1. Bài 8. Ứng phó với các tình huống nguy hiểm từ thiên nhiên SBT Giáo dục công dân 6

Các tình huống sau đây có phải là tình huống nguy hiểm từ thiên nhiên không? Vì sao?

A. Một cành cây to bị gãy xuống sân trường trong khi các bạn học sinh đang chơi đùa.

B. Đang là đợt nắng nóng nên nhiệt độ ngoài trời lên tới 40 độ C.

C. Trên trời xuất hiện các đám mây ngũ sắc với nhiều hình dạng khác nhau.

D. Mưa lớn kéo dài ở các tỉnh miền núi.

E. Trong mùa đông đột nhiên xuất hiện những ngày thời tiết oi bức.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các tình huống và xác định tính nguy hiểm của nó.

Lời giải chi tiết:

A. Một cành cây to bị gãy xuống sân trường trong khi các bạn học sinh đang chơi đùa.

=> Trường hợp này, các bạn học sinh có thể bị cành cây rơi trúng người.

B. Đang là đợt nắng nóng nên nhiệt độ ngoài trời lên tới 40 độ C.

=> Trời quá nắng nóng, con người dễ bị mất nước, choáng váng khi tham gia các hoạt động ngoài trời.

C. Trên trời xuất hiện các đám mây ngũ sắc với nhiều hình dạng khác nhau.

=> Mây ngũ sắc là một hiện tượng quang học bình thường, xảy ra khi ánh sáng mặt trời bị khúc xạ bởi những hạt nước trong không khí

D. Mưa lớn kéo dài ở các tỉnh miền núi.

=> Tình trạng này dễ dẫn đến xói mòn, sạt lở đất, người đi lại dễ gặp nguy hiểm.

E. Trong mùa đông đột nhiên xuất hiện những ngày thời tiết oi bức.

=> Đây là tình trạng biến đổi khí hậu, con người dễ bị sốc nhiệt khi gặp phải tình huống này.

Như vậy, những tình huống nguy hiểm từ thiên nhiên là A, B, D, E.

Nhận thấy trên trời có dấu hiệu của sấm sét nổi lên, các bạn học sinh sợ hãu chạy vào lớp học. Trung liền nói với các bạn: “Sấm sét là hiện tượng tự nhiên bình thường, không gây nguy hiểm. Chỉ có ai nhát gan thì mới sợ thôi!”

Em có đồng tình với ý kiến của Trung không? Tại sao?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ tình huống và đưa ra câu trả lời phù hợp.

Lời giải chi tiết:

Em không đồng tình với ý kiến của Trung. Vì sấm sét có thể làm con người bị thương, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng, gây chết người

 Quan sát các hình ảnh dưới đây và trả lời câu hỏi:

a. Nêu các cách ứng phó với những tình huống nguy hiểm trên.

b. Hiểu biết về các cách ứng phó với những tình huống nguy hiểm từ thiên nhiên có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi chúng ta?

Phương pháp giải:

Em quan sát kĩ các bức tranh và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a. Cách ứng phó với những tình huống trên:

- Hình 1: sấm sét

+ Ở trong nhà.

+ Tắt các thiết bị điện trong nhà.

+ Nếu đang trên đường thì nên tìm nơi trú ẩn an toàn như: tòa nhà cao tầng, siêu thị, trường học 

+ Không trú dưới gốc cây, cột điện.

+ Không cầm nắm các vật bằng kim loại, không nên xem ti vi…

+ Tránh các nơi trống vắng, quang đãng như: cánh đồng, nhà kho, bãi đỗ xe,…không có thiết bị chống sét.

+ Không đội mũ, ô dù có đồ có kim loại dễ bị sét đánh

+ Không đứng thành nhóm người gần nhau

+ Chú ý quan sát đường dây điện vì khi dây bị đứt dễ dẫn đến tai nạn nếu chưa ngắt điện.

- Hình 2: sạt lở

+ Cần sơ tán theo sự chỉ đạo của chính quyền và các lực lượng cứu hộ

+ Tìm nơi trú ẩn an toàn, xa khu vực bị sạt lỡ.

- Hình 3: lũ lụt

+ Thường xuyên xem dự báo thời tiết

+ Chủ động chuẩn bị đồ phòng chống (đèn pin, thực phẩm, áo mưa…)

+ Không đi qua sông suối khi có lũ

+ Gọi 112 yêu cầu cứu nạn…

+ Không nên ra ngoài, tìm nơi cao ráo để trú ngụ…

+ Chúng ta nên bảo vệ rừng, tránh hoạt động khai thác rừng bừa bãi…

- Hình 4: Hạn hán

+ Chủ động tích trữ đủ nước sinh hoạt

b. Hiểu biết về các cách ứng phó với những tình huống nguy hiểm từ thiên nhiên giúp chúng ta có thể chủ động phòng tránh tác động từ các tình huống ấy, đồng thời có thể khắc phục được những hậu quả mà nó để lại.

Nên làm gì khi xuất hiện lũ lụt trong lúc em đang ở ngoài đường?

A. Lội xuống nước, tìm mọi cách để về nhà.

B. Chạy thật nhanh đến khu vực an toàn theo sự chỉ dẫn của người lớn.

C. Trèo lên cây cao để tránh lũ

D. Ở nguyên vị trí, đợi bố mẹ hoặc người thân đến ứng cứu.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các cách giải quyết và chỉ ra cách giải quyết hợp lý nhất.

A. Lội xuống nước, tìm mọi cách để về nhà.

=> Hành động này sẽ có thể dẫn đến nguy hiểm, em có thể bị lũ cuốn trôi.

B. Chạy thật nhanh đến khu vực an toàn theo sự chỉ dẫn của người lớn.

=> Đây là hành động nên thực hiện khi gặp lũ lụt.

C. Trèo lên cây cao để tránh lũ

=> Hành động này sẽ có thể dẫn đến nguy hiểm: cây cao có thị bị lũ làm đổ, gãy.

D. Ở nguyên vị trí, đợi bố mẹ hoặc người thân đến ứng cứu.

=> Hành động này cũng có thể dẫn đến nguy hiểm, nước lũ có thể dâng lên và em sẽ bị cuốn đi

Lời giải chi tiết:

Việc nên làm khi xuất hiện lũ lụt trong lúc em đang ở ngoài đường là Chạy thật nhanh đến khu vực an toàn theo sự chỉ dẫn của người lớn.

Chọn B.

Để ứng phó với những nguy hiểm từ thiên nhiên, các nhà khoa học khuyên mỗi gia đình nên chuẩn bị túi dự phòng cho trường hợp rủi ro có thể xảy đến.

Theo em, túi dự phòng nên có những vật dụng nào sau đây?

(Khoanh tròn vào chữ cái trước câu em lựa chọn)

Vật dụng dự phòng

A. Nước, đồ ăn khô (đóng gói)

B. Dụng cụ sơ cứu, xà phòng

C. Chăn, màn

D. Quần áo nhẹ, dễ di chuyển

E. Đèn pin, radio chạy bằng pin, điện thoại di động

G. Giày, dép

H. Thuốc giảm đau, hạ sốt, tiêu chảy

I. Sách, báo

K. bát, đĩa, cốc, thìa

L. Dao nhiều chức năng

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các đáp án và lựa chọn các vật dụng phù hợp.

Lời giải chi tiết:

Những vật dụng cần có trong túi dự phòng là:

A. Nước, đồ ăn khô (đóng gói)

B. Dụng cụ sơ cứu, xà phòng

D. Quần áo nhẹ, dễ di chuyển

E. Đèn pin, radio chạy bằng pin, điện thoại di động

H. Thuốc giảm đau, hạ sốt, tiêu chảy

L. Dao nhiều chức năng

Những hành động, việc làm nào dưới đây nên và không nên làm khi ứng phó với các tình huống nguy hiểm từ thiên nhiên?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các hành động, việc làm và đánh dấu vào ô trống thích hợp.

Lời giải chi tiết:

Khi đang ở nhà thì Tuấn thấy trời giông bão rất mạnh. Để đảm bảo an toàn và ứng phó với nguy hiểm từ cơn bão, Tuấn không biết mình cần làm những việc gì?

Em hãy đưa ra gợi ý cho Tuấn để có thể ứng phó với nguy hiểm trong tình huống này?

Phương pháp giải:

Em hãy suy nghĩ và tìm ra cách ứng phó với thời tiết giông bão để gợi ý cho Tuấn.

Lời giải chi tiết:

Những việc Tuấn cần làm để ứng phó với thời tiết giông bão để gợi ý cho Tuấn:

+ Ở trong nhà.

+ Tắt các thiết bị điện trong nhà.

+ Nếu đang trên đường thì nên tìm nơi trú ẩn an toàn như: tòa nhà cao tầng, siêu thị, trường học 

+ Không trú dưới gốc cây, cột điện.

+ Không cầm nắm các vật bằng kim loại, không nên xem ti vi…

+ Tránh các nơi trống vắng, quang đãng như: cánh đồng, nhà kho, bãi đỗ xe,…không có thiết bị chống sét.

+ Không đội mũ, ô dù có đồ có kim loại dễ bị sét đánh

+ Không đứng thành nhóm người gần nhau

+ Chú ý quan sát đường dây điện vì khi dây bị đứt dễ dẫn đến tai nạn nếu chưa ngắt điện.

Một nhóm bạn đang chơi ở đầu xóm thì có cơn mưa đá xuất hiện. Do chưa bao giờ được nhìn thấy các viên đá trong suốt rơi xuống mặt đất, các bạn đều thích thú reo hò và thi nhau đội mũ, chạy ra khỏi chỗ trú mưa để tìm nhặt đá. Vì mải đùa nghịch nên các bạn không để ý trời mưa mỗi lúc một to hơn, kèm theo tiếng sấm sét đang rất gần.

a. Nguy hiểm nào có thể xảy đến với các bạn trong tình huống trên?

b. Khi có hiện tượng mưa đá kèm với sấm sét, các bạn học sinh cần làm gì để thoát khỏi nguy hiểm?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ mỗi tình huống và đưa ra cách xử lí phù hợp.

Lời giải chi tiết:

a. Nguy hiểm có thể xảy ra với các bạn trong tình huống là:

- Đá rơi trúng người, các bạn có thể bị thương

- Sấm sét có thể đánh trúng người

b. Khi có hiện tượng mưa đá kèm sấm sét, các bạn học sinh cần phải tìm chỗ an toàn để trú.