Đọc văn bản sau Nửa năm hương lửa đương nồng, Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương. Trông vời trời bể mênh mang, Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong. Nàng rằng: “Phận gái chữ tòng, Chàng đi t...

câu 1. Văn bản trên thuộc thể loại truyện thơ Nôm bác học.

câu 2. Trong văn bản "Nửa năm hương lửa đương nồng", các nhân vật chính được nhắc đến là:
- Trượng phu: Đây là cách gọi tôn kính dành cho người đàn ông mạnh mẽ, có chí lớn. Trong trường hợp này, "trượng phu" ám chỉ người con trai đang chuẩn bị rời xa để thực hiện lý tưởng cao đẹp.
- Thiếp: Từ "thiếp" thể hiện sự khiêm nhường, dịu dàng của người phụ nữ. Nó gợi tả tâm trạng lo lắng, lưu luyến của người vợ khi chồng phải đi xa.
- Tâm phúc tương tri: Cụm từ này thể hiện mối quan hệ sâu sắc, thấu hiểu lẫn nhau giữa hai người. Tâm phúc tương tri ở đây ám chỉ sự đồng cảm, chia sẻ và tin tưởng tuyệt đối giữa người con trai và người vợ.
- Phi thường: Từ này miêu tả phẩm chất vượt trội, khác biệt so với bình thường. Phi thường ở đây ám chỉ khát vọng, hoài bão lớn lao của người con trai muốn cống hiến cho xã hội.
- Bốn bể không nhà: Hình ảnh này tượng trưng cho cuộc sống phiêu bạt, không ổn định, đầy thử thách mà người con trai sắp phải đối mặt.
- Tinh binh: Tinh binh là đội quân tinh nhuệ, dũng mãnh, biểu thị sức mạnh và ý chí chiến đấu của người con trai.
- Nghi gia: Nghi gia nghĩa là về nhà chồng, ám chỉ việc người vợ sẽ trở thành dâu hiền, vợ thảo, cùng chung lưng đấu cật với chồng trên bước đường lập nghiệp.
- Chày chăng là một năm sau: Câu nói này thể hiện sự lạc quan, niềm tin vào tương lai tươi sáng của người con trai. Anh tin rằng dù khó khăn đến mấy, chỉ cần kiên trì, nhất định sẽ đạt được mục tiêu.
- Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi: Hình ảnh gió mây bằng bay lượn trên bầu trời rộng lớn, tượng trưng cho khát vọng tự do, phóng khoáng của người con trai.

Phản ánh:

Qua bài tập này, tôi nhận thấy việc phân tích chi tiết từng cụm từ, hình ảnh trong văn bản giúp học sinh hiểu rõ hơn nội dung và ý nghĩa ẩn dụ đằng sau mỗi câu thơ. Việc sử dụng sơ đồ tư duy giúp học sinh dễ dàng nắm bắt thông tin và ghi nhớ kiến thức hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, việc mở rộng vấn đề sang các tác phẩm khác giúp học sinh vận dụng kiến thức đã học vào thực tế, nâng cao khả năng phân tích và tổng hợp.

câu 3. Trong đoạn trích "Nửa năm hương lửa đương nồng", Từ Hải thể hiện ý chí và khát vọng lớn lao khi quyết định ra đi để thực hiện lý tưởng của mình. Những từ ngữ miêu tả hành động và tâm trạng của Từ Hải như "trượng phu", "động lòng bốn phương", "nhìn vời trời bể mênh mang" đều góp phần tạo nên hình ảnh một người anh hùng đầy khí phách, kiên cường và quyết đoán.

- "Trượng phu": Từ này được sử dụng để gọi Từ Hải, thể hiện sự tôn trọng và ngưỡng mộ đối với phẩm chất cao quý của người anh hùng. Nó gợi lên hình ảnh một người đàn ông mạnh mẽ, có trách nhiệm và dũng cảm.
- "Động lòng bốn phương": Cụm từ này diễn tả sự thôi thúc mãnh liệt trong lòng Từ Hải, khiến chàng muốn vươn ra biển lớn, chinh phục những thử thách mới. Hình ảnh "bốn phương" tượng trưng cho thế giới rộng lớn, nơi chàng có thể khẳng định tài năng và vị trí của mình.
- "Nhìn vời trời bể mênh mang": Hành động nhìn xa xăm, hướng về phía chân trời thể hiện tầm nhìn rộng lớn, khát vọng tự do và phóng khoáng của Từ Hải. Chàng không bị ràng buộc bởi những điều nhỏ nhặt, mà luôn hướng tới mục tiêu lớn lao hơn.

Những từ ngữ trên không chỉ đơn thuần miêu tả hành động mà còn phản ánh tâm hồn và lý tưởng của Từ Hải. Chúng giúp người đọc hiểu rõ hơn về tính cách và phẩm chất của nhân vật, đồng thời tạo nên sức hấp dẫn cho câu chuyện.

câu 4. Lời hứa hẹn của Từ Hải được thể hiện qua hai câu thơ: "Trông vời trời bể mênh mang/ Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong". Hai câu thơ này thể hiện sự quyết tâm và khát vọng lớn lao của Từ Hải khi rời xa Thúy Kiều để thực hiện chí lớn. Chàng muốn chinh phục thiên hạ, tạo dựng sự nghiệp vĩ đại, và mong muốn trở về cùng với Thúy Kiều trong vinh quang.

Ý nghĩa của lời hứa hẹn:

- Thể hiện sự tự tin, dũng cảm và quyết tâm của Từ Hải. Chàng sẵn sàng đối mặt với những khó khăn, thử thách trên con đường lập nghiệp, và luôn giữ vững niềm tin vào tương lai tươi sáng.
- Lời hứa hẹn cũng thể hiện tình yêu thương và sự trân trọng của Từ Hải dành cho Thúy Kiều. Chàng muốn tạo dựng một cuộc sống tốt đẹp, đủ đầy để có thể mang lại hạnh phúc cho người mình yêu.
- Lời hứa hẹn còn thể hiện lý tưởng cao đẹp của Từ Hải. Chàng muốn cống hiến sức lực, tài năng của mình cho xã hội, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh.

câu 5. Đoạn trích "Chí khí anh hùng" nằm ở phần hai của Truyện Kiều, kể về cuộc đời gian truân của Thuý Kiều từ khi nàng bắt đầu cuộc sống nô lệ tại nhà Hoạn Thư cho tới khi gặp Từ Hải. Trong đoạn này, Nguyễn Du tập trung vào việc miêu tả vẻ đẹp của Từ Hải - một người anh hùng lý tưởng với những phẩm chất đáng quý.

Trước hết, Từ Hải được miêu tả là một người đàn ông có ngoại hình phi thường: "Râu hùm hàm én mày ngài / Vai năm thước rộng thân mười thước cao". Đây là một hình ảnh đầy uy nghi, tráng lệ, thể hiện sự mạnh mẽ, oai phong của một vị tướng quân. Không chỉ vậy, Từ Hải còn là một người có tài năng xuất chúng: "Đường đường một đấng anh hào / Côn quyền hơn sức lược thao gồm tài". Anh ta không chỉ giỏi võ nghệ mà còn am hiểu binh thư, chiến lược, có khả năng lãnh đạo và chiến đấu xuất sắc. Sự kết hợp giữa ngoại hình và tài năng đã tạo nên hình ảnh một người anh hùng lý tưởng, khiến người đọc không khỏi ngưỡng mộ.

Tuy nhiên, điều khiến Từ Hải trở nên đặc biệt chính là khát vọng lớn lao và chí khí mạnh mẽ của anh ta. Khi nghe Kiều kể về nỗi khổ của mình, Từ Hải đã vô cùng tức giận và quyết định ra tay cứu giúp. Anh ta không ngần ngại trước nguy hiểm, sẵn sàng "xả thịt lột da" kẻ thù. Điều này cho thấy Từ Hải là một người có lòng dũng cảm, kiên cường, luôn sẵn sàng đứng lên bảo vệ lẽ phải.

Ngoài ra, Từ Hải còn là một người có tình cảm chân thành và trách nhiệm với Kiều. Anh ta đã hứa sẽ giúp đỡ nàng báo ân báo oán, đồng thời cũng bày tỏ mong muốn được cùng nàng chung sống hạnh phúc. Tuy nhiên, anh ta cũng rất tôn trọng ý kiến của Kiều, không ép buộc nàng mà để nàng tự do lựa chọn. Điều này cho thấy Từ Hải là một người đàn ông có tấm lòng nhân hậu, biết trân trọng tình cảm và tôn trọng quyền tự do của người khác.

Về phương diện nghệ thuật, Nguyễn Du đã sử dụng ngôn ngữ đối thoại để khắc họa tính cách của Từ Hải. Những lời nói của anh ta đều thể hiện sự cương trực, quyết đoán và lòng dũng cảm. Bên cạnh đó, tác giả cũng sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ, điển cố để tăng thêm giá trị biểu đạt cho tác phẩm. Đặc biệt, việc kết hợp hài hòa giữa miêu tả và độc thoại nội tâm đã giúp người đọc hiểu rõ hơn về tâm tư, tình cảm của Từ Hải.

Nhìn chung, đoạn trích "Chí khí anh hùng" đã khắc họa thành công hình ảnh một người anh hùng lý tưởng với những phẩm chất đáng quý. Từ Hải không chỉ là một người đàn ông có ngoại hình phi thường, tài năng xuất chúng mà còn là một người có chí khí mạnh mẽ, lòng dũng cảm và tình cảm chân thành. Qua đó, Nguyễn Du đã khẳng định giá trị của con người, đặc biệt là người phụ nữ trong xã hội xưa.