Soạn bài Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận siêu ngắn

I - PHÂN TÍCH ĐỀ

1.  Đề số 1 có tính định hướng cụ thể, còn đề 2 và 3 là để mở, yêu cầu người viết phải tự xác định hướng triến khai.

2. Vấn đề cần nghị luận của mỗi đề:

- Đề 1: Việc chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới

- Đề 2: Làm rõ tâm sự của Hồ Xuân Hương trong bài Tự tình II.

- Đề 3: Vẻ đẹp của bài thơ Câu cá mùa thu của Nguyễn Khuyến

3. Phạm vi dẫn chứng bài viết của các bài:

- Đề 1: dẫn chứng thực tế xã hội là chủ yếu

- Đề 2: thơ Hồ Xuân Hương là chủ yếu => dẫn chứng văn học

- Đề 3: thơ Nguyễn Khuyến là chủ yếu=> dẫn chứng văn học

II. LUYỆN TẬP

Đề 1 (trang 24 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

a. Tìm hiểu đề

- Vấn đề nghị luận: giá trị hiện thực của đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh.

- Kiểu bài: nghị luận văn học.

- Thao tác lập luận: phân tích, chứng minh, bình luận.

- Phạm vi tư liệu: đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh.

b. Lập dàn ý

MB: Giới thiệu tác giả Lê Hữu Trác, đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh và dẫn dắt vào vấn đề giá trị hiện thực của đoạn trích.

TB:

- Giải thích: thế nào là giá trị hiện thực.

- Biểu hiện của giá trị hiện thực trong đoạn trích:

 + Cuộc sống xa hoa tột đỉnh của phủ chúa.

 + Cuộc sống âm u, thiếu sinh khí nơi phủ chúa.

 + Thái độ của tác giả.

 + Nghệ thuật phản ánh giá trị hiện thực.

KB: Khẳng định giá trị hiện thực của đoạn trích và tài năng của tác giả.

Đề 2 (trang 24 SGK Ngữ văn 11 tập 1)

a. Tìm hiểu đề

- Vấn đề nghị luận: tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương.

- Kiểu bài: nghị luận văn học.

- Thao tác lập luận: phân tích, chứng minh, bình luận.

- Phạm vi tư liệu: chọn 1 bài thơ Nôm của Hồ Xuân Hương.

b. Lập dàn ý

MB: Dẫn dắt vào vấn đề tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương.

TB:

- Giải thích: thế nào là ngôn ngữ dân tộc.

- Biểu hiện của tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc qua bài thơ Tự tình II:

+ Sử dụng văn tự Nôm.

+ Sử dụng các từ ngữ thuần Việt đắc dụng.

+ Sử dụng hình thức đảo trật tự từ trong câu.

KB: Khẳng định tài năng và vị trí của HXH trong văn học trung đại.