Giải bài Tiếng Việt trang 7 SBT Văn 10 - Chân trời sáng tạo

Câu 1

Chỉ ra lỗi thiếu mạch lạc trong những đoạn trích dưới đây và nêu cách sửa.

a. Trong cuộc sống có rất nhiều giây phút tươi đẹp khiến ta nhớ mãi. Đó có thể là một chuyến dạo chơi công viên, khi ta cùng người bạn thân lặng ngắm những khóm hoa tươi đẹp khoe sắc bên hồ.

b. Văn nghị luận yêu cầu người viết phải đưa ra quan điểm của mình về một vấn đề, sau đó mới giải thích và thuyết phục người đọc đồng tình với quan điểm của mình. Chúng ta thường cảm thấy văn nghị luận khó viết, thật ra đây là kiểu bài dễ viết nhất so với văn biểu cảm và văn miêu tả vì dàn ý của bài văn nghị luận mang tính khuôn mẫu và tương đối ổn định.

Phương pháp giải:

-Nhớ lại kiến thức về dấu hiệu và cách chỉnh sửa lỗi về mạch lạc trong đoạn văn 

- Đọc kĩ đoạn văn và áp dụng làm bài tập

Lời giải chi tiết:

a. Lỗi sai: Thiếu chủ đề (nội dung nêu trong câu chủ đề chưa được triển khai đầy đủ trong đoạn văn).

Cách sửa: Bổ sung ý vào câu chủ đề

Đoạn văn được sửa thành: Trong cuộc sống có rất nhiều giây phút tươi đẹp khiến ta nhớ mãi. Đó có thể là một chuyến dạo chơi công viên, khi ta cùng người bạn thân lặng ngắm những khóm hoa tươi đẹp khoe sắc bên hồ. Đó có thể là hình bóng của ông bà lom khom bắt sâu, tỉa lá để mùa sau vườn cam quả lại lúc lỉu đầy cành. Những khoảng khắc đơn sơ nhưng tuyệt với ấy là những kỉ niệm đẹp, mãi không phai trong lòng mỗi người.

b. Đoạn văn mắc lỗi lạc đề (câu chủ đề nói về đặc điểm của văn nghị luận nhưng câu thứ hai lại nói về dàn ý của kiểu bài này)

Cách sửa: Sửa lại nội dung của câu chủ đề

Đoạn văn sửa thành: Văn nghị luận yêu cầu người viết phải đưa ra quan điểm của mình về một vấn đề, sau đó mới giải thích và thuyết phục người đọc đồng tình với quan điểm của mình. Chính vì vậy, điều quan trọng nhất trong văn nghị luận là hệ thống luận điểm trình bày quan điểm cá nhân của người viết về vấn đề đang bàn luận. Sau đó, để làm rõ từng luận điểm, người viết cần đưa ra lí lẽ để giải thích và bằng chứng để chứng minh tính đúng đắn, tăng tính thuyết phục cho ý kiến.

Câu 2

Sắp xếp các câu theo trình tự hợp lí để tạo thành đoạn văn mạch lạc.

a. (1) Vậy, trước khi gửi email, hãy cân nhắc xem đó có phải là phương pháp tối ưu nhất để truyền tải thông điệp hay không. (2) Mặc dù email rất tiện lợi nhưng đôi khi chúng ta phải trao đổi qua lại rất nhiều lần mới có thể giải quyết được một tình huống hay một vấn đề. (3) Chẳng hạn trong trường hợp thông báo một tin không tốt hoặc khi cần giải quyết một vấn đề không mấy dễ chịu thì gọi điện thoại hay trực tiếp thảo luận sẽ là giải pháp tốt hơn.(4) Có thể việc đó nhanh chóng và tiện lợi nhưng liệu nó có thật sự phù hợp?(5) Trong khi đó, chỉ cần một cú điện thoại hay gặp mặt trao đổi trực tiếp là có thể xử lí mọi việc nhanh chóng và hiệu quả

b. (1) Chúng ta được vận mệnh dẫn dắt, từ lúc sinh ra đến lúc chết đi, ta gọi con đường đó là sợi dọc của cuộc đời. (2) Chúng ta sống với những trải nghiệm, gặp thiên tai không ngờ đến, gặp gỡ những niềm vui, hạnh phúc cũng bất ngờ không kém. (3) Và sợi ngang chính là nguyên tắc “nhân quả báo ứng”. (4) Vậy nếu muốn sống cuộc đời tốt đẹp, phải nghĩ điều tốt, làm điều thiện, không để vận mệnh điều khiển mình. (5) Chúng ta chào đời mà không biết mình có vận mệnh thế nào, bắt đầu cuộc đời do vận mệnh dẫn dắt. (6) Trải qua nhiều biến cố, tùy vào trái tim ta nghĩ gì, làm gì mà vận mệnh sẽ thay đổi. (7) Vận mệnh không phải là thiên mệnh.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ các đoạn văn

- Dựa vào kiến thức đã học về mạch lạc trong đoạn văn, sắp xếp các câu văn theo trình tự hợp lí

Lời giải chi tiết:

- Câu a: 2 – 5 – 1 – 4 – 3

 (2) Mặc dù email rất tiện lợi nhưng đôi khi chúng ta phải trao đổi qua lại rất nhiều lần mới có thể giải quyết được một tình huống hay một vấn đề. (5) Trong khi đó, chỉ cần một cú điện thoại hay gặp mặt trao đổi trực tiếp là có thể xử lí mọi việc nhanh chóng và hiệu quả. (1) Vậy, trước khi gửi email, hãy cân nhắc xem đó có phải là phương pháp tối ưu nhất để truyền tải thông điệp hay không. (4) Có thể việc đó nhanh chóng và tiện lợi nhưng liệu nó có thật sự phù hợp?(3) Chẳng hạn trong trường hợp thông báo một tin không tốt hoặc khi cần giải quyết một vấn đề không mấy dễ chịu thì gọi điện thoại hay trực tiếp thảo luận sẽ là giải pháp tốt hơn. 

(Theo Shirley Taylor (2009), Văn hóa email – xây dựng hình ảnh cá nhân qua email, NXB Thế giới, tr.46)

- Câu b: 5 – 2 – 1 – 3 – 7 – 6 – 4

(5) Chúng ta chào đời mà không biết mình có vận mệnh thế nào, bắt đầu cuộc đời do vận mệnh dẫn dắt. (2) Chúng ta sống với những trải nghiệm, gặp thiên tai không ngờ đến, gặp gỡ những niềm vui, hạnh phúc cũng bất ngờ không kém. (1) Chúng ta được vận mệnh dẫn dắt, từ lúc sinh ra đến lúc chết đi, ta gọi con đường đó là sợi dọc của cuộc đời. (3) Và sợi ngang chính là nguyên tắc “nhân quả báo ứng”.. (7) Vận mệnh không phải là thiên mệnh. (6) Trải qua nhiều biến cố, tùy vào trái tim ta nghĩ gì, làm gì mà vận mệnh sẽ thay đổi. (4) Vậy nếu muốn sống cuộc đời tốt đẹp, phải nghĩ điều tốt, làm điều thiện, không để vận mệnh điều khiển mình

(Dẫn theo Inamori Kazuo (2016), Con đường đi đến thành công bằng sự tử tế, NXB Trẻ, tr.93)

Câu 3

Chỉ ra và nêu cách sửa lỗi liên kết trong những trường hợp dưới đây.

a. Trong cuộc hành trình vĩ đại và gian truân của nhân loại, có biết bao điều được và mất diễn ra hằng ngày, hằng giờ. Môi trường đang bị phá hủy, nhiều loại dịch bệnh mới đang hoành hành trên khắp thế giới. Có một cái mất vô cùng to lớn, một “căn bệnh” trầm kha mà nhân loại chưa quan tâm đúng mức, đó chính là hội chứng vô cảm.

b. Bất kì ai trên thế gian này đều có điểm giống nhau – chúng ta hết thảy đều muốn được hạnh phúc. Và hầu hết chúng ta không biết làm sao để có được hạnh phúc. Phải chăng hạnh phúc chính là tình yêu thương mà con người dành cho nhau?

c. Nam Cao đã thành công rực rỡ trong việc khắc họa những hình tượng điển hình của người trí thức nghèo, có phẩm chất tốt đẹp, bị đẩy vào hoàn cảnh cùng cực vẫn tiếp tục vươn lên để chiến thắng hoàn cảnh; những người nông dân bần cùng, nghèo khó nhưng vẫn lấp lánh ánh sáng của lương tri. Những sáng tác của Nam Cao vừa là bức tranh chân thực về xã hội đương thời vừa tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả. Tuy nhiên, những sáng tác này cũng khiến cho đọc giả phải tự suy ngẫm về bản thân để biết cảm thông và gắn bó với con người hơn.

Phương pháp giải:

- Nhớ lại các lỗi liên kết thường xảy ra trong đoạn văn

- Đọc kĩ văn bản và áp dụng giải bài tập

Lời giải chi tiết:

a. Lỗi sai: Thiếu phương tiện liên kết.

Cách sửa: Thêm quan hệ từ trước câu 2 và 3

Đoạn văn sửa thành: Trong cuộc hành trình vĩ đại và gian truân của nhân loại, có biết bao điều được và mất diễn ra hằng ngày, hằng giờ. Chẳng hạn như môi trường sống đang bị phá hủy, nhiều loại dịch bệnh mới đang hoành hành trên khắp thế giới. Tuy nhiên, có một cái mấy vô cùng to lớn, một “căn bệnh” trầm kha mà nhân loại chưa quan tâm đúng mức, đó chính là hội chứng vô cảm.

b. Lỗi sai: Dùng phương tiện liên kết chưa phù hợp.

Cách sửa: Thay quan hệ từ “và” thành quan hệ từ “nhưng” 

Đoạn văn sửa thành: Bất kì ai trên thế gian này đều có điểm giống nhau – chúng ta hết thảy đều muốn được hạnh phúc. Nhưng hầu hết chúng ta không biết làm sao để có được hạnh phúc. Phải chăng hạnh phúc chính là tình yêu thương mà con người dành cho nhau?

c. Lỗi sai: Sử dụng phương tiện liên kết chưa phù hợp.

Cách sửa: Bỏ quan hệ từ “tuy nhiên”

Đoạn văn sửa thành: Nam Cao đã thành công rực rỡ trong việc khắc họa những hình tượng điển hình của người trí thức nghèo, có phẩm chất tốt đẹp, bị đẩy vào hoàn cảnh cùng cực vẫn tiếp tục vươn lên để chiến thắng hoàn cảnh; những người nông dân bần cùng, nghèo khó nhưng vẫn lấp lánh ánh sáng của lương tri. Những sáng tác của Nam Cao vừa là bức tranh chân thực về xã hội đương thời vừa tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả. Những tác phẩm của ông cũng khiến cho độc giả phải tự suy ngẫm về bản thân để biết cảm thông và gắn bó với con người hơn.