Giải bài Bản sắc là hành trang trang 27 sách bài tập văn 10 - Cánh diều

Dòng nào không nêu đúng điều cần phải chú ý khi đọc hiểu văn bản nghị luận?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản. 

Lời giải chi tiết:

Đáp án A

Nhận định nào sau đây là đúng hay sai: “Bản sắc là hành trang là văn bản nghị luận văn học.”?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức về thể loại để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Đáp án B

Hãy giải thích ý nghĩa của nhan đề Bản sắc là hành trang.

Phương pháp giải:

Đọc văn bản và dựa vào nội dung văn bản để giải nghĩa nhan đề.

Lời giải chi tiết:

Theo Từ điển tiếng Việt (Hoàng Phê chủ biên, NXB Đà Nẵng, 1995), bản sắc là những nét đặc trưng, tạo nên vẻ riêng có, độc đáo của đối tượng, còn hàng trang là những cái mang theo khi đi xa. Từ nghĩa từ điển và nội dung bài viết, có thể hiểu nhan đề muốn đề cập đến những nét đặc thù, đặc sắc làm nên diện mạo, giá trị riêng của cộng đồng, dân tộc, và đây chính là những điều phải mang theo trong hiện tại và tương lai.

Trong phần (2) của văn bản Bản sắc là hành trang, ví dụ sau được tác giả nêu ra để khẳng định điều gì? (Chọn phương án nêu đúng và đầy đủ nhất).

Phương pháp giải:

Đọc kĩ ví dụ để chọn đáp án đúng.

Lời giải chi tiết:

Đáp án C

Phân tích những biểu hiện của bản sắc dân tộc Việt Nam được tác giả nêu lên trong văn bản Bản sắc là hành trang. Em có thể bổ sung những biểu hiện nào khác của bản sắc dân tộc.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản. (đoạn 2)

- Tìm những biểu hiện của bản sắc dân tộc được tác giả nêu lên trong văn bản.

- Bổ sung một số biểu hiện khác của bản sắc dân tộc.

Lời giải chi tiết:

- Những biểu hiện của bản sắc dân tộc Việt Nam:

+ Tự hào về tiếng Việt.

+ Tự hào về những thành tựu văn hóa: trống đồng, tượng chùa Tây Phương, kho tàng dân ca, kho tàng văn học nghệ thuật (tiêu biểu là truyện Kiều).

+ Hệ thống giá trị tinh thần: tình yêu quê hương xứ sở, đời sống tâm linh phong phú (với việc thờ cúng tổ tiên)

+ Phố cổ Hà Nội, Hồ Gươm và các gánh hàng hoa trên đường phố,...

- Bổ sung một số biểu hiện khác:

+ Biểu hiện về lối tư duy và tính thẩm mỹ truyền thống.

Phân tích mối quan hệ giữa hiện đại và truyền thống, cái riêng và cái chung được tác giả nêu lên qua ví dụ về chiếc xe Lếch - xớt và cây ô liu.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản (đoạn văn 3 phần 2)

- Phân tích mối quan hệ được tác giả nêu lên qua ví dụ về hai hình ảnh.

Lời giải chi tiết:

- Chiếc xe Lếch - xớt đại diện cho sự hiện đại và toàn cầu hóa.

- Cây ô liu đại diện cho bản sắc và truyền thống.

→ Nếu sự toàn cầu hóa ngày càng phát triển (cái chung) thì bản sắc (cái riêng) sẽ bị giảm bớt đi. Tuy nhiên, hai điều này không nhất thiết phải xung đột và triệt tiêu nhau mà vẫn có thể tạo điều kiện giúp đỡ lẫn nhau cùng phát triển.

Tác giả có thái độ như thế nào đối với vấn đề bản sắc và hội nhập toàn cầu hóa? Dẫn ra một số câu văn, đoạn văn trong văn bản thể hiện thái độ ấy.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản (đoạn 3 phần 2)

- Phân tích thái độ của tác giả, dẫn ra một số câu văn, đoạn văn.

Lời giải chi tiết:

- Thái độ của tác giả: Đánh giá khách quan, nhìn nhận bao quát.

- Một số câu văn, đoạn văn:

+ Chiếc xe Lếch - xớt vẫn có thể tạo điều kiện cho việc bảo tồn cây ô liu và cây ô liu vẫn có thể trang điểm cho chiếc xe Lếch - xớt.

+ Không có hội nhập, nghề múa rối nước, nghề thổ cẩm của chúng ta sẽ rất khó phát triển. 

+ Ngược lại, các nhà hàng, khách sạn cao cấp chắc cũng sẽ có ít sức hấp dẫn đối với khách du lịch nước ngoài, nếu thiếu sự hiện diện của hồn văn hóa Việt.

Em hiểu thế nào về câu kết của bài viết: “Giữ gìn bản sắc của dân tộc không chỉ là phương châm hành động, mà còn là bản năng tồn tại của chúng ta.”? Vấn đề đặt ra trong văn bản có ý nghĩa gì với cá nhân em?

Phương pháp giải:

Nêu lên cảm nhận của bản thân.

Lời giải chi tiết:

- Câu kết có ý nghĩa như một lời khẳng định, mỗi người trong số chúng ta đều phải ý thức được việc giữ gìn bản sắc dân tộc, đây vừa là nhiệm vụ, vừa là trách nhiệm mà mỗi người con đất Việt nên làm. Đó chính là cách tiếp thu tinh hoa của nhân loại có chọn lọc, là cách thức khi chúng ta hội nhập với thế giới. 

- Vấn đề đặt ra trong văn bản có ý nghĩa quan trọng đối với bản thân em, đây như một lời nhắc nhở bản thân em nói riêng cũng như giới trẻ nói chug nhìn nhận lại và có những hành động cụ thể đối với việc giữ gìn bản sắc của dân tộc trong thời đại hội nhập quốc tế.