1. Bài 18. Nam châm

>> Xem chi tiết: Lý thuyết Nam châm - Khoa học tự nhiên 7

Phương pháp giải:

+ Lực tiếp xúc là lực có sự tiếp xúc với vật chịu tác dụng lực

+ Lực không tiếp xúc là lực không có sự tiếp xúc với vật chịu tác dụng lực.

Lời giải chi tiết:

Lực tương tác của nam châm là lực không tiếp xúc.

Phương pháp giải:

Liên hệ thực tiễn

Lời giải chi tiết:

Một số dụng cụ hoặc thiết bị có sử dụng nam châm vĩnh cửu: Loa, cảm biến, thiết bị lò vi sóng, thiết bị điều khiển tự động,...

Phương pháp giải:

Nam châm là những vật có từ tính có thể hút được các vật bằng sắt, thép,...

Lời giải chi tiết:

Cách đơn giản để xác định được bộ phận nào có trong loa có từ tính là đưa một miếng sắt hoặc thép vào các bộ phận có trong loa, bộ phận nào hút thanh sắt hoặc thanh thép thì bộ phận đó có từ tính.

Phương pháp giải:

Quan sát hình vẽ

Lời giải chi tiết:

a) Nam châm thẳng

b) Nam châm hình chữ U

c) Nam châm la bàn

d) Nam châm tròn

Phương pháp giải:

Thực hiện thí nghiệm và đưa ra nhận xét

Lời giải chi tiết:

Vật liệu tương tác với nam châm là: kẹp giấy.

=> Không phải vật liệu nào làm từ kim loại cũng tương tác với nam châm, ví dụ như đồng cũng là kim loại nhưng không tương tác với nam châm.

Phương pháp giải:

Quan sát hình vẽ

Lời giải chi tiết:

Máy tách quặng sắt gồm 2 bộ phận chính: băng chuyền, trục nam châm

Cách vận hành:

+ Cho quặng hỗn hợp vào băng chuyền của máy

+ Khi hỗn hợp vào băng chuyền thì băng chuyền sẽ đưa hỗn hợp đến trục nam châm, sắt là vật liệu có từ tính nên sẽ bị trục nam châm hút vào. Khi đi qua trục nam châm thì trục nam châm sẽ tự động chia quặng sắt và tạp chất tách ra khỏi nhau.

Phương pháp giải:

Thực hiện thí nghiệm

Lời giải chi tiết:

a) Khi đứng yên, thanh nam châm sẽ luôn nằm theo hướng Bắc Nam, chữ N hướng về cực Bắc, chữ S hướng về cực Nam.

Các nam châm ở nhóm các bạn khác làm thí nghiệm cũng có cùng một hướng Bắc Nam.

b) Các em tự xác định các cực của nam châm trong phòng thí nghiệm

c) Từ kết quả thí nghiệm Hình 18.3, ta đã biết được cực Bắc và cực Nam  trong phòng thí nghiệm

=> Cách xác định cực của nam châm có dạng hình tròn:

Buộc nam châm có dạng hình tròn vào một sợi dây được treo trên giá tự do, khi đứng yên, đầu nào của nam châm chỉ về hướng Bắc thì đầu đó là cực Bắc, đầu còn lại là cực Nam.

Phương pháp giải:

Thực hiện thí nghiệm và rút ra kết luận

Lời giải chi tiết:

Từ kết quả thí nghiệm, ta có kết luận về sự tương tác giữa các cực của nam châm như sau: Khi đưa từ cực của nam châm lại gần nhau, các từ cực cùng tên thì đẩy nhau, các từ cực khác tên thì hút nhau.

Phương pháp giải:

Sử dụng kết luận rút ra từ câu hỏi thảo luận 6.

Lời giải chi tiết:

Nếu ta biết tên một cực của nam châm, ta có thể xác định được tên của các nam châm khác.

Đưa nam châm đã biết tên cực lại gần nam châm khác, nếu hai nam châm hút nhau thì đầu hút của nam châm kia khác tên với nam châm này, nếu hai châm đẩy nhau thì hai đầu nam châm đó cùng tên.

Lời giải chi tiết:

Hai thanh kim loại này đều bị nhiễm điện nên mới có thể hút nhau. Không nhất thiết là hai thanh kim loại này là nam châm vì cũng không đẩy nhau.

Lời giải chi tiết:

Lấy một thanh nam châm đưa lại gần xung quanh miếng thảm, khu vực nào bị nam châm tương tác thì khu vực đó có chiếc kim.

Lời giải chi tiết:

Do các con ốc rất nhỏ nên người ta chế tạo đầu của vặn đinh ốc có từ tính để đầu của vặn đinh ốc hút được các con ốc, từ đó con ốc không bị rơi và sử dụng tournevis xoáy ốc vào các bộ phận dễ dàng hơn.