Đỗ Trọng Khơi là một nhà thơ tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam. Thơ ông mang đậm dấu ấn riêng, vừa mộc mạc, gần gũi, vừa sâu sắc, hàm ý. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là "Hy vọng", in trong tập thơ "Giọt sương lăn". Bài thơ đã gửi gắm tới bạn đọc một bức thông điệp đầy ý nghĩa, đó là hãy luôn hy vọng, lạc quan hướng về phía trước.
Mở đầu bài thơ, tác giả khắc họa bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy nhựa sống:
"Hoa dại cứ hương sắc hết mình
Nắng lên cho màu lại thăm nom
Chim cất tiếng trong vòm lá xanh
Suốt mùa đông từng[INST] trời tối sẫm."
Hình ảnh hoa dại tuy nhỏ bé nhưng vẫn tỏa ra hương sắc, khoe hương khoe sắc khiến người ta ngỡ ngàng. Động từ "hương sắc" như nhấn mạnh vẻ đẹp tuyệt vời của loài hoa này. Không chỉ vậy, nó còn ẩn dụ cho những con người lao động bình thường, dù nhỏ bé nhưng vẫn cống hiến hết mình cho cuộc đời. Trong khi đó, hình ảnh mặt trời lại tượng trưng cho quy luật vận hành của vũ trụ. Dù là ngày đông lạnh giá, vạn vật đều như ngừng trệ thì mặt trời vẫn lặn, rồi lại mọc, đem đến hi vọng về một tương lai tốt đẹp hơn. Bức tranh thiên nhiên tiếp tục được miêu tả ở khổ thơ thứ hai:
"Tiếng chim lay tận cùng giấc ngủ
Ánh ngày len ngoài cửa sổ kia
Tôi chợt nghe tiếng mùa xuân gõ cửa."
Khổ thơ đã vẽ nên một khung cảnh sinh động, tràn đầy sức sống. Tiếng chim hót trong vòm cây như đang gọi thức cả đất trời. Ánh nắng ban mai len lỏi khắp mọi ngóc ngách, xua tan đi cái lạnh lẽo của mùa đông. Tất cả những âm thanh ấy hòa quyện vào nhau, tạo nên một bản giao hưởng rộn ràng, báo hiệu một mùa xuân mới sắp về.
Trong hoàn cảnh đặc biệt, con người càng bộc lộ rõ nét phẩm chất đáng quý của mình:
"Một ngày như mọi ngày/ Tôi làm việc tôi suy tư/ Và lắng nghe..."
Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách nhưng nhân vật trữ tình vẫn luôn lạc quan, yêu đời. Anh vẫn miệt mài lao động, vẫn trăn trở suy tư về cuộc sống. Đồng thời, anh vẫn dành thời gian để lắng nghe tiếng lòng của thiên nhiên, của con người. Đặc biệt, hình ảnh "hy vọng" được lặp lại nhiều lần ở cuối bài thơ như một lời khẳng định về niềm tin bất diệt vào tương lai tốt đẹp.
Bằng ngôn ngữ giản dị, trong sáng cùng những hình ảnh thơ gần gũi, quen thuộc, Đỗ Trọng Khơi đã mang đến cho người đọc một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và một con người lao động đầy nghị lực. Bài thơ "Hy vọng" đã gửi gắm tới chúng ta một thông điệp ý nghĩa, đó là hãy luôn hy vọng, lạc quan hướng về phía trước.