phần:
câu 1: Sáu câu thơ đầu bài Chiều thu quê hương đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên mùa thu đẹp và gợi cảm xúc bâng khuâng khó tả. Bức tranh ấy được mở ra bằng một không gian cao rộng “trời thu xanh ngắt” với hình ảnh đặc trưng là những cánh chim bay về phương Nam tránh rét. Bầu trời mùa thu có nét riêng là màu xanh ngắt, thăm thẳm, cao vời vợi như kéo dài vô tận. Trên cái nền xanh ngắt bao la ấy là hình ảnh những cánh chim nhỏ nhoi đang vội vã bay. Cánh chim xuất hiện với phép đảo ngữ “tầng mây lơ lửng” càng trở nên nổi bật hơn giữa bầu trời thu. Hình ảnh đó vừa mang tính tạo hình vừa giàu sức gợi, gợi liên tưởng đến tâm trạng lưu luyến, bịn rịn chẳng muốn rời xa của những cánh chim trời sau một mùa sinh sản. Không chỉ vậy, hai từ láy “đứng im” còn khắc họa vẻ đẹp yên bình, tĩnh lặng của cảnh vật. Trong bức tranh chiều thu, ngoài những cánh chim thì còn có cả tiếng ốc tù và cùng với làng quê thanh bình, yên ả. Tiếng ốc tù và vang vọng khắp làng trên xóm dưới báo hiệu cuộc sống sinh hoạt của người dân nơi đây. Tất cả hòa quyện với nhau tạo nên một bức tranh mùa thu tuyệt đẹp nhưng cũng thật buồn.
phần:
câu 2: I. Đọc - hiểu
: Gieo vần chân.
:
- Yếu tố miêu tả:
+ Đứng lồng lộng,
+ Thu tiếng chiều vàng rợi,
+ Vồng khoai lang xòe lá ra nằm sưởi cùng với gà mẹ xòe cánh ấp con.
+ Ở trước sân nhà mấy đống gạch son.
=> Tác dụng: Miêu tả khung cảnh làng quê thanh bình, yên ả, tươi đẹp, trù phú, ấm no hạnh phúc.
:
Hai câu thơ “Chiều thu vàng vàng rực cả tâm hồn / Của đất nước đang bồi da dưỡng thịt” là sự khẳng định rằng đất nước Việt Nam đã giành được độc lập, tự do sau hơn tám mươi năm bị thực dân Pháp đô hộ; nhân dân Việt Nam đã được làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Hai câu thơ này cũng thể hiện niềm vui sướng, phấn khởi vô hạn của nhà thơ khi Tổ quốc hồi sinh.
:
Biện pháp tu từ so sánh trong hai câu thơ “Những con chim phơi phới cánh chiều thu / Náo nức như triều, êm ả như ru…” giúp cho hình ảnh đàn chim bay lượn trên bầu trời buổi chiều tà thêm phần sinh động, hấp dẫn. Đồng thời, nó cũng góp phần thể hiện tâm trạng náo nức, rộn ràng, say sưa, ngây ngất của nhà thơ trước vẻ đẹp của quê hương xứ sở vào lúc hoàng hôn.
II. Làm văn
* Hình thức:
Học sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận xã hội để tạo lập văn bản. Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
* Nội dung:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau:
1. Giải thích:
“Làm thế nào để những vùng quê bão lũ sớm trở lại bình yên?” là câu hỏi đặt ra cho tất cả chúng ta bởi hậu quả mà bão lũ gây ra thật khủng khiếp. Đó là nỗi đau mất đi người thân, là cảnh nhà cửa tan hoang, tài sản bị cuốn trôi, là đói nghèo, bệnh tật bủa vây… Vì vậy, mỗi người cần chung tay góp sức để giảm bớt nỗi đau mất mát của đồng bào vùng bão lũ.
2. Bàn luận:
a) Biểu hiện:
Để những vùng quê bão lũ sớm trở lại bình yên, chúng ta cần có những hành động thiết thực. Trước hết, Đảng và Nhà nước cần đầu tư xây dựng hệ thống đê điều vững chắc nhằm ngăn chặn dòng nước lũ hung dữ. Bên cạnh đó, các cấp chính quyền cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho người dân về phòng chống bão lũ. Khi xảy ra bão lũ, lực lượng cứu hộ cần nhanh chóng tiếp cận vùng tâm bão để ứng cứu kịp thời, đưa người dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Các tổ chức, cá nhân có tấm lòng hảo tâm cần tích cực quyên góp, ủng hộ cả về vật chất lẫn tinh thần giúp đỡ đồng bào vùng bão lũ vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.
b) Ý nghĩa:
Những hành động ấy tuy nhỏ bé nhưng đã thắp lên ngọn lửa yêu thương, nhân ái, giúp sưởi ấm tâm hồn và tiếp thêm nghị lực để họ vươn lên trong cuộc sống. Hơn nữa, nó còn góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng một cộng đồng văn minh, giàu đẹp.
c) Phản đề:
Tuy nhiên, vẫn còn một số người thờ ơ, vô cảm, ích kỉ trước nỗi đau của đồng bào ruột thịt. Họ coi những hoạt động thiện nguyện là trò đùa, tiêu khiển nên làm qua loa, đối phó. Đây là hành vi đáng phê phán, cần lên án và tránh xa.
3. Bài học nhận thức và hành động:
Mỗi học sinh cần tích cực học tập, trau dồi kiến thức và rèn luyện đạo đức, trở thành người có ích cho xã hội. Đồng thời, chúng ta cần sẵn sàng chung tay giúp đỡ, chia sẻ với những người có hoàn cảnh khó khăn bằng những việc làm thiết thực như quyên góp quần áo, sách vở ủng hộ các bạn học sinh vùng sâu vùng xa; quyên góp tiền ủng hộ trẻ em mồ côi, người già neo đơn; tham gia các hoạt động tình nguyện do trường lớp, địa phương tổ chức….