Soạn bài Thuyết minh về một thể loại văn học siêu ngắn

TỪ QUAN SÁT ĐẾN MÔ TẢ, THUYẾT MINH ĐẶC ĐIỂM MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC

1. Quan sát

Trả lời câu hỏi (trang 153 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)

a, Mỗi bài thơ có 8 dòng, mỗi dòng 7 tiếng. Số dòng và số chữ có bắt buộc và không thể tùy tiện thêm bớt.

b, Sử dụng kí hiệu bằng trắc cho hai bài thơ:

Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác:

Vẫn là hào kiệt vẫn phong lưu

    (T – B – B – T – T – B – B)

Chạy mỏi chân thì hãy ở tù

    (T – T – B – B – T – T – B)

Đã khách không nhà trong bốn biển

    (T – T – B – B – B – T – T)

Lại người có tội giữa năm châu

    (T – B – T – T – T – B – B)

Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế

    (T – B – B – T – B – B – T)

Mở miệng cười tan cuộc oán thù

    (T – T – B – B – T – T – B)

Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp

    (B – T – T – B – B – T – T)

Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu

    (B – B – B – T – T – B – B)

Đập đá ở Côn Lôn:

Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn

(B – B – T – T – T – B – B)

Lừng lẫy làm cho lở núi non.

(B – T – B – B – T – T – B)

Xách búa đánh tan năm bảy đống,

(T – T – T – B – B – T – T)

Ra tay đập bể mấy trăm hòn.

(B – B – T – T – T – B – B)

Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,

(T – B – B – T – B – B – T)

Mưa nắng càng bền dạ sắt son.

(B – T – B – B – T – T – B)

Những kẻ vá trời khi lỡ bước,

(T – T – T – B – B – T – T)

Gian nan chi kể việc con con!

(B – B – B – T – T – B – B)

c. Nhận xét quan hệ bằng trắc:

- Tiếng thứ 4 của các câu luôn trái thanh với tiếng thứ 2 và thứ 6. Ví dụ câu 1 bài Đập đá ở Côn Lôn: B – B – T – T – T – B – B.

- Các tiếng 2, 4, 6 của các cặp câu 1-2, 3-4, 5-6, 7-8 luôn trái ngược về thanh.

- Các tiếng 2, 4, 6 của câu 1-8, 2-3, 4-5, 6-7 trùng nhau về thanh điệu.

d. Những tiếng hiệp vần với nhau trong bài thơ là ở cuối các câu 1, 2, 4, 6, 8.

e. Thường ngắt nhịp chẵn lẻ: 4/3, 2/2/3

 2. Lập dàn bài

- Mở bài:

Trả lời câu hỏi Thơ thất ngôn bát cú là gì?

-Thân bài: Trả lời câu hỏi Thơ thất ngôn bát cú là thể thơ như thế nào

+ Đặc điểm về số câu, số chữ;

+ Các đặc điểm của thể thơ: Đối, Niêm, Vần, Nhịp;

- Kết bài:

Nêu cảm nghĩ của em về đặc điểm của thể thơ (nên dựa vào những bài thơ cụ thể).

Trả lời câu 1 (trang 154 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)

Thuyết minh đặc điểm chính của truyện ngắn trên cơ sở các truyện ngắn đã học: Tôi đi học, Lão Hạc, Chiếc lá cuối cùng.

Lời giải chi tiết:

- Mở bài : truyện ngắn là thể loại truyện…

   - Thân bài :

        + Về dung lượng : nhỏ

        + Về nhân vật : thường khá ít nhân vật.

        + Về cốt truyện : thường đơn giản và ngắn gọn

        + Về nội dung : đưa ra một ý nghĩa nào đó với cuộc sống.

   - Kết bài : Khẳng định vai trò, ý nghĩa của các truyện ngắn.