Bài 17. Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật

>> Xem chi tiết: Lý thuyết vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật - Khoa học tự nhiên 7 Cánh diều

Mở đầu. Mọi hoạt động đều cần năng lượng. ví dụ như xe máy chạy cân năng lượng từ xăng, sinh vật hoạt động cũng cần năng lượng. Vậy năng lượng cung cấp cho sinh vật lấy từ đầu và nhờ quá trình nào?

Phương pháp giải:

Mọi hoạt động đều cần năng lượng. Ví dụ như xe máy chạy cần năng lượng từ xăng, sinh vật hoạt động cũng cần năng lượng, năng lượng của sinh vật là sản phẩm của quá trình trao đổi và chuyển hóa năng lượng phức tạp.

Lời giải chi tiết:

Năng lượng của sinh vật lấy từ quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng.

- Ở thực vật: quá trình quang hợp.

- Ở động vật: quá trình tiêu hóa thức ăn.

Câu hỏi  Quan sát hình 17.2, cho biết cơ thể người thu nhận và thải ra những gì trong quá trình trao đổi chất theo gợi ý trong hình 17.3.

Phương pháp giải:

Quan sát hình:

Lời giải chi tiết:

Lời giải chi tiết:

Một số dạng năng lượng:

- Động năng

- Năng lượng điện

- Năng lượng nhiệt

- Năng lượng ánh sáng

- Năng lượng âm thanh

Ví dụ về dạng chuyển hóa năng lượng:

Thực vật:

Quá trình quang hợp: Năng lượng ánh sáng (Quang năng) → ATP (Hóa năng)

Động vật:

Quá trình điều hòa thân nhiệt: Glycerol → ATP (Hóa năng) → Nhiệt năng

Phương pháp giải:

Uống đủ nước, luyện tập thể dục, thể thao phù hợp,.. sẽ thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể.

Lời giải chi tiết:

- Uống đủ nước, luyện tập thể dục, thể thao phù hợp,.. sẽ thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể.

- Quá trình trao đổi chất là sự chuyển hóa năng lượng từ thức ăn cho bộ máy cơ thể vận hành. Khi chúng ta tăng cường luyện tập thể dục thể thao là đang thúc đẩy cơ thể vận động, tăng cường quá trình chuyển hóa năng lượng.

Phương pháp giải:

Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng là điều kiện tồn tại và phát triển của sinh vật.

Lời giải chi tiết:

Năng lượng phục vụ cho các hoạt động của con người là sản phẩm của quá trình chuyển hóa năng lượng từ thức ăn.

Phương pháp giải:

Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng là điều kiện tồn tại và phát triển của sinh vật.

Lời giải chi tiết:

- Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng có vai trò cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của cơ thể; xây dựng, duy trì, sửa chữa các tế bào, mô, cơ quan của cơ thể và loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể.

Lời giải chi tiết:

Ví dụ:

- Quá trình trao đổi chất ở cơ thể người:

Khi chúng ta ăn ta chuyển đổi và hấp thu chất dinh dưỡng năng lượng - Hóa năng, chuyển hóa năng lượng - Hóa năng thành động năng trong quá trình vận động.

Lời giải chi tiết:

Câu 1.

Khi cơ thể nghỉ ngơi vẫn sẽ tiêu tốn năng lượng. Vì, khi cơ thể nghỉ ngơi các cơ quan trong cơ thể vẫn cần duy trì hoạt động như hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, … Các cơ quan này cần sử dụng năng để hoạt động.

Câu 2.

Khi chúng ta làm việc cơ thể cần tiêu thụ một lượng lớn năng lượng, ta cần tiêu thụ nhiều thức ăn để bổ sung và bù đắp phần năng lượng đã sử dụng.

Câu 3.

Cơ thể nóng lên khi vận động hay sởn gai ốc khi gặp lạnh là cơ chế điều hòa thân nhiệt của cơ thể:

Khi vận động cơ thể chúng ta chuyển đổi cơ năng thành nhiệt năng → Cơ thể nóng lên.

Câu 4.

Khi gặp lạnh chúng ta bị nổi da gà, lông cơ thể dựng lên mở rộng khoảng giữ nhiệt, giúp tăng khả năng chịu lạnh.