1. Bài 11. Ứng xử trên môi trường số. nghĩa vụ tôn trọng bản quyền

11.1

Đăng tin nói xấu người khác trên mạng là hành vi vi phạm đạo đức hay pháp luật?

Phương pháp giải:

Nói xấu là nói không đúng sự thực để hạ thấp danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác

Tuỳ theo mức độ, có thể chỉ là vi phạm đạo đức, cũng có thể là vi phạm pháp luật

Lời giải chi tiết:

- Nói xấu, về cơ bản là nói không đúng sự thực để hạ thấp danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác. Vì thế lợi dụng mạng là phương tiện truyền bá mạnh, đưa tin lên mạng đề nói xấu là một hành vi xấu.

- Tuy nhiên nói xấu, tuỳ theo mức độ, có thể chỉ là vi phạm đạo đức, cũng có thể là vi phạm pháp luật. Ranh giới chỉ là, nếu vu khống ảnh hưởng lớn đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của người khác thì hành vi đó là vi phạm pháp luật. Ví dụ chỉ bịa chuyện một ai đó lười hay ở bẩn thì chưa đến mức vi phạm pháp luật.

- Điều 12 của luật Công nghệ thông tin có quy định "cấm cung cấp, trao đổi truyền đưa, lưu trữ, sử dụng thông tin số nhầm xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của công dân"

- Điều 101 của Nghị định 15/2020/NĐ-CP về các hành vi đưa tin lên mạng bị cấm cũng nêu lại điều này.

11.2

Em hãy lấy một số ví dụ về hành vi sai trái được quy định trong Điều 101 của Nghị định 15/2020/NĐ-CP về "cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, đồi trụy,... không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc".

Phương pháp giải:

Đọc kĩ điều 101, Nghị định 15/2020/NĐ-CP

Lời giải chi tiết:

Một số ví dụ về các hành vi sai trái, vi phạm pháp luật nếu trong điều 101, Nghị định 15/2020/NĐ-CP về "cung cấp, chia sẻ thông tin cổ suý các hủ tục, mê tin, dị đoan, đồi trụy... không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc"

- Quảng cáo cờ bạc trực tuyến.

– Quảng cáo dịch vụ y tế phục vụ lựa chọn giới tính

– Các website chia sẻ phim ảnh đổi trụy

11.3

Em hiểu thế nào về điều bị cấm "Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia"?

Phương pháp giải:

Dựa vào vốn hiểu biết của bản thân

Lời giải chi tiết:

Cấm "cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia" là:

– Đưa bản đồ Việt Nam thiếu những thực thể của Việt Nam như các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa mà có các quốc gia khác cũng tự nhận có chủ quyền.

– Đưa bản đồ có hình ảnh đường 9 đoạn mà nước ngoài tự khoanh tự nhận chủ quyền một cách phi pháp, không phù hợp với luật pháp quốc tế.

– Tuy nhiên có một hiểu ngầm rằng: việc không đưa một số đảo không có tranh chấp (như Phú Quốc, Côn Đảo, Quan Lạn....) thì không bị coi là vi phạm điều khoản này.

11.4

Trên một số diễn đàn, thỉnh thoảng có những tin tức hay bình luận có tính miệt thị vùng miền. Những tin như thế vi phạm vào điều nào của Pháp luật Việt Nam?

Phương pháp giải:

Dựa kiến thức đã học về nội dung các điều đã học trong bài

Lời giải chi tiết:

Vi phạm Điều 8 trong luật An ninh mang về “phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc"

11.5

Các quảng cáo sai sự thật về thuốc và thực phẩm chức năng vi phạm những điều nào của Pháp luật Việt Nam?

Phương pháp giải:

Dựa kiến thức đã học về nội dung các điều đã học trong bài

Lời giải chi tiết:

Vi phạm Điều 8 luật An ninh mạng "Thông tin sai sự thật gây hoang mang trong Nhân dân, gây thiệt hại cho hoạt động kinh tế – xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác".

11.6

Bản quyền của phần mềm không thuộc về đối tượng nào?

A. Người lập trình

B. Người đầu tư

C. Người mua quyền sử dụng.

D. Người mua quyền tài sản.

Phương pháp giải:

Bản quyền của phần mềm không thuộc về người mua quyền sử dụng

Lời giải chi tiết:

Bản quyền của phần mềm không thuộc về đối tượng:

C. Người mua quyền sử dụng.

11.7

Phá khoá một phần mềm là hành vi vi phạm bản quyền. Việc sử dụng một phần mềm do người khác phá khoá có vi phạm bản quyền hay không?

Phương pháp giải:

Bản quyền chính là quyền tác giả đối với các sản phẩm trí tuệ được hình thành chủ yếu từ trí tuệ con người. Vi phạm bản quyền làm tổn hại đến việc kinh doanh của các chủ sở hữu, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của những ngành tạo ra sản phẩm trí tuệ.

Lời giải chi tiết:

Phá khoá một phần mềm là hành vi vi phạm bản quyền. Việc sử dụng một phần mềm do người khác phá khoá cũng là vi phạm bản quyền dù không trực tiếp phá khoá.

11.8

Việc sử dụng không được phép một phần mềm hay bộ sưu tập dữ liệu của một người mà người này không đăng kí bản quyền có vi phạm bản quyền không?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức và sự hiểu biết bản thân

Lời giải chi tiết:

- Bản quyền hình thành một cách tự nhiên, không phụ thuộc vào việc tác phẩm có được đăng kí bảo hộ hay không. Việc đăng kí có ý nghĩa ở chỗ, khi xảy ra tranh chấp về bản quyền giữa hai đối tượng thì pháp luật sẽ bảo vệ cho ai đăng kí trước.

- Việc sử dụng không được phép một phần mềm hay bộ sưu tập dữ liệu của một người mà người này không đăng kí bản quyền vẫn vi phạm bản quyền

11.9

Có một truyện ngắn, tác giả đề trên website để mọi người có thể đọc. Những hành vi nào sau đây là vi phạm bản quyền?

A. Tải về máy của mình để đọc

B. Tải về và đăng lại trên trang Facebook của mình cho bạn bè cùng đọc

C. Đăng tải đường link trên trang Facebook của mình cho mọi người tìm đọc.

D. Ghi ra đĩa CD tặng cho các bạn

Phương pháp giải:

Hành vi B và D là vi phạm bản quyền vì đã phân phối tác phẩm đến công chúng mà không được phép

Lời giải chi tiết:

Có một truyện ngắn, tác giả đề trên website để mọi người có thể đọc. Những hành vi vi phạm bản quyền là:

B. Tải về và đăng lại trên trang Facebook của mình cho bạn bè cùng đọc

D. Ghi ra đĩa CD tặng cho các bạn

11.10

Hình thức học trực tuyến rất phổ biến. Nhà cung cấp dịch vụ học trực tuyến phải chuẩn bị sẵn các học liệu có bản quyền. Khi mua một khoa học, người mua sẽ được sử dụng các học liệu của bài học và được cấp tài khoản để truy cập bài giảng. Một người mua một khoá học cho cả một nhóm bạn có bị coi là vi phạm bản quyền hay không?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học về vi phạm bản quyền và sự hiểu biết bản thân.

Lời giải chi tiết:

Cũng giống như nhiều người có thể sử dụng một phần mềm cài đặt trên một máy tính dùng chung, thì nhiều người cũng có thể sử dụng một tài khoản chung duy nhất để học trực tuyến mà không vi phạm bản quyền