I. ĐỌC HIỂU Đọc văn bản: Ở bến phà sông Tiền Có một người hành khất Gậy chấm dày mặt đất Chiếc gậy cùn hai đầu Ngày ngày mặt trời mọc Cha và con dắt nhau Cây đàn buông trước ngực Dây chùng nỗi lo âu...

câu 1: 1. Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ của bài thơ. - Thể thơ tự do. 2. Xác định nội dung chính của đoạn trích trên. - Nội dung chính của đoạn trích là nói về hình ảnh những đứa trẻ nghèo khổ, bất hạnh nhưng vẫn luôn lạc quan, yêu đời.

câu 2: 1. Những đồ vật gắn liền với cuộc sống mưu sinh của hai cha con người hành khất là: - Chiếc gậy chống. - Chiếc đàn.

câu 3: 1. Mạch cảm xúc của bài thơ là sự kết hợp giữa những suy tư về tình phụ tử thiêng liêng với niềm xót xa cho số phận bất hạnh của những mảnh đời cơ cực trong xã hội.

câu 4: Câu hỏi tu từ: Bao nhiêu người ghé bến ai thương, ai dửng dưng? Tôi vừa tan cuộc rượu hồn còn tràn trề say gặp nhau rồi chợt hiểu người hay ta ăn mày? (Cha con người ăn mày - Phan Huy) Tác dụng: + Gợi ra những suy ngẫm về cách ứng xử của mỗi người với những mảnh đời bất hạnh ngoài kia. + Thể hiện được thái độ xót xa, ngậm ngùi của tác giả khi chứng kiến cảnh tượng đó.

câu 1: 1. Dấu hiệu nhận biết thể thơ tự do là số tiếng trong mỗi dòng không theo quy tắc nhất định nào cả. Bài thơ "Cha Con Người Ăn Mày" có tổng cộng 20 dòng thơ với độ dài ngắn khác nhau, từ 3 đến 7 chữ. Điều này cho thấy tác giả đã sử dụng thể thơ tự do để tạo nên sự linh hoạt và độc đáo cho bài thơ.

2. Thể thơ tự do giúp tác giả dễ dàng truyền tải cảm xúc và ý nghĩa sâu sắc hơn. Trong bài thơ "Cha Con Người Ăn Mày," tác giả muốn miêu tả tình cảm gia đình, lòng nhân ái và những khó khăn mà họ phải đối mặt. Bằng cách sử dụng thể thơ tự do, tác giả có thể diễn đạt một cách tự nhiên và chân thực những suy nghĩ, tâm tư của mình về chủ đề này.

3. Thể thơ tự do cũng mang tính chất hiện đại và phù hợp với phong cách viết của Phan Huy. Tác phẩm của ông thường tập trung vào việc phản ánh xã hội, đời sống con người và những vấn đề đương đại. Việc sử dụng thể thơ tự do giúp ông thể hiện được cái nhìn mới mẻ, sáng tạo và đầy cá tính trong tác phẩm của mình.

4. Cuối cùng, thể thơ tự do giúp tăng cường khả năng biểu đạt và sức hấp dẫn của bài thơ. Với sự linh hoạt trong cấu trúc và ngôn ngữ, tác giả có thể tạo ra những hình ảnh sinh động, những câu chuyện thú vị và những thông điệp sâu sắc. Điều này góp phần làm cho bài thơ trở nên ấn tượng và đáng nhớ hơn trong lòng người đọc.

câu 2: 1. Những đồ vật gắn liền với cuộc sống mưu sinh của hai cha con người hành khất là: - Chiếc gậy chống. - Chiếc gậy cùn hai đầu. - Cây đàn.

câu 3: 1. Mạch cảm xúc của bài thơ là sự kết hợp giữa những suy tư về tình phụ tử thiêng liêng với những trăn trở về số phận con người trong xã hội hiện đại. Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh "người ăn mày" - một biểu tượng cho những mảnh đời bất hạnh, phải đối diện với khó khăn, thiếu thốn vật chất lẫn tinh thần. Từ đó, tác giả đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống, về giá trị của tình yêu thương và lòng nhân ái. Những dòng thơ tiếp theo thể hiện sự đồng cảm sâu sắc của nhà thơ với những người nghèo khổ, bất hạnh. Tác giả không chỉ miêu tả cảnh ngộ đáng thương của họ mà còn bày tỏ niềm xót xa, đau đớn trước thực trạng xã hội đầy rẫy bất công, vô tâm. Cuối cùng, bài thơ khép lại bằng lời khẳng định về sức mạnh của tình yêu thương, lòng nhân ái. Tình yêu thương sẽ giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách, mang lại hy vọng và niềm tin vào tương lai tươi sáng.

câu 4: 1. Yêu cầu về kĩ năng: - Biết cách làm bài nghị luận văn học. - Vận dụng tốt các thao tác lập luận. - Bố cục rõ ràng, mạch lạc; diễn đạt trôi chảy, đảm bảo tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. 2. Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo những nội dung cơ bản sau: 2.1. Giới thiệu chung: - Tác giả Phan Huy Dũng (1946), quê quán Hà Tĩnh, là nhà văn quân đội, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Ông từng tham gia chiến đấu tại chiến trường miền Đông Nam Bộ, đã xuất bản hơn mười tập truyện ngắn, tiểu thuyết. - Bài thơ "Cha con người ăn mày" được sáng tác năm 1972, in trong tập "Những bông hoa không chết". 2.2. Phân tích: * Hiệu quả của việc sử dụng hình thức lời tâm sự của nhân vật “tôi” trong bài thơ: - Tạo nên giọng điệu trầm lắng, sâu sắc cho bài thơ. - Thể hiện tình cảm yêu mến, trân trọng đối với những mảnh đời bất hạnh. - Khơi gợi lòng trắc ẩn, đồng cảm của bạn đọc. - Góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho bài thơ. 2.3. Đánh giá: - Việc sử dụng hình thức lời tâm sự của nhân vật “tôi” giúp bài thơ trở nên gần gũi, chân thực, giàu cảm xúc. - Qua đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về tình yêu thương, sẻ chia trong cuộc sống.

câu 5: 1. Giải thích - Đồng cảm là khả năng thấu hiểu, chia sẻ, rung động trước niềm vui, nỗi buồn của người khác; đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để hiểu và cảm thông với họ. Sự đồng cảm giúp chúng ta gắn kết với mọi người, tạo nên mối quan hệ tốt đẹp và xây dựng một xã hội nhân ái. - Ý nghĩa của sự đồng cảm trong cuộc sống: + Giúp con người gần gũi, yêu thương nhau hơn, xóa nhòa khoảng cách giữa những cá thể riêng biệt. + Tạo ra môi trường sống tích cực, lành mạnh, đầy ắp tình người. + Là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của mỗi cá nhân cũng như toàn xã hội. 2. Bàn luận - Biểu hiện của sự đồng cảm trong cuộc sống: + Biết lắng nghe, chia sẻ với những tâm tư, nguyện vọng của người khác. + Sẵn sàng giúp đỡ khi người khác gặp khó khăn, hoạn nạn. + Tôn trọng, không phán xét, đánh giá người khác theo tiêu chuẩn của bản thân. - Vai trò của sự đồng cảm đối với mỗi cá nhân: + Giúp con người trưởng thành hơn về mặt nhận thức, rèn luyện kỹ năng giao tiếp, ứng xử. + Xây dựng hình ảnh đẹp về bản thân trong mắt mọi người. - Vai trò của sự đồng cảm đối với xã hội: + Gắn kết cộng đồng, tạo nên sức mạnh tập thể. + Nâng cao chất lượng đời sống tinh thần của cả xã hội. - Phê phán những biểu hiện thiếu đồng cảm trong cuộc sống: + Vô cảm, thờ ơ trước nỗi đau của người khác. + Ích kỷ, chỉ biết lợi ích của bản thân mà không quan tâm đến người khác. - Bài học nhận thức và hành động: + Nhận thức được tầm quan trọng của sự đồng cảm trong cuộc sống. + Hành động cụ thể để lan tỏa sự đồng cảm đến với mọi người xung quanh.