Thần Trụ Trời (Thần thoại Việt Nam)
Prô-mê-tê và loài người (Thần thoại Hy Lạp)
Đọc kết nối chủ điểm: Đi san mặt đất (Truyện của người Lô Lô)
Thực hành tiếng Việt trang 19
Đọc mở rộng theo thể loại: Cuộc tu bổ lại các giống vật (Thần thoại Việt Nam)
Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một truyện kể
Nói và nghe: Giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một truyện kể
Ôn tập trang 34
Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây (Sử thi Ê-đê)
Gặp Ka-ríp và Xi-la (Sử thi Hy lạp)
Đọc kết nối chủ điểm: Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê
Thực hành tiếng Việt trang 50
Đọc mở rộng theo thể loại: Đăm Săn đi chinh phục nữ thần Mặt Trời (Sử thi Ê-đê)
Viết văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội
Nói và nghe: Thuyết trình về một vấn đề xã hội có kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
Ôn tập trang 62
Tranh Đông Hồ - nét tinh hoa của văn hóa dân gian Việt Nam
Văn bản 2, 3 - Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang khánh thành phòng truyền thống Thêm một bản dịch “Truyện Kiều” sang tiếng Nhật
Đọc kết nối chủ điểm: Lí ngựa ô ở hai vùng đất
Thực hành tiếng Việt trang 90
Đọc mở rộng theo thể loại: Chợ Nổi – nét văn hóa sông nước miền Tây
Viết báo cáo kết quả nghiên cứu có sử dụng trích dẫn, cước chú và phương tiện hỗ trợ
Nói và nghe: Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu
Ôn tập trang 107
Thị Mầu lên chùa (chèo cổ)
Huyện Trìa xử án (tuồng đồ)
Đọc kết nối chủ điểm: Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương
Thực hành tiếng Việt trang 127
Xã trưởng – Mẹ Đốp (chèo cổ)
Huyện Trìa, Đề Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến (tuồng đồ)
Viết một bản hướng dẫn ở nơi công cộng
Viết một bản nội quy hoặc hướng dẫn ở nơi công cộng
Nói và nghe: Thảo luận nhóm về một vấn đề có ý kiến khác nhau
Ôn tập trang 148
Bài đọc
>> Xem chi tiết: Văn bản Đăm Săn đi chinh phục Nữ thần Mặt Trời
Nội dung chính
Đoạn trích kể về hành trình chinh phục Nữ Thần Mặt Trời của Đăm Săn. |
Câu 1
Những đặc điểm nào của cốt truyện sử thi đã được thể hiện trong văn bản Đăm Săn đi chinh phục nữ thần Mặt Trời? (Có thể trả lời bằng cách lập bảng gồm hai cột, một cột nêu tóm tắt các đặc điểm, một cột dành để đánh dấu vào đặc điểm tương ứng đã được thể hiện trong văn bản).
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản.
- Đọc kĩ phần lí thuyết về những đặc điểm của cốt truyện sử thi tại phần Tri thức Ngữ Văn.
- Tìm những đặc điểm tương ứng trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
Đặc điểm cốt truyện sử thi | Văn bản Đăm Săn đi chinh phục nữ thần Mặt Trời |
Thường xoay quanh cuộc phiêu lưu và những kì tích của người anh hùng | Văn bản nói về cuộc đi chinh phục nữ thần Mặt Trời phải trải qua biết bao gian nan, khó khăn, thử thách (đi hết rừng rậm đến núi xanh, cỏ tranh xé tay, gai mây đâm chân, không màng ăn uống) của Đăm Săn để đến được nhà nàng. |
Sử dụng yếu tố kì ảo để tô đậm tính phiêu lưu | - Chàng vươn bước lên cầu thang thì trong nhà người ta đã nghe. - Chàng vươn người trên sàn hiên thì trong nhà người ta đã nghe. - Lông chân như chải, lông đùi như chuốt à ngoại hình Đăm Săn. |
Câu 2
Những đặc điểm nào của nhân vật sử thi đã được thể hiện trong văn bản Đăm Săn đi chinh phục nữ thần Mặt Trời? (Có thể trả lời theo cách gợi ý ở câu hỏi 1).
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản.
- Đọc kĩ lí thuyết phần đặc điểm của nhân vật sử thi ở phần Tri thức Ngữ Văn.
- Tìm điểm tương ứng trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
Đặc điểm của nhân vật sử thi | Văn bản Đăm Săn đi chinh phục nữ thần Mặt Trời |
Là những người hiện thân cho cộng đồng | Nhân vật anh hùng Đăm Săn là hiện thân cho cộng đồng dân tộc người Ê-đê. |
Sở hữu sức mạnh, tài năng, lòng dũng cảm phi thường | - Đăm Săn vì muốn chinh phục được nữ thần Mặt Trời nên đã không ngại vượt qua mọi khó khăn, thử thách trên con đường đi tới nhà nàng. - Kiên quyết thực hiện mục đích của mình đến cùng, không dễ dàng bỏ cuộc. |
Luôn sẵn sàng đối mặt với thử thách, hiểm nguy | Đăm Săn sẵn sàng đối mặt với những khó khăn trên đường đi chinh phục nữ thần Mặt Trời (đi hết rừng rậm đến núi xanh, cỏ tranh xé tay, gai mây đâm chân, không màng ăn uống) |
Câu 3
Nêu một số dẫn chứng thể hiện tình cảm, cảm xúc của người kể chuyện đối với các nhân vật sử thi trong văn bản Đăm Săn đi chinh phục nữ thần Mặt Trời.
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ toàn bộ văn bản.
- Đưa ra một số dẫn chứng tiêu biểu.
Lời giải chi tiết:
- Nhân vật Đăm Săn:
+ Chi tiết miêu tả những khó khăn trên đường đi tới nhà nữ thần Mặt Trời của Đăm Săn (đi hết rừng rậm đến núi xanh, cỏ tranh xé tay, gai mây đâm chân, không màng ăn uống) → người kể chuyện muốn làm nổi bật sự dũng cảm, quyết tâm của Đăm Săn.
+ “Người đi ra đi vào nhà trong nhà ngoài đưa mắt nhìn chàng, thấy chàng oai như một vị thần”.
+ “Khách này mặc một áo lụa đẹp, thêm một áo chiến cũng thật là đẹp. Lông chân như chải, lông đùi như chuốt. Tiếng nghe như chong chóng gõ mỏ. Khắp các tù trưởng đầu làng không có một ai như khách cả” => người kể chuyện nhấn mạnh vẻ đẹp riêng biệt của Đăm Săn.
- Nhân vật nữ thần Mặt Trời:
+ Chi tiết miêu tả vẻ đẹp của nàng: “Nàng mặc một váy ánh như sét, loáng như chớp. Mái tóc vàng vén bên tai trông thật là đẹp (...) Thật không có một ai như nàng cả” → người kể chuyện muốn nhấn mạnh vẻ đẹp mê hoặc lòng người của nàng – vẻ đẹp khiến Đăm Săn say đắm.
Bài tập sáng tạo
Hình tượng mặt trời trong thần thoại, sử thi hoặc một số tác phẩm thơ ca nổi tiếng thường là biểu tượng cho những gì cao quý, tốt đẹp như sự khai sáng, sự tái sinh, vẻ đẹp hoàn hảo, vĩnh hằng,... Lấy cảm hứng từ một trong những biểu tượng ấy, bạn hãy làm một bài thơ, vẽ một bức tranh hoặc dựng một hoạt cảnh,...
Phương pháp giải:
- Hiểu rõ ý nghĩa của hình ảnh mặt trời.
- Tùy vào khả năng của bản thân để thể hiện rõ qua bài thơ, tranh vẽ, hoạt cảnh,...
Lời giải chi tiết:
Hãy bước cùng mặt trời.
Vào tận đáy chơi vơi.
Qua muôn trùng vực thẳm.
Sưởi ấm hồn đơn côi.
Hãy ngước nhìn mặt trời.
Tìm màu nắng tinh khôi.
Soi ngang dòng dĩ vãng.
Ưu phiền sẽ nhẹ trôi...
Chương I. Lịch sử và sử học, vai trò của sử học
Unit 2: Entertainment
Chuyên đề 2. Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa ở Việt Nam
Unit 8: New ways to learn
Đề thi học kì 1
Chuyên đề học tập Văn - Cánh diều Lớp 10
Đề thi, đề kiểm tra Ngữ văn - Kết nối tri thức lớp 10
Đề thi, đề kiểm tra Ngữ văn - Cánh diều lớp 10
Văn mẫu - Cánh diều Lớp 10
Văn mẫu - Kết nối tri thức
Đề thi, đề kiểm tra Ngữ văn - Chân trời sáng tạo lớp 10
Văn mẫu - Chân trời sáng tạo
Bài giảng ôn luyện kiến thức môn Ngữ Văn lớp 10
Chuyên đề học tập Văn - Chân trời sáng tạo Lớp 10
Chuyên đề học tập Văn - Kết nối tri thức Lớp 10
Lý thuyết Văn Lớp 10
SBT Văn - Cánh diều Lớp 10
SBT Văn - Chân trời sáng tạo Lớp 10
SBT Văn - Kết nối tri thức Lớp 10
Soạn văn - Cánh Diều - chi tiết Lớp 10
Soạn văn - Cánh Diều - siêu ngắn Lớp 10
Soạn văn - Chân trời sáng tạo - siêu ngắn Lớp 10
Soạn văn - Kết nối tri thức - chi tiết Lớp 10
Soạn văn - Kết nối tri thức - siêu ngắn Lớp 10
Tác giả tác phẩm Lớp 10