hoá - nghệ thuật ngày một nâng cao.

- Câu (2) xác định vai trò của tri thức trong xã hội đó.

- Câu (3) muốn có tri thức thì phải chăm chỉ học tập.

- Câu (4) là một kết luận có tính tất yếu và giàu sức thuyết phục

c. Câu kết của bạn: Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẻ phỏng có được không ?

Câu kết đoạn nên viết cho phù hợp với yêu cầu của bạn: Ngay từ bây giờ, các bạn hãy tích cực học tập, tự giác rèn luyện chăm chỉ vì tương lai của chính bản thân mình.

d. Kiểu trình bày của đoạn văn này là quy nạp. Bởi câu chủ đề ở cuối đoạn văn được đặt ở cuối. Có thể biến đổi kiểu trình bày của đoạn văn thành diễn dịch

Câu 3 (trang 84 VBT Ngữ văn 8, tập 2)

Phát biểu luận điểm mà em vừa chuẩn bị sau đó lắng nghe lời góp ý của các bạn.

Lời giải chi tiết:

- Các luận điểm sẽ trình bày:

+ Thực trạng một số bạn trong lớp chưa chăm chỉ học hành

+ Nguyên nhân các bạn lười học

+ Hậu quả của việc chưa chăm chỉ học hành

+ Đưa ra lời khuyên

- Những ý kiến góp ý: Trình bày trôi chảy mạch lạc hơn, thoát li tài liệu, bổ sung thêm một số ý trong bài

- Những kinh nghiệm cần nhớ: Chuẩn bị bài đầy đủ, kĩ lưỡng, phát biểu trước lớp tự tin

- Dàn ý đã sửa:

+ Mở bài: Nêu vấn đề

+ Thân bài: Thực trang, nguyên nhân, hậu quả, biện pháp, lời khuyên

+ Kết bài: Đưa ra bài học cho bản thân

Câu 4 (trang 85 VBT Ngữ văn 8, tập 2)

Viết đoạn văn trình bày luận điểm: "Đọc sách là công việc vô cùng bổ ích, vì nó giúp ta hiểu biết thêm về đời sống"

Lời giải chi tiết:

- Hệ thống luận điểm:

+ Vì sao sách có vai trò quan trọng như thế

+ Sách đã đem đến cho ta những tri thức gì?

+ Bản thân đã thu nhận được những kiến thức gì từ sách?

- Đoạn văn: Đọc sách là công việc vô cùng bổ ích, vì nó giúp ta hiểu biết thêm về đời sống. Mỗi cuốn sách đều ẩn chứa những kho tàng kiến thức vô cùng quý giá. Bởi nó được viết ra từ sự chắt lọc và trải nghiệm của các cây bút sau bao tích lũy. Qua trang sách, ta học được bao điều mới mẻ, sách như mở ra trước mắt ta một chân trời mới. Đọc sách vô cùng bổ ích: sách văn học dạy ta biết yêu thương và rung cảm trước cái đẹp trong cuộc sống, sách khoa học cung cấp nhiều kiến thức được các nhà nghiên cứu tìm tòi và biên soạn… Không những vậy, đọc sách giúp ta hiểu thêm về đời sống vô cùng phong phú và sinh động, với nhiều cách nhìn và cách khám phá của các tác giả. Sách cho chúng ta những khoảng lặng để suy ngẫm mà các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính không thể có. Sách thực sự là người bạn, người thầy của mỗi chúng ta trong cuộc đời.