Phần B: Bài tập tự luận Câu 1: Trong các chất sau đây, những chất nào là base: Cu(OH)2, MgSO4, NaCl, Ba(OH)2 Câu 2: Cho biết những base nào dưới đấy là kiềm: KOH, Fe(OH)2, Ba(OH)2, Cu(OH)2. Câu 3: Có h...

### Phần B: Bài tập tự luận **Câu 1:** Trong các chất sau đây, những chất nào là base: Cu(OH)2, MgSO4, NaCl, Ba(OH)2 **Giải:** Các chất là base trong danh sách trên là: **Cu(OH)2 và Ba(OH)2**. **Câu 2:** Cho biết những base nào dưới đấy là kiềm: KOH, Fe(OH)2, Ba(OH)2, Cu(OH)2. **Giải:** Các base là kiềm trong danh sách trên là: **KOH và Ba(OH)2**. **Câu 3:** Có hai dung dịch giấm ăn và nước vôi trong. Nêu cách phân biệt hai dung dịch trên bằng: a. Quỳ tím b. Phenolphthalein **Giải:** a. Dung dịch giấm ăn (acid) sẽ làm quỳ tím hóa đỏ, còn nước vôi trong (kiềm) làm quỳ tím hóa xanh. b. Dung dịch giấm ăn sẽ không làm phenolphthalein đổi màu, trong khi nước vôi trong sẽ làm phenolphthalein chuyển sang màu hồng. **Câu 4:** Viết phương trình hóa học xảy ra khi cho các base KOH, Cu(OH)2, Mg(OH)2 lần lượt tác dụng với: a. Dung dịch acid HCl. b. Dung dịch acid H2SO4. **Giải:** a. - KOH + HCl → KCl + H2O - Cu(OH)2 + 2HCl → CuCl2 + 2H2O - Mg(OH)2 + 2HCl → MgCl2 + 2H2O b. - KOH + H2SO4 → K2SO4 + H2O - Cu(OH)2 + H2SO4 → CuSO4 + 2H2O - Mg(OH)2 + H2SO4 → MgSO4 + 2H2O **Câu 5:** Hoàn thành các phương trình hóa học theo sơ đồ sau: a. KOH + ? → K2SO4 + H2O b. Mg(OH)2 + ? → MgSO4 + H2O c. Al(OH)3 + H2SO4 → ? + ? **Giải:** a. KOH + H2SO4 → K2SO4 + H2O b. Mg(OH)2 + H2SO4 → MgSO4 + 2H2O c. Al(OH)3 + H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2O **Câu 6:** Viết công thức chung của base chứa kim loại M hóa trị n **Giải:** Công thức chung của base chứa kim loại M hóa trị n là: **M(OH)n**. **Câu 7:** Trong các base cho dưới đây, base nào tan được trong nước: NaOH, Fe(OH)3, Fe(OH)2, KOH. **Giải:** Các base tan được trong nước là: **NaOH và KOH**. **Câu 8:** Bằng cách đơn giản nào ta có thể nhận biết được dung dịch có tính base? **Giải:** Ta có thể nhận biết dung dịch có tính base bằng cách sử dụng quỳ tím, nếu quỳ tím hóa xanh thì dung dịch đó có tính base. **Câu 9:** Nêu hiện tượng xảy ra và viết phương trình hóa học khi cho từ từ dung dịch H2SO4 loãng vào dung dịch KOH (có nhỏ 1 – 2 giọt phenolphthalein). **Giải:** Hiện tượng xảy ra là dung dịch chuyển từ màu hồng sang không màu. Phương trình hóa học: KOH + H2SO4 → K2SO4 + H2O **Câu 10:** Người ta thường dùng hóa chất có tính acid để tẩy rửa máy móc, thiết bị đã dính dầu mỡ, nên nước thải thường có tính dầu mỡ cao. Nếu không làm sạch nước thải thì dễ gây hại cho môi trường. Theo em, với nước thải công nghiệp nói trên, người ta thường dùng hóa chất gì để xử lí? **Giải:** Người ta thường dùng vôi sống (CaO) hoặc dung dịch NaOH để xử lý nước thải công nghiệp này. **Câu 11:** Hoàn thành bảng sau (Viết công thức hóa học và đọc tên các base của các kim loại sau đây. Xác định base là dd kiềm và base không tan.) **Giải:** | Kim loại | K | Na | Mg | Ba | Cu | Fe | |----------|---------|---------|---------|---------|---------|---------| | Base tương ứng | KOH | NaOH | Mg(OH)2 | Ba(OH)2 | Cu(OH)2 | Fe(OH)2 | | Tên gọi | Kali hydroxide | Natri hydroxide | Magie hydroxide | Bari hydroxide | Đồng(II) hydroxide | Sắt(II) hydroxide | | Tính tan | Tan | Tan | Không tan | Tan | Không tan | Không tan | **Câu 12:** Có hai ống nghiệm không nhãn đựng dung dịch NaOH và dung dịch HCl. Hãy nêu cách nhận biết hai dung dịch trên. **Giải:** Có thể nhận biết bằng quỳ tím: dung dịch NaOH sẽ làm quỳ tím hóa xanh, trong khi dung dịch HCl sẽ làm quỳ tím hóa đỏ. **Câu 13:** Ở nông thôn, người ta thường dùng vôi bột rắc lên ruộng để khử chua cho đất. Biết rằng thành phần chính của vôi bột là CaO. CaO tác dụng với nước tạo thành Ca(OH)2 theo phương trình hóa học: CaO + H2O → Ca(OH)2. Hãy giải thích tác dụng của vôi bột. **Giải:** Vôi bột (CaO) khi hòa tan trong nước tạo thành Ca(OH)2 (nước vôi trong) có tính kiềm, giúp trung hòa acid trong đất, làm tăng độ pH của đất và cải thiện điều kiện sinh trưởng cho cây trồng. **Câu 14:** Có ba dung dịch không màu HCl, KCl và NaOH. Hãy chọn một thuốc thử để nhận biết các chất trên. Nêu rõ cách tiến hành. **Giải:** Có thể sử dụng quỳ tím. Dung dịch NaOH sẽ làm quỳ tím hóa xanh, dung dịch HCl sẽ làm quỳ tím hóa đỏ, còn dung dịch KCl không làm quỳ tím đổi màu. **Câu 15:** Viết công thức hóa học của các chất sau đây: calcium hydroxide, iron(III) hydroxide, sodium hydroxide, aluminium hydroxide. **Giải:** - Calcium hydroxide: Ca(OH)2 - Iron(III) hydroxide: Fe(OH)3 - Sodium hydroxide: NaOH - Aluminium hydroxide: Al(OH)3 **Câu 16:** Viết công thức hydroxide tương ứng với các kim loại sau: potassium, barium, chromium(III), zinc, iron(II) **Giải:** - Potassium: KOH - Barium: Ba(OH)2 - Chromium(III): Cr(OH)3 - Zinc: Zn(OH)2 - Iron(II): Fe(OH)2 **Câu 17:** Hoàn thành các phản ứng sau: a. NaOH + HCl b. Ba(OH)2 + HCl c. Cu(OH)2 + HNO3 d. KOH + H2SO4 **Giải:** a. NaOH + HCl → NaCl + H2O b. Ba(OH)2 + 2HCl → BaCl2 + 2H2O c. Cu(OH)2 + 2HNO3 → Cu(NO3)2 + 2H2O d. KOH + H2SO4 → K2SO4 + H2O **Câu 18:** Trình bày cách nhận biết các lọ dung dịch sau: dung dịch H2SO4, dung dịch KOH, dung dịch NaCl (dụng cụ, hóa chất có đầy đủ). **Giải:** Sử dụng quỳ tím và phenolphthalein. Dung dịch KOH sẽ làm quỳ tím hóa xanh và phenolphthalein chuyển sang màu hồng; dung dịch H2SO4 sẽ làm quỳ tím hóa đỏ; dung dịch NaCl không làm quỳ tím đổi màu. **Câu 19:** Có ba dung dịch: giấm ăn, nước đường, nước xà phòng. Hãy trình bày cách nhận biết các dung dịch trên (dụng cụ, hóa chất có đủ). **Giải:** Sử dụng quỳ tím. Giấm ăn sẽ làm quỳ tím hóa đỏ; nước xà phòng sẽ làm quỳ tím hóa xanh; nước đường sẽ không làm quỳ tím đổi màu. **Câu 20:** Để điều chế dung dịch nước vôi trong (dung dịch calcium hydroxide), người ta cho calcium oxide tác dụng với nước. Phản ứng xảy ra như sau: CaO + H2O → Ca(OH)2. Cho 0,28 g CaO tác dụng hoàn toàn với 100 g nước. Tính nồng độ phần trăm của dung dịch Ca(OH)2 thu được. **Giải:** - Khối lượng Ca(OH)2 thu được = 0,28 g. - Khối lượng dung dịch = 100 g + 0,28 g = 100,28 g. - Nồng độ phần trăm = (0,28 g / 100,28 g) x 100% = 0,279% ≈ 0,28%. **Câu 21:** Nhỏ từ từ dung dịch NaOH 1M vào 50 ml dung dịch H2SO4. Khi H2SO4 được trung hòa hết hoàn toàn thì thấy dùng hết 40 ml dung dịch NaOH. a. Viết phương trình hóa học của phản ứng. b. Tính nồng độ H2SO4 ban đầu. c. Nêu cách nhận biết thời điểm H2SO4 được trung hòa hoàn toàn. **Giải:** a. 2NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + 2H2O b. Số mol NaOH = 0,04 mol, do tỉ lệ là 2:1, số mol H2SO4 = 0,02 mol. Nồng độ H2SO4 = 0,02 mol / 0,05 L = 0,4 M. c. Sử dụng phenolphthalein, khi dung dịch chuyển từ màu hồng sang không màu thì H2SO4 đã được trung hòa. **Câu 22:** Trong sản xuất nhôm có giai đoạn nhiệt phân Al(OH)3 để thu được Al2O3. Phản ứng nhiệt phân xảy ra như sau: 2Al(OH)3 → Al2O3 + 3H2O. Để thu được 1 tấn Al2O3 thì cần nhiệt phân bao nhiêu tấn Al(OH)3, biết rằng hiệu suất phản ứng đạt 90%? **Giải:** - Khối lượng mol của Al2O3 = 102 g/mol. - Để thu được 1 tấn Al2O3, cần 1 tấn / 0,9 = 1,111 tấn. - Số mol Al2O3 = 1000 g / 102 g/mol ≈ 9,8 mol. - Số mol Al(OH)3 cần = 2 * 9,8 mol = 19,6 mol. - Khối lượng Al(OH)3 cần = 19,6 mol * 78 g/mol = 1524,8 g ≈ 1,5248 tấn. **Câu 23:** Sau khi dùng xà phòng, tay thường bị nhờn. Người ta có thể dùng nước chanh rửa lại để hết chất nhờn. Hãy giải thích tại sao có thể dùng nước chanh để rửa sạch xà phòng gây nhờn. **Giải:** Nước chanh có tính acid (axit citric) có khả năng trung hòa kiềm trong xà phòng, làm phân hủy các chất nhờn, từ đó rửa sạch tay. **Câu 24:** Viết các sơ đồ tạo thành ion trong các dung dịch: KOH, LiOH và Ba(OH)2. **Giải:** - KOH → K⁺ + OH⁻ - LiOH → Li⁺ + OH⁻ - Ba(OH)2 → Ba²⁺ + 2OH⁻ **Câu 25:** Cho 2 ml dung dịch HCl 0,2M vào ống nghiệm (1), 2 ml dung dịch NaOH 0,2M vào ống nghiệm (2), 1 ml dung dịch HCl 0,2M và 1 ml dung dịch NaOH 0,2M vào ống nghiệm (3). Nếu cho quỳ tím vào ba ống nghiệm trên thì giấy quỳ tím trong mỗi ống nghiệm sẽ có màu gì? **Giải:** - Ống nghiệm (1) có màu đỏ. - Ống nghiệm (2) có màu xanh. - Ống nghiệm (3) sẽ không đổi màu (trung tính). **Câu 26:** Các chất sau đây là chất phản ứng và chất sản phẩm của ba phản ứng hóa học: HCl, NaOH, H2SO4, KCl, NaNO3, MgSO4, H2O, KOH, HNO3, Mg(OH)2. Hãy viết ba phương trình hóa học từ các chất trên. **Giải:** 1. NaOH + HCl → NaCl + H2O 2. Mg(OH)2 + H2SO4 → MgSO4 + H2O 3. KOH + HNO3 → KNO3 + H2O **Câu 27:** Tính thể tích của dung dịch H2SO4 0,4M cần dùng để phản ứng hết với 100 ml dung dịch NaOH 0,2M. **Giải:** - Số mol NaOH = 0,2 mol/L * 0,1 L = 0,02 mol. - Từ phản ứng NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + H2O, tỉ lệ mol là 2:1, số mol H2SO4 cần = 0,02 mol / 2 = 0,01 mol. - Thể tích H2SO4 = số mol / nồng độ = 0,01 mol / 0,4 mol/L = 0,025 L = 25 ml. --- Nếu cần giải thích hoặc tìm hiểu thêm về các câu hỏi cụ thể hơn, vui lòng cho tôi biết!